Prognoza plonowania zbóż i rzepaku w Polsce

W stosunku do majowej prognozy, zostały nieco obniżone oczekiwania dotyczące plonów zbóż ozimych i jarych ze względu na regionalnie suche warunki w pierwszych dwóch dekadach maja.

Polska - plony średnie w 2023 roku (prognoza KE z 19-go czerwca 2023):

 
Komentarz MARS w sprawie Polski:
 
Polska - Północ i północny zachód są zbyt suche dla upraw ozimych i jarych

Korzystne opady w trzeciej dekadzie maja złagodziły suche warunki, które rozwijały się przez pierwsze dwie dekady miesiąca z powodu znacznego deficytu opadów.

Warunki uwilgotnienia gleby poprawiły się na początku kwitnienia zbóż ozimych i zasiewów jarych, ale niektóre obszary pozostały suche.

Od końca maja poprawiły się warunki agrometeorologiczne sprzyjające rozwojowi upraw wiosennych i letnich. Pierwsza i druga dekada maja charakteryzowały się znacznym deficytem opadów i pogłębiającym się deficytem wilgoci w glebie (wyraźny głównie w regionach centralnych i północno-zachodnich).

Niska intensywność, ale częste opady deszczu w trzeciej dekadzie maja złagodziły suche warunki glebowe (z wyjątkiem regionów południowo-wschodnich). Pierwsza dekada czerwca charakteryzowała się ponadprzeciętnymi sumami opadów w centralnym pasie północ-południe i poniżej średniej w regionach zachodnim i południowo-wschodnim.

W maju temperatury były nieco poniżej średniej na północnym wschodzie i powyżej średniej na południowym zachodzie, natomiast początek czerwca był nieco cieplejszy niż zwykle.

Warunki agrometeorologiczne uległy znacznej poprawie od końca maja, podtrzymując wzrost wegetatywny zbóż jarych i nasycanie zbóż ozimych. Niemniej jednak wcześniejsze susze mogły negatywnie wpłynąć na potencjał plonowania zbóż jarych w fazie krzewienia, a także zbóż ozimych w fazie kwitnienia i wczesnego zasypywania ziarna, zwłaszcza na glebach lżejszych w regionach suchych.

Jak dotąd łagodne temperatury chroniły rośliny przed stresem termicznym podczas fazy kwitnienia i zapełniania ziarna. Po suchym i zimnym początku sezonu, rośliny jare korzystają z poprawy warunków termicznych i wilgotnościowych gleby oraz odzyskują swój wzrost wegetatywny.

Nasze wskaźniki modelu upraw pokazują, że rozwój i akumulacja biomasy upraw letnich są obecnie zbliżone do średnich wartości sezonowych. Niemniej jednak pojawiły się pewne obawy związane z presją szkodników, zwłaszcza w przypadku buraków cukrowych.

Nasze oczekiwania dotyczące plonów zbóż ozimych i jarych zostały nieco obniżone ze względu na regionalnie suche warunki w pierwszych dwóch dekadach maja. W przypadku upraw letnich nasze oczekiwania opieramy na trendach. Jako substancja wodna deficyty występują po suchej wiośnie, większa ilość opadów w nadchodzących tygodniach jest niezbędna do prawidłowego rozwoju upraw i utrzymania tych perspektyw.