"Warunki środowiskowe dla gęsi utrzymywanych w Systemie Gwarantowanej Jakości Żywności QAFP"

Jakie wymogi w zakresie chowu gęsi stawia system QAFP?

Halina Bielińska: W zakresie warunków środowiskowych dla gęsi utrzymywanych w systemie QAFP naczelnym zadaniem jest zachowanie dobrostanu oraz dbałość o genotyp drobiu. 98% populacji gęsi w Polsce stanowi genotyp gęsi białej kołudzkiej, wywodzącej się z Instytutu Zootechniki – Państwowego Instytutu Badawczego Zakład Doświadczalny Kołuda Wielka. W ciągu 50 lat hodowli i badań nad gęsią w naszym zakładzie doświadczalnym udało się wyhodować gęś, która nadaje się do produkcji wysokiej jakości gęsiny, spełniając tym samym oczekiwania konsumentów w kraju i poza granicami.
 

Na czym polega dbanie o dobrostan gęsi?

HB: System QAFP zakłada przede wszystkim dbanie o warunki utrzymania i żywienia gęsi. Oznacza to, że już od pierwszego dnia życia muszą być umieszczone w odpowiednich warunkach. Najważniejszym elementem systemu produkcji jest dbanie o jakość piskląt, która gwarantuje, że gęś owsiana, dzięki zapewnieniu warunków proekologicznych oraz wszystkich elementów dobrostanu, ma szanse spełniać oczekiwania konsumentów. Dlatego pierwszym krokiem jest zakup piskląt białych gęsi kołudzkich z zakładu wylęgu, które są pod kontrolą weterynaryjną i spełniają określone warunki. Jest to element konieczny całego systemu ochrony epizootycznej zarówno fermy, jak i wylęgarni. Zakup piskląt jest szczególnie ważny, ponieważ materiał od pierwszego dnia życia musi spełniać wszystkie wymogi związane z polską normą m.in. w zakresie masy, wyglądu i innych wskaźników kondycji fizycznej. Pisklęta muszą być umieszczone w odchowalni, zapewniającej optymalne warunki mikroklimatu: temperatury, wilgotności powietrza, jak również musi być odpowiednio wyposażona w urządzenia do pojenia i karmienia. W odchowalni konieczne jest także utrzymywanie odpowiedniej temperatury, aby zapewnić pisklętom dobre warunki cieplne i wilgotnościowe do ich właściwego rozwoju. Temperatura w pierwszych dniach życia powinna być utrzymywana na poziomie 27-31°C pod źródłem ciepła, a w samym budynku w granicach 23-26°C. Zapewnienie dobrostanu dla gąsiąt w pierwszych momentach życia zaowocuje dobrym odchowem, czyli mała liczbą upadków i dobrą kondycją zdrowotną, właściwymi przyrostami i w efekcie tuszką gęsi o wadze 4,5 – 5,0 kg poszukiwaną przez klientów.
 

Co się dzieje po zapewnieniu dobrostanu w odchowalni?

HB: Po zapewnieniu odpowiednich warunków w wychowalni, które są niezwykle istotne, należy zadbać o następny element dobrostanu, czyli obsadę. Obsada to liczba piskląt, a w późniejszym okresie dorosłych gęsi, na jednym m2 powierzchni podłogi. Przez pierwsze dni życia na jednym metrze kwadratowym może przebywać 10-12 piskląt, ale między 2 a 6 tygodniem już 4-5. Podczas tuczu, szczególnie końcowego okresu chowu, kiedy gęś jest karmiona tylko owsem, na 1 m2 mogą być umieszczone tylko 2-3 sztuki. W związku z tym, że pisklęta rosną i przybywają na wadze obsada musi być sukcesywnie rozrzedzana.

Zapewnienie optymalnych warunków w wychowalni związanych z obsadą rzutuje na samopoczucie ptaków oraz ich kondycję, również psychiczną. Zachowanie właściwej liczebności obsady jest związane m.in. ze swobodnym pobieraniem paszy i wody, dobrym samopoczuciem, a więc i przyrostami, co ma przełożenie na jakość mięsa i tłuszczu gęsi owsianych.

Kolejnym elementem dobrostanu jest zapewnienie odpowiedniej ściółki. Musi być to głęboka ściółka, składająca się ze słomy pszennej, żytniej lub pszenno-żytniej. W pierwszych dniach życia kontakt piskląt ze ściółką jest bardzo ścisły. Dlatego powinna być ona sucha i pachnąca. Należy dbać, aby nie było w niej zanieczyszczeń związanych z grzybami czy pleśnią. Jest to nie zwykle ważne, ponieważ każdy element patogenów, które mogą się znaleźć w ściółce przenika przez układ oddechowy do wnętrza gęsi i w konsekwencji powoduje bardzo przykre dolegliwości, głównie dysfunkcje płuc.