Ceny użytków zielonych w obrocie prywatnym
Przeciętnie w Polsce ceny łąk w 2013 r. wynosiły 17 364 zł/ha tj. spadek o 2,1% r/r (wzrost o 24,2% r/r w 2012 r.). Wyhamowanie dynamiki cen jest zbieżne z tendencjami obserwowanymi na rynku ziemi rolnej, jednakże w przypadku łąk korekta jest silniejsza. W ujęciu regionalnym roczna dynamika cen wahała się od -11,1% (woj. śląskie) do 37,2% (woj. podkarpackie).
Koniunktura na rynku łąk pozostaje ściśle powiązana z koniunkturą na rynku mleka i jego przetworów. Współczynnik korelacji średnio kwartalnych cen mleka przesunięty o cztery kwartały w przód (czyli o cały rok) i kwartalnych cen łąk w latach 2008-2013 wynosi 69,1%.
Wysokie ceny mleka oraz ich dynamiczny wzrost w ostatnich latach sprzyjały utrzymaniu wysokiego popytu na użytki zielone w typowo mleczarskich regionach polski. Jednocześnie zgodnie z naszymi oczekiwaniami spadek opłacalności produkcji mleka i jego przetworów w 2012 r. (ujemna kwartalna dynamika w okresie Q2–Q4 2012 r.) wyhamował wzrost cen łąk w 2013 r. (ujemnie kwartalne dynamiki r/r w okresie Q2-Q4 2013 r.) Zmniejszenie bufora środków finansowych, którymi dysponowali gospodarze wpłynęło na spadek presji na wzrosty cen łąk. Zakładając utrzymanie wskazanej zależności należy oczekiwać, że wraz z wysoką ceną mleka i poprawą opłacalności jego produkcji rynek obrotu użytkami zielonymi ponownie wzrośnie w 2014 r. Mało prawdopodobny jest jednak powrót do scenariusza dwucyfrowych dynamik, chociażby ze względu na prognozowane spadki cen skupu mleka w 2014 r.
Ceny łąk – główne determinanty (transakcje pomiędzy gospodarzami)
Ogólna zależność cen łąk i mleka opisywana na poprzednim slajdzie wpływa również na regionalne dysproporcje ceny użytków zielonych. Dysproporcje te skorelowane są z koncentracją i skalą hodowli bydła prowadzoną przez rolników w różnych regionach Polski (współczynnik korelacji pomiędzy średnią ceną łąk i pogłowiem bydła na 100 ha użytków rolnych = 64,6%).
Najdroższe użytki zielone pozostają w woj. podlaskim, czyli regionie Polski uznawanym za najbardziej „mleczarski”. Przeciętna ich cena w 2013 r. wynosiła 23,8 tys. zł/ha. Najniższe ceny łąk w 2013 r., notowane były w woj. lubelskim (11,2 tys. zł/ha) i świętokrzyskim (11,5 tys. zł/ha). W 2013 r. najwyższa roczna dynamika cen łąk została odnotowana w woj. podkarpackim (37,2% r/r). Spadek dotyczył użytków zielonych z woj. śląskiego (-11,1% r/r.), woj. podlaskiego (-4,5% r/r) i woj. mazowieckiego (-0,3% r/r). Z uwagi na silne skupienie się produkcji mleka w dwóch z ostatnich województw i spadkiem opłacalności jego produkcji w 2012 r. spadła również skłonność rolników do zakupu łąk po coraz wyższych cenach.
Czytaj dalej na następnej stronie...