Gospodarowanie elektroodpadami

Łatwiejsze pozbywanie się starych urządzeń w sklepie, sprawne zbieranie i bezpieczniejsze przetwarzanie zużytego sprzętu, a także monitorowanie drogi elektroodpadów od momentu wytworzenia aż do ostatecznego zagospodarowania – to najważniejsze przepisy przyjętych przez Radę Ministrów założeń projektu nowej ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

Ustawa, która zostanie opracowana na podstawie przyjętych założeń, ma na celu transpozycję dyrektywy unijnej 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE). Jej przepisy przyczynią się do zwiększenia poziomu zbierania, recyklingu oraz innych form odzysku elektroodpadów. To także sposób na uszczelnienie systemu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, aby tego rodzaju odpady nie trafiały w nieodpowiednie miejsca, np. do skupów złomu nie posiadających zezwolenia na przetwarzanie starych urządzeń.

Dzięki projektowanym zmianom, będzie można bezpłatnie oddać małe, zużyte urządzenia w sklepie sprzedającym sprzęt elektryczny i elektroniczny (o powierzchni 400 m² lub więcej), bez konieczności zakupu nowego produktu. Dotyczy to urządzeń małogabarytowych, a więc takich, których żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, np. telefon komórkowy, suszarka, elektryczna szczoteczka do zębów.

Obecnie sprzedawca (detaliczny i hurtowy) sprzętu elektronicznego i elektrycznego dla gospodarstw domowych musi nieodpłatnie przyjąć zużyty sprzęt za sprzedany nowy, np. sprzedając lodówkę musi odebrać zużytą.

Do 2016 roku wprowadzający sprzęt będzie musiał zapewnić, że 35% masy sprzętu wprowadzonego na rynek krajowy w poprzednim roku kalendarzowym będzie zebrana i poddana przetworzeniu. Oznacza to, że przez ten czas wprowadzający sprzęt nadal powinien zbierać 4 kg zużytego sprzętu na mieszkańca rocznie. Jednocześnie od 1 stycznia 2016 r. roczny poziom zbierania zużytego sprzętu będzie wynosił minimum 40% średniej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w trakcie trzech poprzedzających lat ale nie więcej niż 45%, a od 1 stycznia 2021 r. wzrośnie on do 65%.

Przez pierwsze 3 lata od wejścia w życie dyrektywy 2012/19/UE, tj. do 14 sierpnia 2015 r. będą obowiązywać dotychczasowe poziomy odzysku i recyklingu. Od 15 sierpnia 2015 r. zostaną one zwiększone o 5%.

Założenia projektu ustawy zakładają stworzenie e-systemu monitoringu przemieszczania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Dzięki temu rozwiązaniu będzie możliwe śledzenie drogi elektroodpadów od momentu wytworzenia aż do ostatecznego zagospodarowania, czyli recyklingu. Przyczyni się to do ograniczenia tzw. szarej strefy na rynku gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym, która dotyczy głównie wystawiania fikcyjnych dokumentów potwierdzających przetworzenie tych odpadów, bez rzeczywistego wcześniejszego ich zebrania.

Krajowy rejestr przedsiębiorców z branży sprzętu elektrycznego i elektronicznego będzie prowadzony przez marszałka województwa w systemie teleinformatycznym. Umożliwi to elektroniczne wprowadzenie do niego informacji o prowadzonej działalności przez wprowadzających sprzęt elektryczny i elektroniczny, gospodarujących zużytymi urządzeniami oraz organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Nowa ustawa zostanie opracowana przez Rządowe Centrum Legislacji na podstawie przyjętych przez Rząd założeń. Wejdzie w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Jednocześnie przestanie obowiązywać regulacja z 2005 r. Termin transpozycji dyrektywy we wszystkich państwach członkowskich upłynie 14 lutego 2014 r.