Wyszukaj termin związany z rolnictwem

---

Trufla czarnozarodnikowa

Dodano: 2011-02-11

---

Trufla czarnozarodnikowa, trufla perygordzka (Tuber melanosporum Vittad.) – gatunek grzybów należący do rodziny truflowatych (Tuberaceae).

Charakterystyka

Grzyby z gatunku Tuber melanosporum to organizmy mikoryzowe, rozwijające się w glebie i wytwarzające jadalne, bulwiaste, podziemne owocniki (askokarpy).

Owocnik

Nieregularny, o wymiarach ok. 2–8 cm. Okrywa askokarpu jest, ciemna, pokryta graniastymi guzkami. Obłocznia ciemnofioletowoczarna, z białawym lub różowym, marmurkowatym wzorem na przekroju.

Zarodniki

Elipsoidalne, o wymiarach 27–55×20–33 μm, z powierzchnią pokrytą grubymi kolcami.

Występowanie

Występowanie trufli czarnozarodnikowej potwierdzono we: Francji[3], Hiszpanii[3], Niemczech[3], Nowej Zelandii[3], Słowenii[3] i Stanach Zjednoczonych[3]. Gatunek ten rozwija się pod dębami i leszczynami, na wapiennych glebach. Wytwarza owocniki od października do lutego (w Europie).

Znaczenie

Askokarpy Tuber melanosporum są jadalne. Na przełomie XIX i XX w. w Europie pozyskiwano około 1000–2000 ton owocników tego gatunku, natomiast sto lat później wartość ta spadła do 50–100 ton w sezonie. Do zbioru trufli wykorzystuje się tresowane psy, które zastąpiły wcześniej używane do tego celu świnie.

Uprawa

W południowej Francji jest uprawiana w warunkach naturalnych, na plantacjach trufli nazywanych truffière. Jedna z polskich nazw, trufla perygordzka (także perygordska) pochodzi od francuskiego miasta Périgueux, w pobliżu którego często zbierało się jej owocniki[4]. Od 1987 gatunek ten uprawia się także w Nowej Zelandii, gdzie pierwsze zbiory miały miejsce w 1993.

Optymalne warunki do uprawy trufli perygordzkiej obejmują: odpowiedni klimat (ciepłe lata i chłodne zimy), wysoka przepuszczalność gleby, niskie jej zakwaszenie (ponad 7,5 pH, optymalnie 7,9 pH) i dobre napowietrzenie, odpowiednią strukturę gleby (rędziny o miąższości ok. 40 cm na podstawie wapiennej), możliwośc sztucznej irygacji, nieobecność przypadkowych drzew (mogących pozostawać w mikoryzie z innymi, konkurującymi z truflami, gatunkami grzybów)[5].

Zastosowanie

Trufla perygordzka jest używana jako grzyb przyprawowy, w celu wzbogacania potraw własnym, silnym aromatem. Jest to, obok trufli białej (piemonckiej), jeden z osiągających najwyższe ceny gatunków grzybów owocnikowych. Klasyczne dania z zastosowaniem askokarpów tej trufli to m.in.: pasztet strasburski (paté de foie gras), tournedos Rossini oraz omlet truflowy[5].

Systematyka

Gatunek ten został po raz pierwszy zdiagnozowany taksonomicznie przez Carolo Vittadiniego w "Monographia Tuberacearum"[6] z 1831. Zaklasyfikowano tam rodzaj Tuber do sekcji Centrales rodziny Tubereae, należącej do podrzędu Angiogastrum w ówczesnej klasie Gasteromycetum. Został tam opisany m.in. jako "Difforme, angulosum, verrucis nuns majoribus, nunc minoribus polyedris muricatum, [...] Odor Fragriae, subfracidus."[7].

Przypisy

1. ↑ Bisby, Roskov, Orrell, Nicolson, Paglinawan, Bailly, Kirk, Bourgoin, Baillargeon: 2009 Annual Checklist (ang.). W: Species 2000 & ITIS Catalogue of Life [on-line]. [dostęp 24 stycznia 2010].

2. ↑ Paul Kirk: CABI Bioscience Databases (ang.). [dostęp 24 stycznia 2010].

3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 GBIF: Tuber melanosporum - GBIF Portal (ang.). [dostęp 24 stycznia 2010].

4. ↑ Marcus Flück: Atlas grzybów - oznaczanie, zbiór, użytkowanie. Warszawa: 1995, s. 107. ISBN 8371753373. 

5. ↑ 5,0 5,1 Ian Hall. Tuber melanosporum - Périgord black truffle. „Crop & Food Research”. 

6. ↑ Carolo Vittadini: Monographia Tuberacearum. 1831, s. 36. 

7. ↑ "[Owocniki] niekształtne, kanciaste, [pokryte] większymi lub mniejszymi wielobocznymi guzkami, [...] o poziomkowym zapachu."

Bibliografia

1. Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. Warszawa: 2006, s. 662. ISBN 8374045132. 

2. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: 1985, s. 149. ISBN 8309007140. 

Źródło Wikipedia

---

Tagi powiązane z tym hasłem:
grzyby jadalne, grzyby, encyklopedia rolnicza