Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. m.in. nakazała krajom członkowskim wyznaczenie terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie związkami azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych lub objęcie całego kraju programem działań. Polska dopiero w 2017 podjęła decyzję o wprowadzeniu programu działań na terenie całego kraju (99,8% zlewisko wód Bałtyku).
Kolejnym ważnym tematem poruszonym w projekcie programu działań jest nawożenie. Skuteczna walka z wypłukiwaniem cennych składników biogennych (azotu i fosforu) ściśle związana jest z zabezpieczeniem pól przed negatywnym działaniem erozji. Intensywne opady deszczu czy brak okrywy w okresie zimowym sprzyjają temu zjawisku. Gospodarowanie na dużej liczbie pól o małej powierzchni, rozrzuconych w różnych miejscach jest bardzo trudne. Jedyny sensowny sposób to połączenie sił. Wspólnie można skutecznie zabezpieczać pola przed działaniem sił natury (gwałtowne ulewy, susze). Przykłady zabezpieczenia wód przed zanieczyszczeniami pochodzącymi ze źródeł rolniczych:
-
Strefy buforowe wzdłuż cieków wodnych,
-
Strefy z roślinnością śródpolną,
-
Zadrzewienia śródpolne,
-
Oczka wodne.
Zanieczyszczenie i eutrofizacja wód gruntowych są problemem, który obecnie dotyka całą Polskę. Eutrofizacja polega na wzbogaceniu się akwenów wodnych w substancje odżywcze - pierwiastki biogenne tj.: azot, fosfor, potas i sód. Powoduje to nadmierną produkcję biomasy glonów (tzw. „zakwit glonów”).
Intensywne nawożenie mineralne jest jednym z czynników powodujących ten problem. Wprawdzie stosowanie nawozów mineralnych korzystnie wpływa na wielkość plonu, lecz jednocześnie powoduje zubożenie materii organicznej w glebie z powodu mniejszego wykorzystywania nawozów naturalnych i organicznych.
Rozrzucanie obornika raz na cztery lata w dużej mierze przyczynia się do odbudowy próchnicy w glebie. Wybór odpowiedniego zmianowania (np. udział roślin motylkowych) również zwiększa zawartość próchnicy. Dzięki niej polepszają się właściwości sorpcyjne gleby, ponieważ charakteryzuje się 4-5 krotnie lepszą zdolnością pochłaniania wody. Przy intensywnych opadach woda jest wtedy szybciej wchłaniana, ale i zatrzymywana w glebie, przez co dłużej dostępna dla roślin. Ta zdolność próchnicy pośrednio zmniejsza zanieczyszczenia przedostające się do wód gruntowych oraz przyczynia się do efektywniejszego wykorzystania składników odżywczych przez rośliny. Nawozy naturalne należy stosować pod rośliny o długim okresie wegetacji tj.: kukurydza, ziemniak, burak cukrowy.
Czytaj dalej na następnej stronie...
źródło: Gospodarz.pl/WODR/Krystian Pacławski foto:
Gospodarz.pl/DK