NIK o wykorzystaniu unijnych środków w ramach Life+

Za obsługę Instrumentu finansowego LIFE+ odpowiada Krajowa Instytucja Wdrażająca. Rolę tę pełni Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. To on prowadzi nabór wniosków, weryfikuje ich kompletność i przekazuje do Komisji Europejskiej. Ponadto zapewnia możliwość uzyskania dofinansowania projektów ze środków własnych. O osiągnięciach i problemach związanych z realizacją krajowych projektów Life+ beneficjenci raportują do Komisji Europejskiej. O postępach informowany jest również NFOŚiGW. Jednak mimo posiadania pełnej wiedzy o zaawansowaniu projektów i ewentualnych trudnościach Fundusz nie podejmował żadnych działań, które mogły wspomóc beneficjentów. Tak działo się w przypadku realizacji przez Gminę Klucze projektu ochrony siedlisk napiaskowych na Pustyni Błędowskiej. Niespodziewanie podczas prac napotkano na składowiska odpadów chemicznych i medycznych, które wymagały utylizacji. Gmina nie miała na ten cel środków, KE oczekiwała jak najszybszego rozwiązania problemu, a NFOŚiGW nie reagował. Dopiero w trakcie kontroli NIK, po ponad roku od zgłoszenia problemu, Fundusz podjął rozmowy w sprawie możliwości sfinansowania ze środków KE analizy chemicznej odpadów. W wyniku kontroli NIK usunięcie odpadów zostało ostatecznie sfinansowane ze środków przekazanych przez Wojewodę Małopolskiego. Prace w tym zakresie wykonano w lutym 2014 roku.

W efekcie kontroli NIK skierowała do Ministra Środowiska wnioski o:

• Wzmocnienie nadzoru nad wdrażaniem programu Life+ w Polsce
• Zobowiązanie NFOŚiGW do monitorowania - w celu wsparcia beneficjentów  - realizacji projektów w odniesieniu do całego przedsięwzięcia.

Do 30 czerwca 2013 roku żaden z krajowych projektów nie został zakończony. Wykorzystanie przyznanej dla Polski puli środków nie oznacza faktycznej absorpcji funduszy. O efektach wdrożenia Life+ będzie można mówić dopiero po zatwierdzeniu przez Komisję Europejską sprawozdań końcowych wszystkich projektów przyjętych do realizacji.