Dlaczego olej palmowy jest kontrowersyjnym surowcem?

Firmy malezyjskie były wielokrotnie i regularnie wskazywane przez te organizacje jako jedne z odpowiedzialnych za powyższe praktyki. Ze względu na rosnąca presję międzynarodową, szczególnie ze strony konsumentów na producentów i dystrybutorów (pośredników), przemysł oleju palmowego w ostatnich latach zaczął powoli się zmieniać. Najwięksi gracze stopniowo wdrażają dobre praktyki, poprawiając sferę socjalną i zrównoważenie środowiskowe działań, także ze względu na RSPO (Roundtable on Sustainable Palm Oil - zrównoważona produkcja oleju palmowego)
 

Zarówno rząd Malezji, jak i Indonezji intensywnie zaprzeczały powyższym zarzutom, angażując zasoby (finansowe i ludzkie) w celu poprawy wizerunku sektora oleju palmowego. Zgodnie z powyższym celem, przedstawiciele rządu Malezji regularnie prezentują  w publicznych wystąpieniach informacje o wpływie sektora na środowisko – ze szczególnym naciskiem na informacje o zmniejszeniu strat w powierzchni siedlisk zwierząt zagrożonych, w tym przede wszystkim orangutanów oraz o ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych. W tych działaniach, administracja rządowa ostro krytykuje działania “zachodnich środowiskowych organizacji pozarządowych”, jak i wymogi RSPO.
 

Biopaliwa: Dyrektywa UE – RED

 

W dniu 5 grudnia 2010 r. weszła w życie dyrektywa unijna w zakresie energii ze źródeł odnawialnych – RED i została włączona do porządku prawnego poszczególnych państw członkowskich (w niektórych jest na etapie wdrażania). RED jest jednym z dokumentów tworzących unijny pakiet energetyczno-klimatyczny z 2008 r. Pakiet ten ustanawia trzy prawnie obowiązujące cele, która mają być osiągnięte do 2020 r.:

• redukcję emisji gazów cieplarnianych o 20% w porównaniu do poziomu z 1990 r.,
• redukcję zużycia energii o 20% poniżej poziomu z 1990 r., poprzez poprawę wydajności energetycznej,
• wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii do 20%, w tym udziału biopaliw w sektorze transportu do 10%.

Uważa się, że zastosowanie biopaliw będzie skutkowało znacznym zmniejszeniem emisji gazów cieplarnianych w porównaniu do zastosowania paliw kopalnych. Biopaliwa nie mogą jednakże pochodzić z wycinki lasów, torfowisk, rozlewisk i innych chronionych obszarów przyrodniczych, w celu zachowania bioróżnorodności. Biopaliwa, które nie spełniają powyższych kryteriów mogą być, co prawda, importowane i sprzedawane na rynku UE, jednakże nie będą brane pod uwagę przy zwolnieniach podatkowych, subsydiach i innych rodzajach wsparcia udzielanego przez państwa członkowskie, ani też przy wyliczaniu stopnia realizacji celu 10% energii odnawialnej w transporcie. Biodiesel z oleju palmowego jest traktowany tak jak inne biopaliwa. Nie ma różnicy między paliwami produkowanymi w UE, a importowanymi. Kryteria są takie same dla wszystkich rodzajów biopaliw w całej UE.
 

W zakresie zmniejszania emisji gazów cieplarnianych, dyrektywa wskazuje domyślny pułap (oszczędność w emisji na poziomie 35% w porównaniu do paliw kopalnych), jak również poziom BAU (business-as-usual) dla różnych surowców - w oparciu o dane i wyliczenia prowadzone przez Joint Research Council (JRC). Zgodnie z wartościami podanymi w dyrektywie olej palmowy w scenariuszu BAU nie jest w stanie osiągnąć pułapu 35% (wartość zaledwie 19%). Jednakże jeśli zostaną zastosowane specjalne technologie produkcyjne (np. wyłapywanie metanu w zakładach), diesel z oleju palmowego może być uznany jako biopaliwo właściwe (56%).
 

Dyrektywa dotyczy wyłącznie obrotu biopaliwami i zrównoważonej produkcji. Kraje członkowskie mogą oferować szereg instrumentów wsparcia dla podniesienia poziomu wykorzystania biopaliw, które są produkowane w sposób zrównoważony, w tym biodiesla.

To może wpłynąć na zwiększenie możliwości eksportowych krajów trzecich, takich jak Malezja, do UE. Biodiesel z palmy olejowej może spełniać kryteria ubiegania się o wsparcie, jednakże dostawcy muszą wykazać się danymi naukowymi, że ich biopaliwo ma wyższy wskaźnik zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych niż wyznaczony w dyrektywie pułap.
 

Malezja traktuje kryteria w zakresie “zrównoważenia”, zawarte w RED, jako barierę handlową, w szczególności, że określona wartość domyślna dla biodiesla z oleju palmowego, jest niższa od minimalnego pułapu. To wymaga od większości producentów oleju palmowego dodatkowego udowodnienia, że produkcja jest zgodna z kryteriami. Ewentualnie muszą dostosować odpowiednio procesy produkcyjne (np. zastosować wychwyt metanu w zakładach). Ponadto, Malezja zaniepokojona jest także wymogami w zakresie ochrony gruntów, gdyż większość plantacji palmy olejowej w Malezji jest usytuowana na terenie wcześniej zajmowanym przez tropikalne lasy deszczowe o wysokiej bioróżnorodności i w coraz większym stopniu na torfowiskach (wzrost emisji CO2).