Zmiany na światowym rynku pszenicy. Wzrosła produkcja, zmalał areał upraw

Produkcja pszenicy

W ostatnich kilku latach światowy wzrost produkcji pszenicy wynikał tylko i wyłącznie rosnącym średnim plonom, gdyż areał zbiorów pszenicy w obrębie globu zmniejszała się. Jak wynika z danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) pomiędzy sezonami 2007/2008-2009/2010, a ostatnimi trzema sezonami, tj. 2012/2013-2014/2015, światowa produkcja pszenicy zwiększyła się z 661 do 700 mln t, a więc o 5,9 proc. Ta zwyżka była napędzana przede wszystkim produkcją w dwóch najludniejszych krajach świata: w Chinach wzrosła ona o 10,7, a w Indiach o 16,4 mln t. Duże zwyżki zanotowały jeszcze UE, Kanada i Australia.

Niższy areał upraw pszenicy

Niemniej jednak, pomimo wzrostu produkcji, obszar zbiorów pszenicy w analizowanym okresie obniżył się. O ile w sezonach 2007/2008-2009/2010 w ujęciu globalnym areał wynosił 222,2 mln ha, to w ostatnich trzech sezonach 219,7 mln ha. Oznacza to spadek o 1,15% w całym okresie lub 0,23 proc. w ujęciu roku.
 

Największe bezwzględne zniżki odnotowano w odniesieniu do Rosji - 2,7 mln ha, Stanów Zjednoczonych - 2,2 mln ha, Argentyny - 1,5 mln ha oraz Kazachstanu - 0,9 mln ha. Spadki te były efektem niesprzyjającej pogody, jak w przypadku USA, gdzie w ostatnich dwóch sezonach notowano długotrwałą suszę na ważnych obszarach upraw oraz ciężkie i długotrwałe zimy. W odniesieniu do Argentyny duży wpływ miała polityka rządu nakierowana na obniżenie cen pszenicy na rynku wewnętrznym.
 

Jak wskazują analitycy Banku BGŻ, duże względne spadki areału uprawy pszenicy notuje m.in. Arabia Saudyjska o 69 proc., której władze kilka lat temu podjęły decyzję o rezygnacji z części kosztownej produkcji na suchych obszarach z wykorzystaniem wody m.in. ze źródeł głębinowych. Na początku XXI w. areał zbiorów pszenicy wynosił tam ponad 0,5 mln ha, a w ubiegłym roku już poniżej 0,1 mln ha. W związku z tym, kraj ten stał się jeszcze bardziej znaczącym importerem zbóż i np. w 2014 r. był największym odbiorcą pszenicy z Polski. Duże obniżki notują też niektóre kraje rozwijające się, targane różnego rodzaju konfliktami jak Sudan czy Zimbabwe.

Wyższe plony pszenicy

Zmniejszeniu się obszaru upraw w omawianym czasie towarzyszyła zwyżka średnich globalnych plonów pszenicy z 2,97 do 3,18 t/ha, a więc o 7,1 proc., czyli trochę szybciej niż wynikałoby z tendencji z ostatnich dwudziestu lat. To pozwoliło na utrzymanie tempa wzrostu produkcji pszenicy i spadek jej cen. Jednak zwiększenie się produkcji było niższe niż w odniesieniu do innych zbóż, przez co pszenica jest dzisiaj droga.