Informacja o wynikach kontroli planowej w zakresie jakości handlowej przetworów rybnych

I. CEL KONTROLI

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej przetworów rybnych: ryb wędzonych, solonych i mrożonych, konserw, prezerw i marynat rybnych z uwzględnieniem produktów z grupy Premium na zgodność z obowiązującymi przepisami oraz deklaracjami producentów.

II. ZAKRES KONTROLI

Kontrolę przeprowadzono w 62 podmiotach (tj. 31,3% podmiotów prowadzących działalność w zakresie przetwórstwa ryb na terenie WIJHARS przeprowadzających kontrole w I kwartale 2011 roku). Jakość handlową przetworów rybnych zakwestionowano w przypadku 53,2% skontrolowanych zakładów przetwórczych.

Kontrolą objęto:

« w zakresie oceny organoleptycznej – 202 partie przetworów rybnych, o łącznej masie 207,8 t,

« w zakresie parametrów fizykochemicznych^« – 205 partii przetworów rybnych, o łącznej masie 243,1 t,

« w zakresie znakowania – 230 partii przetworów rybnych o łącznej masie 307,9 t.

Spośród skontrolowanych partii przetworów rybnych 17 partii o łącznej masie 11,7 t należało do produktów z grupy Premium, tj. posiadających znak PDŻ, wyróżnienia, np. laureat konkursu „Małopolski Smak” oraz określenie Premium w nazwie wyrobu.

III. WYNIKI KONTROLI

«     W zakresie cech organoleptycznych wymagań nie spełniały 4 partie przetworów rybnych (2,0% skontrolowanych partii) o łącznej masie 1,3 t, kwestionowane ze względu na zjełczały smak i zapach mięsa, liczne przebarwienia i odkształcenia ryb, niewłaściwy stopień rozdrobnienia mięsa i niezgodną z deklaracją zawartość warzyw.

«     W zakresie parametrów fizykochemicznych wymagań nie spełniało 25 partii przetworów rybnych (12,2% skontrolowanych partii) o łącznej masie 15,2 t, w tym:

- 15 partii marynat rybnych (18,1% skontrolowanych partii marynat rybnych);

- 5 partii ryb wędzonych (20,0% skontrolowanych partii ryb wędzonych);

- 3 partie konserw rybnych (9,1% skontrolowanych partii konserw rybnych);

- 2 partie ryb mrożonych (6,1% skontrolowanych partii ryb mrożonych).

Wyniki badań pod kątem grup asortymentowych:

• ryby mrożone:

- zaniżona zawartość mięsa ryby do 7,5 p.p.,

- zawyżona zawartość glazury do 8,0 p.p.

• konserwy rybne:

-        zaniżona zawartość mięsa ryby do 25,0 p.p.,

• ryby wędzone:

-        zawyżona zawartość wody do 3,6 p.p.,

• marynaty rybne:

- zaniżona zawartość mięsa ryby do 43,3 p.p.,

- zaniżona masa netto produktu do 4,8 p.p.,

- zaniżona zawartość składnika niemięsnego do 5,2 p.p.

« W zakresie znakowania wymagań nie spełniały 72 partie przetworów rybnych (31,3% skontrolowanych partii przetworów rybnych) o łącznej masie 69,2 t.

Nieprawidłowości dotyczyły, m. in. niewłaściwie podanego wykazu składników, w tym braku wszystkich surowców wykorzystanych w procesie produkcji, np.: alergenów, dozwolonych substancji dodatkowych, octu, soli lub warzyw; stosowania informacji wprowadzających konsumenta w błąd co do sposobu produkcji, np. przez podanie dwóch wykluczających się wzajemnie metod wytworzenia „połów na morzu” i „produkt akwakultury”, trwałości produktu przez bezpodstawne wydłużenie terminu przydatności do spożycia do 41 dni, składu przez umieszczenie w wykazie składników surowców nie wykorzystanych do produkcji, np. sera feta oraz gatunku ryb, tj. limanda żółtopłetwa wprowadzana była do obrotu jako sola.

IV. SANKCJE

W związku z zaistniałymi nieprawidłowościami w zakresie jakości handlowej przetworów rybnych, wojewódzkie inspektoraty JHARS zastosowały następujące sankcje:

• 14 decyzji administracyjnych, w tym:

- 2 decyzje nakładające kary pieniężne z tytułu wprowadzania do obrotu zafałszowanych artykułów rolno – spożywczych na kwotę 4 000 złotych,

- 2 decyzje nakładające kary pieniężne z tytułu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno-spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej na łączną kwotę 1 500 złotych,

- 10 decyzji nakazujących poddanie art. rolno-spożywczego zabiegom prawidłowego oznakowania,

• 34 zalecenia pokontrolne.

V. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

W toku działań kontrolnych stwierdzono, że 12,2% skontrolowanych partii przetworów rybnych poddanych badaniom fizykochemicznym posiadało jakość handlową niezgodną z obowiązującymi przepisami oraz deklaracjami producentów, natomiast 31,3% skontrolowanych partii było nieprawidłowo oznakowanych.

W I kwartale b.r. wykazano również 2,0% przetworów rybnych o nieprawidłowych cechach organoleptycznych.

Parametry fizykochemiczne przetworów rybnych z grupy Premium zakwestionowano w przypadku 4,0% partii ryb wędzonych poddanych kontroli.

W grupie produktów Premium nieprawidłowe oznakowanie posiadało 3,3% partii konserw rybnych i 1,8% partii ryb wędzonych poddanych kontroli w przedmiotowym zakresie.

Wyniki kontroli w zakresie jakości handlowej przetworów rybnych (w tym konserw i marynat rybnych oraz ryb mrożonych), przeprowadzonej w I kwartale 2010 r. wykazały nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych w 20,0% skontrolowanych partii.

Grupą asortymentową najczęściej kwestionowaną były konserwy rybne, tj. 30,8% partii konserw rybnych skontrolowanych nie spełniało deklaracji producenta w przedmiotowym zakresie. Dla porównania w przypadku ryb mrożonych wykazano nieprawidłowości odnośnie 9,7% skontrolowanych partii ryb mrożonych.

Podczas kontroli ryb wędzonych i solonych oraz konserw i marynat rybnych w III kwartale 2010 r. kwestionowano parametry fizykochemiczne 17,4% skontrolowanych partii. Badania laboratoryjne wykazały nieprawidłowości
w przypadku 36,4% partii skontrolowanych marynat rybnych, a skontrolowane partie ryb wędzonych zakwestionowano w przypadku 7,3%.

Na podstawie powyższego można zauważyć, że produkty rybne poddane w czasie produkcji złożonym procesom technologicznym, np. marynaty rybne, mającym na celu przedłużenie ich trwałości, umieszczone w szczelnych opakowaniach z dodatkiem warzyw, oleju i przypraw, wykazują większy procent nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych w porównaniu do przetworów rybnych, przetworzonych w mniejszym stopniu tak jak ryby wędzone czy mrożone.

Z uwagi na różnorodność asortymentową, występującą podczas kontroli w poszczególnych kwartałach, nie można jednoznacznie określić tendencji jakie rysują się w zakresie jakości handlowej przetworów rybnych.