Mleko to źródło łatwo przyswajalnych składników: mineralnych, tłuszczowych i białkowych oraz witamin, które wyróżniają się korzystnym wpływem na zdrowie konsumenta. Zawiera ono szereg bioaktywnych składników pochodzących zarówno z frakcji białkowej, jak i tłuszczowej.
Witaminy rozpuszczalne w wodzie Do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie zaliczyć należy: witaminy z grupy B oraz kwas askorbinowy (witamina C). Witamina C ma właściwości antyoksydacyjne, pełni rolę detoksykacyjną poprzez zwiększone wydalanie jonów metali ciężkich, dodatkowo utrzymuje cholesterol na odpowiednim poziomie (zapobiegając miażdżycy), a także pełni funkcje antynowotworowe (mleko poddane pasteryzacji oraz sterylizacji nie zawiera witaminy C). Mleko jest naturalnym źródłem witamin z grupy B. Wszystkie one biorą udział w syntezie i rozkładzie tłuszczów, aminokwasów i węglowodanów, czyli są niezbędne podczas procesów przemiany materii. Źródłem kwasu orotowego (B13) jest przede wszystkim serwatka oraz kwaśne mleko. Mleko krowie zawiera od 40 do 100 mg/l tej witaminy, czterokrotnie mniej w porównaniu z mlekiem owczym, ale 14 razy więcej niż mleko ludzkie. Możliwości zwiększenia zawartości składników bioaktywnych w mleku. Zawartość składników bioaktywnych w mleku można zwiększyć poprzez: modyfikacje żywieniowe i/lub genetyczne, metody chemiczne, a także na drodze fermentacji bakteryjnych.
Modyfikacje żywieniowe są najprostszym sposobem do zastosowania w praktyce. Możemy stosować żywienie krów na pastwisku o wysokiej jakości runi pastwiskowej, uzupełnienie diety tłuszczami pochodzenia roślinnego (nasiona roślin oleistych) czy zwierzęcego (olej rybi). Zawartość tłuszczu i kwasów tłuszczowych wchodzących w jego skład mogą ulegać znacznym wahaniom, co zależy w głównej mierze od żywienia (rodzaj diety, dodatki wpływające na fermentację włókna w żwaczu, dodatki tłuszczowe), a w mniejszym stopniu od innych czynników, m.in. genetycznych (rasa) czy fizjologicznych (stadium laktacji, wiek). W krajach osiągających wysoką produkcję mleka powszechnie przechodzi się na całoroczne alkierzowe utrzymanie krów. W tym systemie wypas pastwiskowy zastępuje się pełnoporcjowymi dawkami TMR. Ten model żywienia stosuje się coraz bardziej powszechnie w wysokowydajnych stadach w Polsce. Analiza zawartości składników pochodzących z frakcji tłuszczowej (kwasy tłuszczowe, witaminy rozpuszczalne w tłuszczu) wykazała, że mleko pochodzące od krów wypasanych na pastwisku charakteryzuje się korzystniejszymi walorami odżywczymi w porównaniu z mlekiem krów żywionych paszami konserwowanymi. W związku z powyższym należałoby rozważyć możliwość oddzielnego skupu i przerobu mleka pochodzącego od krów korzystających wyłącznie z wypasu pastwiskowego. Wysoka jakość mleka należy do podstawowych czynników pozwalających na uzyskanie doskonałych pod względem jakościowym produktów, które będą spełniały wszystkie wymagania konsumentów.
źródło: Gospodarz.pl/ WODR/Piotr Twardowski foto:
pixabay.com