Ziarno żyta mieszańcowego jako komponent pasz treściwych

Ziarno żyto rzadko wykorzystywano w żywieniu zwierząt, przede wszystkim bydła, z uwagi na niską smakowitość i zawartość substancji antyżywieniowych, głównie polisacharydów nieskrobiowych. Jednak w odmianach żyta mieszańcowego zawartość tych substancji jest o wiele niższa, co sprawia, iż jego wartość pokarmowa jest zdecydowanie większa. Ziarno pszenicy i jęczmienia cechuje się wyższą zawartością białka, jednak w życie hybrydowym jest go więcej niż w ziarnie kukurydzy. Skład aminokwasowy tego komponentu jest podobny jak pszenicy poza nieco niższą zawartością aminokwasów siarkowych. Jeśli chodzi o udział białka włókna i energii, to żyto świetnie bilansuje się w dawkach dla tuczników z jęczmieniem lub owsem. Jednak należy pamiętać, aby w ostatnim etapie tuczu nie komponować mieszanek żyta z kukurydzą z uwagi na nieodpowiedni skład aminokwasowy i niską zawartość białka, gdyż może to negatywnie wpłynąć na mięsność. Według standardów naszych zachodnich sąsiadów maksymalne udziały żyta w mieszankach dla trzody chlewnej wynoszą: prosięta do 28%, tuczniki o wadze do 60 kg do 40%, a powyżej 60 kg do 50%, lochy prośne i karmiące do 25%. Z kolei duńscy hodowcy żyto hybrydowe jako dodatek do pasz treściwych dla tuczników stosują w dawkach do 40%. Żyto bardzo dobrze bilansuje się w mieszankach paszowych. Głównie stosowane jest w paszach typu grower i finiszer. Spośród wszystkich gatunków zbóż, żyto mieszańcowe charakteryzuje się najwyższym plonem energii z jednostki powierzchni i jest najmniej podatne na porażenie fuzariozami. Niższy poziom białka uzupełnia się dodatkami wysokobiałkowymi, na przykład śrutą sojową.

Odmiany żyta mieszańcowego średnio o kilkanaście procent wyżej plonują od wzorcowych odmian liniowych. Jest to wynikiem wykorzystania efektu heterozji, czyli podwyższenia siły fizjologicznej roślin. Hybrydy znoszą bardziej skrajne warunki glebowe i klimatyczne oraz zdecydowanie efektywniej wykorzystują składniki pokarmowe, a także charakteryzują się wysoką tolerancją na odczyn gleby, mieszańce świetnie sobie radzą nawet na stanowiskach o pH równym 5. Wszystkie te właściwości predestynują je do uprawy na lekkich glebach o niekorzystnym odczynie. Cechują się także wysoką mrozoodpornością. 

Zdaniem Anny Rogowskiej warto, aby polscy hodowcy skorzystali z doświadczeń swoich zachodnich sąsiadów i uwzględnili ziarno żyta mieszańcowego w komponowaniu mieszanek paszowych. To pełnowartościowy składnik, a jego stosowanie jest też korzystne z ekonomicznego punktu widzenia.