MRiRW w sprawie niemożności dostarczenia produktów rolno-spożywczych

Analiza prawna umów kontraktacyjnych oraz innych umów na dostawy produktów rolno-spożywczych w innych krajach UE w szczególności w kontekście ochrony rolników w sytuacji niemożności dostarczenia przez nich partii towaru wymaganej przez umowę spowodowaną przez siłę wyższą.

MRiRW w sprawie niemożności dostarczenia produktów rolno-spożywczych
Odrębnymi umowami są umowy kontraktacyjne, które nie są obligatoryjne. Umowy kontraktacyjne zawierane są w oparciu o przepisy zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1025). Przez umowę kontraktacji producent rolny zobowiązuje się wytworzyć i dostarczyć kontraktującemu oznaczoną ilość produktów rolnych określonego rodzaju, a kontraktujący zobowiązuje się te produkty odebrać w terminie umówionym, zapłacić umówioną cenę oraz spełnić określone świadczenie dodatkowe, jeżeli umowa lub przepisy szczególne przewidują obowiązek spełnienia takiego świadczenia (art. 613 l).
 
Zatem biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy wskazać, że jedną z podstawowych zasad przy zawieraniu umowy, również kontraktacyjnej, jest swoboda ich zawierania - przejawia się ona nie tylko swobodą kształtowania treści umowy, ale także swobodą wyboru kontrahenta oraz decydowania o tym, czy umowę zawrzeć. Zasada swobody umów wyrażona została w art. 353 Kodeksu cywilnego, mówi o tym, że strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
 
Na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi został zamieszczony przykładowy projekt umowy kontraktacyjnej na dostarczanie produktów rolnych. Projekt ten zawiera wymagane elementy umowy wynikające z przepisów rozporządzenia nr 1308/2013. Ma on charakter uniwersalny może być zastosowany do wszystkich produktów rolnych, zawiera postanowienia regulujące stosunki między stronami w zakresie m.in. jakości produktów rolnych, warunków realizacji umowy i terminów dostaw, procedury płatności, kar umownych oraz siły wyższej, takiej jak np.: niekorzystne warunki pogodowe niebędące klęskami żywiołowymi. W takim przypadku strony nie ponosiłyby odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie postanowień umowy.
 
W ocenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w świetle przepisów prawa UE oraz krajowego, nie ma możliwości dokonania zmian w przepisach prawnych polegających na wprowadzeniu obowiązkowego przepisu dotyczącego treści umów, polegającego na odstąpieniu od karania rolników za niedostarczenie odpowiedniej partii produktów rolno-spożywczych na skutek wystąpienia siły wyższej. Zarówno przepisy dotyczące umów zawarte w ustawie z dnia I l marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych, jak i przepisy stanowiące o umowach kontraktacyjnych wynikające z Kodeksu cywilnego zawierają przepisy dotyczące występowania siły wyższej oraz okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, co stanowi podstawę do ukształtowania treści umowy w sposób uwzględniający np. wystąpienie suszy.


Tagi:
źródło: