Aby zniwelować skutki nieprzewidzianego spadku dochodu należałoby zawczasu wykupić polisę ubezpieczeniową uwzględniającą przynajmniej te ryzyka, które mogą być najbardziej dotkliwe. Biorąc pod uwagę charakter działalności rolniczej, jej cykliczność i konieczność ponoszenia nakładów z dużym wyprzedzeniem w stosunku do czasu osiągnięcia przychodu, w Polsce obowiązują przepisy nakładające na rolników obowiązek ubezpieczenia przynajmniej połowy areału gospodarstwa z wyłączeniem powierzchni trwałych użytków zielonych. Aby koszt polisy nie był nadmiernym obciążeniem budżetu rolniczego, państwo stworzyło system dotacji do składek ubezpieczeniowych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w maksymalnej wysokości 65%.
Niezależnie od tej formy pomocy, każdy rolnik poszkodowany przez niekorzystną aurę może skorzystać z pomocy państwa z przeznaczeniem na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych, która to pomoc jest udzielana w formie niskooprocentowanych kredytów. Warunki ubiegania się o tę formę wsparcia określają z jednej strony przepisy unijne, z drugiej zaś krajowe. Najważniejszym polskim aktem prawnym w tym zakresie jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji Rolnictwa. Rozporządzenie szczegółowo określa także inne formy wsparcia rolnictwa i warunki udzielania pomocy. Między innymi na mocy tego rozporządzenia wojewodowie powołują tzw. komisje klęskowe, których efektem pracy jest protokół oszacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwie rolnym.
Jaki jest tok postępowania w przypadku wystąpienia „klęskowego" zjawiska atmosferycznego? Przede wszystkim rolnik powinien jak najwcześniej dokonać lustracji dotkniętych kataklizmem plantacji i natychmiast zgłosić szkodę do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym wykupił polisę. Pośpiech ten jest wymuszony zapisami ogólnych warunków ubezpieczenia, które najczęściej stanowią, że szkodę należy zgłosić najpóźniej w ciągu kilku dni od jej wystąpienia. Przekroczenie tego terminu skutkuje najczęściej odmową wypłaty odszkodowania. Niezależnie od faktu posiadania polisy ubezpieczeniowej, każdy rolnik zamierzający skorzystać z pomocy państwa określonej w wyżej wymienionym rozporządzeniu powinien uszkodzenie plantacji czy upadki zwierząt wywołane klęską zgłosić do urzędu gminy. W województwie wielkopolskim każda gmina przyjmuje własny sposób dokonania zgłoszenia. Najczęściej polega ono na wypełnieniu stosownego formularza zawierającego informacje o wnioskodawcy i jego gospodarstwie, które są konieczne do przygotowania protokołu. Następnie wójt, burmistrz, czy prezydent miasta powiadamia wojewodę o wystąpieniu klęski i przekazuje zgłoszenia do komisji klęskowej. Zadaniem komisji jest dokonanie lustracji i sporządzenie protokołu szacowania szkód. Jeżeli łączne straty w gospodarstwie są wyższe niż 30% jego średniej produkcji wieloletniej, protokół wymaga akceptacji wojewody.
Choć przepisy w tym wypadku nie określają terminu zgłoszenia wystąpienia szkody, należy mieć świadomość, że komisja musi dokonać lustracji przed zbiorem uszkodzonej uprawy i w przypadku wystąpienia klęski o rozległych rozmiarach, a taką jest tegoroczna susza. Przy zbyt późnym zgłoszeniu komisja może po prostu nie zdążyć dokonać lustracji przed planowanym przez rolnika zbiorem. A przepisy stanowią, że na sporządzenie protokołu komisje mają aż 60 dni od zgłoszenia.
Czytaj dalej na następnej stronie...