Reforma wspólnej polityki rolnej (WPR) – wyjaśnienie najważniejszych elementów

Ponadto w odniesieniu do wszystkich sektorów wprowadza się nowe klauzule ochronne, by umożliwić Komisji podejmowanie środków nadzwyczajnych w reakcji na ogólne zakłócenia na rynku, takich jak środki zastosowane w okresie od maja do lipca 2011 r. w celu zwalczenia kryzysu związanego z zakażeniami bakterią E. coli. Środki te będą finansowane z rezerwy kryzysowej zasilanej z oszczędności uzyskanych dzięki corocznym redukcjom płatności bezpośrednich. Środki niewykorzystane na zaradzenie kryzysom zostaną zwrócone rolnikom w kolejnym roku. W przypadku wystąpienia poważnych zakłóceń na rynku Komisja może także upoważnić organizacje producentów lub organizacje międzybranżowe, z poszanowaniem określonych gwarancji, do zbiorowego podejmowania określonych środków tymczasowych (np. wycofanie z obrotu lub przechowywanie przez prywatne podmioty), w celu ustabilizowania danego sektora.

Programy „Owoce w szkole” i „Mleko w szkole” mają zostać rozszerzone, a roczny budżet na dopłaty do spożycia owoców został zwiększony z 90 do 150 mln euro rocznie.

W celu poprawy pozycji negocjacyjnej rolników w ramach łańcucha żywnościowego Komisja dąży do lepszej organizacji sektorów, wprowadzając pewne ograniczone odstępstwa od unijnego prawa konkurencji. Przepisy dotyczące uznawania organizacji producentów i organizacji międzybranżowych obejmują obecnie wszystkie sektory. Ustanawianie organizacji producentów jest teraz możliwe w ramach finansowania rozwoju obszarów wiejskich (zob. poniżej). Przewiduje się ponadto możliwość zbiorowego negocjowania przez rolników umów kontraktacji na dostawy oliwy z oliwek, wołowiny, zbóż i innych roślin uprawnych z zastrzeżeniem określonych warunków i gwarancji. Komisja zapewni wytyczne dotyczące ewentualnych wątpliwości związanych z prawem konkurencji. Producenci szynek objętych chronionym oznaczeniem geograficznym lub chronioną nazwą pochodzenia mogą, na pewnych warunkach, regulować dostawy produktu na rynek.

W imię uproszczenia i orientacji rynkowej zniesiono szereg mniejszych lub niewykorzystywanych programów (pomoc na stosowanie mleka w proszku w paszy dla zwierząt i kazeinie, wsparcie powiązane z produkcją jedwabników).

3. Rozwój obszarów wiejskich

Polityka rozwoju obszarów wiejskich będzie nadal oparta na obecnej, udanej pierwotnej koncepcji: państwa członkowskie czy regiony będą nadal opracowywać swoje własne wieloletnie programy na podstawie zestawu środków dostępnych na szczeblu UE – reagując na potrzeby swoich własnych obszarów wiejskich. Programy te będą współfinansowane ze środków krajowych, a kwoty i stawki współfinansowania będą ustanowione w ramach wieloletnich ram finansowych. Nowe przepisy dotyczące drugiego filara zapewnią podejście bardziej elastyczne niż obecne. Środki nie będą już zaliczane na poziomie UE do „osi”, z przyporządkowaniem minimalnej kwoty wydatków na każdą oś. Zamiast tego to państwa członkowskie/regiony będą decydować, jakie środki zastosować (i jak), aby osiągnąć cele ustanowione na bazie sześciu szeroko zakrojonych „priorytetów” oraz swoich bardziej szczegółowych „obszarach koncentracji” (podpriorytety), na podstawie solidnej analizy. Sześć priorytetów obejmie: wspieranie przekazywania wiedzy i innowację; zwiększenie konkurencyjności wszystkich rodzajów rolnictwa oraz zrównoważoną gospodarkę leśna; promowanie organizacji łańcucha żywnościowego, w tym przetwarzanie i wprowadzanie do obrotu oraz zarządzanie ryzykiem; odtwarzanie, ochronę i wzmacnianie ekosystemów; promowanie efektywnego gospodarowania zasobami i przejścia na gospodarkę niskoemisyjną; oraz zwiększanie włączenia społecznego, ograniczanie ubóstwa i promowanie rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich. Od państw członkowskich oczekuje się zasadniczo wydatkowania co najmniej 30 proc. środków przeznaczanych na rozwój obszarów wiejskich i pochodzących z budżetu UE na niektóre środki związane z gospodarką gruntami i przeciwdziałaniem zmianie klimatu, oraz co najmniej 5 proc. na działania w ramach podejścia LEADER. [Wspomniane 30 proc. obejmuje następujące środki: inwestycje w środki trwałe (tylko w przypadku inwestycji związanych z ochroną środowiska i przeciwdziałaniem zmianie klimatu); wszystkie środki związane z leśnictwem; płatności rolno-środowiskowe i płatności na rzecz klimatu; rolnictwo ekologiczne; płatności związane z programem Natura 2000 (z wyłączeniem płatności związanych z ramową dyrektywą wodną); oraz płatności na rzecz obszarów z ograniczeniami naturalnymi i innymi określonymi ograniczeniami.]

Czytaj dalej na następnej stronie...