Polskie kaczki na unijnym podium

Drobiarstwo należy do najważniejszych działów krajowej produkcji rolniczej. Duża część krajowej produkcji kaczek trafia na eksport, przede wszystkim do krajów Unii Europejskiej. Wzrasta również popyt ze strony konsumentów krajowych zarówno na mięso, jak i produkty spożywcze na bazie mięsa kaczego.  

Polska w 2021 r. była trzecim po Francji i Węgrzech producentem kaczek w Unii Europejskiej z 16% udziałem w unijnej produkcji. Dominującą rasą kaczek hodowanych w Polsce jest Pekin. Kaczki tej rasy cechuje krótki cykl produkcji brojlerów, niezbyt duże wymagania pokarmowe oraz znaczna zdrowotność i duża zawartość mięsa.

Potrawy na bazie mięsa kaczego są stałym elementem tradycji kulinarnych we wszystkich regionach Polski. Wiele potraw z kaczki znalazło się na „Liście produktów tradycyjnych”, prowadzonej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi m.in. Kaczka nadziewana po kujawsku, Kaczka po zamojsku, Kaczka z jabłkami z chojnowskiego dworu czy Kaczka pieczona po wielkopolsku.

Rosnące zainteresowanie konsumentów mięsem kaczym wynika z jego właściwości kulinarnych i zdrowotnych. Mięso kaczki jest soczyste i kruche. Zawiera duże ilości dobrze przyswajalnego białka i jest lekkostrawne. Właściwości zdrowotne mięsa kaczki wynikają również z zawartości witamin z grupy B oraz A i E. Mięso kacze jest również zasobne w mikro- i makroelementy oraz stanowi źródło jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, co ma pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy.

Produkcja kaczek w Polsce w latach 2013–2020 odznaczała się znaczną dynamiką wzrostową. W 2021 r. pogłowie kaczek zmniejszyło się i według danych GUS liczyło5,3 mln sztuk wobec 6,4 mln sztuk w 2020 r., do czego przyczyniła się sytuacja epizootyczna związana z występowaniem wirusa grypy ptaków i koniecznością likwidacji stad. Pomimo odnotowanego spadku, pogłowie kaczek w 2021 r. było dwukrotnie większe niż w roku 2012.

W ujęciu regionalnym hodowla kaczek skoncentrowana jest przede wszystkim w województwie wielkopolskim (1,9 mln szt.; 36% wolumenu produkcji krajowej) oraz w województwie łódzkim (1,1 mln szt.; 22%).

Sprzedaż zagraniczna mięsa kaczego z Polski charakteryzuje się stałą tendencją wzrostową pod względem uzyskiwanych przychodów. Według danych Ministerstwa Finansów w latach 2012–2021 wartość sprzedaży zagranicznej mięsa z kaczek zwiększyła się z 6 mln EUR do 61 mln EUR, tj. ponad 10-krotnie. W 2022 r. wzrostowa tendencja w eksporcie jest kontynuowana. W okresie od stycznia do września 2022 r. krajowi przedsiębiorcy sprzedali za granicę 25 tys. ton mięsa z kaczek o wartości 89 mln EUR wobec 19 tys. ton za 42 mln EUR uzyskanych w analogicznym okresie 2021 r.

Polskie mięso z kaczek trafia przede wszystkim na stoły konsumentów w krajach Unii Europejskiej. W 2021 r. około 84% przychodów uzyskanych z eksportu wygenerowała sprzedaż do krajów UE, a 14% - do Wielkiej Brytanii.

Na rynku unijnym w 2021 r. głównym odbiorcą polskiego mięsa kaczego były zdecydowanie Niemcy (26 mln EUR; 42% udział w polskim eksporcie). Mniejszy udział miały: Dania (5 mln EUR; 8%), Czechy i Litwa (po 3 mln EUR; po 5%), a także Francja i Rumunia (po ponad 2 mln EUR; po 4%). Poza Unią Europejską największe przychody uzyskano ze sprzedaży mięsa kaczek do Wielkiej Brytanii (8 mln EUR; 14%).

W okresie styczeń–wrzesień 2022 r. udział przychodów z eksportu do krajów UE wyniósł 76%, w tym do Niemiec (35 mln EUR; 39% udział w polskim eksporcie), Hiszpanii (7 mln EUR; 8%), Francji i Czech (po około 5 mln EUR; po 6%) oraz Litwy (3 mln EUR; 4%), a spoza UE do Wielkiej Brytanii (12 mln EUR; 14%).

Import mięsa kaczek do Polski jest niewielki. W latach 2012–2021 wydatki ponoszone na ten cel kształtowały się na poziomie 0,5-1,2 mln EUR. W 2021 r. asortyment ten był importowany do Polski przede wszystkim z Węgier (0,4 mln EUR; 38% udziału w polskim imporcie), Niemiec (0,3 mln EUR; 32%) i Francji (0,2 mln EUR; 26%). W okresie styczeń–wrzesień 2022 r. wartość importu mięsa kaczek do Polski wyniosła ponad 0,4 mln EUR, głównie z Niemiec (0,2 mln EUR; 50%) i Węgier (0,1 mln EUR; 26%).