W 2013 roku nastąpiło wyhamowanie cen ziemi w transakcjach zawieranych pomiędzy rolnikami do poziomu 3,5% r/r. Jak podaje Bank BGŻ przeciętnie ceny osiągały poziom 26 339 zł/ha, a skala rocznego przyrostu cen była istotnie niższa od dynamik notowanych w latach najsilniejszego wzrostu tj. 2007-2008 (ceny rocznie rosły o ok. 30%).
Transakcje kupna-sprzedaży gruntów rolnych
W 2013 roku Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała 148 tys. ha gruntów tj. najwięcej od 2002 r. Wynik ten jest efektem przyspieszenia prywatyzacji wszystkich składników majątku Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz możliwości nabywania państwowej ziemi od Agencji na zasadach preferencyjnych (wraz z 2014 r. oprocentowanie wzrosło z 2% do 3,75% rocznie). Z tej formy finansowania zakupu ziemi w 2013 r. skorzystało ponad 4 600 gospodarzy, którzy nabyli na preferencyjnych warunkach ponad 88 tys. ha gruntów.
Realizacja ustawy z 16.09.2011 r. w zakresie wyłączeń 30% z umów dzierżawy (nowelizacja ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa) objęła 136 tys. ha gruntów. Dzierżawcy wyrazili zgodę na wyłączenie 77 tys. ha. Największy areał gruntów tj. ok. 50 tys. ha został wyłączony z dzierżawy w dwóch ostatnich latach. W kolejnych wyłączenia obejmą: 2014 r. – 3,4 tys. ha, 2015 r. – 10,1 tys. ha, 2016 r. – 11,3 tys. ha, 2017 r. – 2,9 tys. ha (wg ANR).
Wyłączania dotyczą głównie woj. zachodniopomorskiego (17 tys. ha), wielkopolskiego (11 tys. ha), warmińsko-mazurskiego i dolnośląskiego (po 9 tys. ha), pomorskiego i kujawsko-pomorskiego (po 8 tys. ha), opolskiego i lubuskiego (po 6 tys. ha). W tych regionach Polski należy zatem spodziewać się w 2014 r. wysokiej liczby zawieranych transakcji.
W dalszym ciągu większy udział w obrocie ziemią mają transakcje międzysąsiedzkie względem Zasobów WRSP. Od 2005 r. sprzedaż z udziałem osób prawnych (głównie Agencji Nieruchomości Rolnych - ANR) obejmuje mniej niż jedną piątą łącznego wolumenu umów.
Przestrzenne zróżnicowanie nasilenia handlu ziemią powiązane jest z lokalnymi uwarunkowaniami podażowymi. Na terenach północnych i zachodnich bardzo aktywna jest ANR (obrót gruntami z Zasobu jest wysoki). Tym samym w obrębie rolnictwa indywidualnego, liczba transakcji na rynku ziemi w tych regionach jest wysoka po części zapewne jako efekt wtórnego obrotu gruntów państwowych.
Nierynkowy obrót ziemią rolną
Nierynkowy obrót ziemią rolniczą jest w Polsce głównym czynnikiem rozdrabniania gruntów. Taka forma rozdysponowywania gruntów ma duże znaczenie w tych regionach Polski gdzie dominują gospodarstwa o rozdrobnionej strukturze agrarnej. Istotnie mniej transakcji nierynkowych ma miejsce na obszarach gdzie dominują wysokotowarowe gospodarstwa rolne.
Czytaj dalej na następnej stronie...
źródło: Gospodarz.pl/Bank BGŻ, foto:
Gospodarz.pl