| Autor: redakcja1

I wiesz, co jesz - Aktinidia

Aktinidia, znana też jako mini kiwi jest rośliną pnącą z białymi kwiatami z aromatycznymi owocami o agrestowym smaku. Głównie uprawiana jest jako roślina ozdobna ze względu na piękne zielone liście ułożone dachówkowato. Niemniej jednak od niedawna jest coraz popularniejsza jako roślina owocowa.

I wiesz, co jesz - Aktinidia

I wiesz, co jesz - Aktinidia

Rośliny z rodzaju Actinidia występują na Dalekim Wschodzie od Mandżurii po Jawę. Owocem jej jest jagoda jak pomidor czy agrest i w większości gatunków jest ona jadalna. Najczęściej to roślina dwupienna, a więc na jednych są kwiaty męskie, a na innych żeńskie. Jest rośliną długowieczną, tj. można ją uprawiać nawet przez 50 lat.
 
Najbardziej znana jest Actinidia deliciosa – aktinidia chińska, która pochodzi z doliny rzeki Jangcy w środkowych Chinach. Na początku XX w. została sprowadzona do Nowej Zelandii, gdzie otrzymała nazwę kiwi, gdyż owoce wyglądem przypominały nielatającego ptaka Kiwi i tym samym zastąpiła zniechęcającą klientów nazwę – chiński agrest.
 
Aktualnie uprawia się ją na skalę produkcyjną we Włoszech, Hiszpanii, Grecji, Francji, Nowej Zelandii, USA, Japonii, Izraelu i Chile. Deserowe odmiany aktinidii chińskiej są wrażliwe na mrozy i przemarzają przy temperaturze -10 st. C. Wśród odmian tego gatunku najodporniejsza jest roślina obupłciowa – Jenny, która wytrzymuje do -15 st. C, ale za to jej owoce są małe i niezbyt smaczne.
 
Znacznie wytrzymalszymi gatunkami, które mogą być uprawiane w naszym klimacie, są Actinidia arguta - aktinidia ostrolistna, w zależności od odmiany wytrzymująca mrozy od -23 st. C do - 35 st. C oraz Actinidia kolomikta - aktinidia pstrolistna, odporna na mrozy do -40 st. C. Obie te rośliny traktowane są często jako pnącza ozdobne, stanowiące idealną osłonę płotów, murów, pergoli i altan. Oba gatunki mają smaczne owoce, choć znacznie mniejsze niż aktinidii chińskiej, które rozmiarem przypominają owoce agrestu czy winorośli.

Czytaj o uprawie Aktinidii w Polsce
 
Owoce pokrywa cienka, gładka skórka, przez co mogą być jedzone bez obierania na surowo, dodawane do ciast, galaretek, sałatek i innych potraw urozmaicając znacznie letnie i jesienne posiłki, suszone jak winogrona, gdzie po ususzeniu wyglądem i smakiem przypominają rodzynki, mrożone, marynowane, mogą być wytwarzane z nich wina, dżemy lub marmolady.

Wartości odżywcze
 
Charakteryzują się wysoką zawartością witaminy C, przy czym w odniesieniu do A. kolomikta jest to nawet 1500 mg% i więcej. Poza tym posiadają również cenny enzym zwany actinidin, którego właściwości zbliżone są do bardzo popularnej na świecie papainy. Dzięki niemu łatwiej trawi się mięso, a liczne nasiona i błonnik spożywczy w ilości 2,5% doskonale regulują pracę układu pokarmowego. Dlatego też jest polecany osobom mającym problemy z zaparciami, gdyż wystarczy spożyć kilka owoców by rozwiązać ten problem.
 
Ponadto zawiera on spore ilości potasu, bo niemal tyle samo co banany, a także ma więcej wapnia niż jabłka i dużo magnezu oraz żelaza, a także posiada kwas foliowy i cynk. Aktinidia posiada również znaczne ilości związków fenolowych wykazujących silne działanie przeciwutleniające oraz karotenoidy, w tym najwięcej beta-karotenu i luteiny. Charakteryzują się też zieloną barwą miąższu, co wynika z dużej zawartości chlorofilu, który zdaniem niektórych badaczy ma działanie przeciwmutagenne.
 
Z kolei nasiona mają sporo witaminy K i E, które są rozpuszczalne w tłuszczach i dlatego należy je rozgryzać, gdyż w przeciwnym nie zostaną przyswojone. Do tego są również niskokaloryczne.

Czytaj dalej na następnej stronie...


Tagi:
źródło: