Reforma wspólnej polityki rolnej (WPR) – wyjaśnienie najważniejszych elementów

Rolnicy czynni zawodowo: Aby zlikwidować luki prawne, które umożliwiły pewnej liczbie przedsiębiorstw występowanie o płatności bezpośrednie, choć działalność rolnicza nie była podstawowym przedmiotem ich działalności, reforma zaostrza przepisy dotyczące rolników aktywnych zawodowo. Wprowadzono nowy negatywny wykaz rodzajów działalności gospodarczej, które powinny być wykluczone z płatności bezpośrednich (obejmujący porty lotnicze, przewozy kolejowe, sieci wodociągowe, usługi dotyczące nieruchomości, stałe tereny sportowe i rekreacyjne), i który będzie obowiązkowy dla państw członkowskich, chyba że dane podmioty wykażą, że faktycznie prowadzą działalność rolniczą. Państwa członkowskie będą mogły rozszerzyć ten wykaz o dodatkowe rodzaje działalności.

Kwalifikujące się hektary – przepisy przewidują ustanowienie roku 2015 jako nowego roku referencyjnego na potrzeby określania powierzchni gruntów, jednak w celu zapobieżenia spekulacji ustanowione zostanie powiązanie z beneficjentami systemu płatności bezpośrednich w 2013 r. Państwa członkowskie, które mogą doświadczyć znacznego zwiększenia deklarowanych kwalifikujących się obszarów, będą mogły ograniczyć liczbę uprawnień do płatności, które mają być przyznane w 2015 r.

2. Mechanizmy zarządzania rynkiem

Kwoty mleczne mają wygasnąć w 2015 r., a reforma przewiduje dodatkowo wygaśnięcie systemu kwot na cukier do dnia 30 września 2017 r., potwierdzając tym samym zalecenie sformułowane w trakcie reformy sektora cukru z 2005 r. dotyczące zakończenia systemu kwotowego, przy równoczesnym zapewnieniu dodatkowego czasu dla sektora na dostosowanie. Zagwarantuje to unijnym producentom większą konkurencyjność, zarówno na rynkach krajowych jak i światowym (ponieważ wywóz z UE ograniczają przepisy Światowej Organizacji Handlu w formie kwot). Zapewni to również sektorowi perspektywy długoterminowego rozwoju. Znaczna podaż produktów w racjonalnych cenach na krajowych rynkach UE będzie korzystna również dla pośredników i konsumentów cukru. Aby podnieść bezpieczeństwo utrzymane zostaną standardowe postanowienia umów między cukrowniami i plantatorami. W okresie po zniesieniu kwot biały cukier będzie w dalszym ciągu stanowił podstawę otrzymania dopłat do prywatnego przechowywania. Większość krajów rozwijających się będzie w dalszym ciągu korzystać z nieograniczonego bezcłowego dostępu do rynku UE.

Jeżeli chodzi o wytwarzanie win, porozumienie respektuje decyzję podjętą w ramach reformy z 2006 r. o wygaśnięciu systemu uprawnień do uprawy winorośli z końcem 2015 r., przy wprowadzeniu systemu zezwoleń na nowe uprawy poczynając od 2016 r. – co zaleciła grupa wysokiego szczebla ds. wina w grudniu ubiegłego roku (zob. IP/13/1378), przy czym wzrost ma być ograniczony do 1 proc. rocznie.

Inne zmiany we wspólnej organizacji rynków produktów rolnych mają zorientować unijne rolnictwo w większym stopniu na rynek, biorąc pod uwagę intensywniejszą konkurencję na rynkach światowych, zapewniając równocześnie rolnikom margines bezpieczeństwa w kontekście zewnętrznych czynników ryzyka (wraz z płatnościami bezpośrednimi oraz opcjami w zakresie zarządzania ryzykiem w ramach rozwoju obszarów wiejskich). Istniejące systemy interwencji publicznej oraz dopłat do prywatnego przechowywania zostaną udoskonalone w taki sposób, aby były bardziej reaktywne i skuteczne, np. poprzez techniczne dostosowania w odniesieniu do wołowiny i produktów mlecznych. W odniesieniu do produktów mlecznych zmiany – takie jak przedłużenie okresu skupu o 1 miesiąc, automatyczne procedury przetargowe dla masła oraz odtłuszczonego mleka w proszku powyżej limitów, zwiększenie limitu dla masła do 50 000 ton oraz możliwość prywatnego przechowywania odtłuszczonego mleka w proszku i niektórych serów objętych chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia – zostają wprowadzone razem z „pakietem mlecznym” z 2012 r., który włączono do rozporządzenia, i wzmacniają pozycję rolników.

Czytaj dalej na następnej stronie...