Przejdź do litery
Zobacz aktualności
Zobacz produkty
Wyszukaj termin związany z rolnictwem
Gryzonie
Dodano: 2011-02-25
Gryzonie (Rodentia) – najliczniejszy rząd ssaków, obejmujący ok. 1850 gatunków. Cechą charakterystyczną wszystkich gryzoni jest obecność stale rosnących siekaczy – dwóch (jedna para) w górnej i dwóch w dolnej szczęce oraz brak kłów. Większość gryzoni to zwierzęta roślinożerne, niektóre jednak nie stronią od pokarmu zwierzęcego. Zwierzęta te cechuje znaczna rozrodczość. Występują na wszystkich kontynentach, poza Antarktydą. Wcześniej zaliczane do nich były zajęczaki, obecnie wydzielone – głównie z powodu różnic w uzębieniu – jako odrębna, choć blisko spokrewniona grupa.
Uzębienie
W uzębieniu brak kłów, natomiast są siekacze bez korzenia, o nieskończonym wzroście, o kształcie dłutowatym. Stały wzrost siekaczy sprawia, ze gryzonie muszą nieustannie je ścierać. Trzonowce w liczbie zależnej od rodzaju, czasem brak ich zupełnie, jak np. u Muridae.
Budowa i pożywienie
Chodzą na całej stopie, palce ruchome, opatrzone pazurami, rzadziej paznokciami. Gryzonie to w większości zwierzęta roślinożerne, nieliczne tylko są wszystkożerne. Żywią się częściami twardymi, jak np. łodygami, korzeniami, ziarnem, owocami.
Rozród
Liczne gryzonie budują skomplikowane gniazda i nory, gdzie składają zapasy na zimę (patrz chomik). Niektóre zapadają w sen zimowy, inne natomiast odbywają wędrówki. Rodzą po kilka, kilkanaście młodych, i to 4—6 razy do roku. Samica ma na stronie brzusznej szereg gruczołów mlecznych.
Występowanie
Do rozprzestrzenienia niektórych gryzoni (np. szczury i myszy) przyczynił się człowiek.
Systematyka
Ze względu na rozbieżności poszczególnych klasyfikacji poniżej wykazano rodziny gryzoni bez podziału na podrzędy.
Nazwa systematyczna |
Nazwa zwyczajowa |
Przedstawiciele |
---|---|---|
Abrocomidae |
|
|
Anomaluridae |
wiewiórolotkowate |
wiewiórolotka |
Aplodontiidae |
sewelowate |
sewel |
Bathyergidae |
kretoszczury |
golec |
Calomyscidae |
|
|
Capromyidae |
hutiowate |
hutia |
Castoridae |
bobrowate |
bóbr europejski, bóbr kanadyjski |
Caviidae |
marowate |
mara patagońska, świnka morska, aperea |
Chinchillidae |
szynszylowate |
szynszyla mała |
Cricetidae |
chomikowate |
chomik, nornica ruda, nornikowate |
Ctenodactylidae |
gundiowate |
gundia |
Ctenomyidae |
tukotuki |
tukotuko |
Dasyproctidae |
agutiowate |
aguti oliwkowy, aguti złocisty, akuczi |
Diatomyidae |
|
laotański szczur skalny |
Dinomyidae |
pakarany |
pakarana |
Dipodidae |
skoczkowate |
alaktaga, skoczek |
Echimyidae |
kolczakowate |
kolczak |
Erethizontidae |
ursonowate |
urson, koendu |
Geomyidae |
gofferowate |
goffer |
Heptaxodontidae † |
|
|
Heteromyidae |
szczuroskoczkowate |
szczuroskoczek |
Hystricidae |
jeżozwierzowate |
jeżozwierz afrykański, jeżatka afrykańska |
Muridae |
myszowate |
badylarka, myszoskoczka, mysz polna |
Myocastoridae |
nutriowate |
nutria |
Myoxidae |
popielicowate |
koszatka, orzesznica, popielica, selewinka, żołędnica |
Nesomyidae |
|
|
Octodontidae |
koszatniczkowate |
koszatniczka pospolita, koszatniczka Bridgesa, koszatniczka nabrzeżna, koszatniczka pacyficzna, tukotuko, kururo, Octomys mimax |
Pedetidae |
postrzałki |
postrzałka |
Petromuridae |
|
|
Platacanthomyidae |
|
|
Sciuridae |
wiewiórkowate |
nieświszczuki, polatuchy, świstak, wiewiórka pospolita |
Spalacidae |
ślepce |
ślepiec, bambusowiec |
Thryonomyidae |
szczecińce |
szczeciniec |
Przypisy
-
↑ Rodentia w: Integrated Taxonomic Information System (ang.)
-
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Rodentia. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 25 października 2009]
Źródło Wikipedia
Tagi powiązane z tym hasłem:
szczury, szkodniki, gryzonie, encyklopedia rolnicza, myszy, wiewiórki