Takie stanowisko było wielokrotnie prezentowane przez przedstawicieli Polski na forum Unii Europejskiej. W opinii Polski, rynek cukru powinien być traktowany jako wrażliwy, dlatego też powinien być należycie chroniony przed importem z krajów trzecich, w szczególności mając na uwadze duży potencjał produkcyjny unijnego sektora, znacznie przekraczający zapotrzebowanie na cukier w UE. Produkcja cukru z buraków jest strategicznym działem sektora żywnościowego, o dużym znaczeniu gospodarczym, środowiskowym i społecznym.
Jednocześnie Polska zabiegała o podjęcie na poziomie UE działań mających na celu intensyfikację eksportu cukru z UE do krajów trzecich w celu zagospodarowania występującej na rynku nadwyżki.
Poza właściwą ochroną unijnego rynku cukru przed nadmiernym importem, istotne jest również monitorowanie rynku cukru, w tym wprowadzenie obowiązku raportowania cen buraków cukrowych (warunkiem skutecznej polityki rynkowej jest dostęp do informacji oraz możliwość przewidywania zmian, aby w odpowiednim czasie podejmować skuteczne działania).
Odnośnie do wsparcia związanego z produkcją chciałbym podkreślić, że płatność związana z produkcją do buraków cukrowych:
-
jest skutecznym instrumentem stabilizującym dochody plantatorów,
-
pozwala na utrzymanie uprawy buraków cukrowych, a tym samym na odpowiedni płodozmian,który poprawia warunki glebowe oraz pozostawia dobre stanowisko pod uprawę zbóż,
-
pozwala na łagodzenie ryzyka cenowego.
Uwzględniając dotychczasowe uwarunkowania rynkowe i spadek dochodów plantatorów oraz realne zagrożenie rezygnacji z produkcji, należy utrzymać wsparcie związane z produkcją do uprawy buraków cukrowych po 2020 r.
Ceny cukru Polsce od połowy 2018 roku kształtują się na najniższym od wielu lat poziomie. W lutym 2019 r. średnia cena sprzedaży cukru konfekcjonowanego (l kg) notowana przez producentów cukru wynosiła 1634 PLN/t i była o 30% niższa od średniej ceny notowanej w lutym w latach 2013-2017. Jednocześnie cena cukru w Polsce raportowana do Komisji Europejskiej w ramach sprawozdawczości cenowej za styczeń 2019 r. wynosiła 295 euro za tonę, tj. o 17 euro mniej od średniej dla UE. Niskie ceny cukru przyczyniają się do pogorszenia sytuacji finansowej przemysłu cukrowniczego i dochodowości uprawy buraków cukrowych. Ponadto, uprawa buraków cukrowych jest ściśle zrejonizowana i zlokalizowana w pobliżu cukrowni, z uwagi na potrzebę minimalizacji kosztów transportu buraków. W związku z tym plantatorzy nie mają możliwości zmiany odbiorcy buraków, co może być wykorzystywane przez koncerny cukrownicze.
W związku z powyższym w dniu 18 kwietnia 2019 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystąpił do Pana P. Hogana Członka Komisji Europejskiej ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi z wnioskiem o niezwłoczne przyjęcie środków interwencyjnych na rynku cukru. Polska wnioskuje również na forum UE o wzmocnienie w prawodawstwie unijnym pozycji plantatorów w łańcuchu dostaw poprzez wprowadzenie obligatoryjności zawierania porozumień branżowych, wprowadzenie możliwości negocjowania cen zakupu buraków cukrowych na poziomie porozumień branżowych, jak również wprowadzenie na poziomie UE rozwiązań przeciwdziałających praktykom polegającym na nieuczciwym wykorzystywaniu przewagi kontraktowej przez jedną ze stron umowy.