Informacja zbiorcza o wynikach kontroli planowej w zakresie jakości handlowej wyrobów ciastkarskich

Zgodnie z Rocznym ramowym planem kontroli Inspekcji JHARS na 2010 rok,w IV kwartale wszystkie wojewódzkie inspektoraty JHARS przeprowadziły kontrolę w zakresie jakości handlowej wyrobów ciastkarskich.

I. CEL KONTROLI

Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej wyrobów ciastkarskich, ze szczególnym uwzględnieniem herbatników, sucharków oraz wafli, w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami oraz z deklaracją producenta.

II. ZAKRES KONTROLI

Kontrolę przeprowadzono w 69 podmiotach (tj. 32,7 % zarejestrowanych w WIJHARS), prowadzących działalność na terenie całego kraju. Dodatkowo kontrolą objęto 6 producentów rogala świętomarcińskiego (posiadającego chronione oznaczenie geograficzne).

Kontrolą objęto: 

• w zakresie oceny organoleptycznej - 146 partii wyrobów ciastkarskich, o łącznej masie 104,1 t,

• w zakresie oznaczania parametrów fizykochemicznych - 129 partii wyrobów ciastkarskich, o łącznej masie 87,3 t,

• w zakresie prawidłowości znakowania - 184 partie wyrobów ciastkarskich, o łącznej masie 142,3 t.
  

III. WYNIKI KONTROLI

ocena organoleptyczna

Nieprawidłowości w zakresie cech organoleptycznych stwierdzono w przypadku 1 partii herbatników dekorowanych (0,7 % skontrolowanych partii).

Nieprawidłowości dotyczyły smaku i zapachu, który w herbatnikach dekorowanych polewą kokosową był charakterystyczny dla herbatników dekorowanych polewą kakaową, natomiast smak i zapach kokosowy, deklarowany przez producenta był niewyczuwalny.

parametry fizykochemiczne

Nieprawidłowości w zakresie parametrów fizykochemicznych stwierdzono w przypadku 10 partii (7,8 % skontrolowanych partii).

Nieprawidłowości w odniesieniu do deklaracji producenta:

• zawyżona do 5,0 p.p. zawartość kremu w 3 partiach wyrobów ciastkarskich,
  

• zaniżona do 46,0 g zawartość netto produktu w opakowaniu jednostkowym w 3 partiach wyrobów ciastkarskich,

• zawyżona do 3,1 p.p. zawartość cukrów ogółem jako cukier inwertowany w suchej masie w 2 partiach wyrobów ciastkarskich,

• zaniżona o 9,0 p.p. zawartości kremu w 1 partii wyrobów ciastkarskich,

• zaniżona o 0,8 p.p. zawartość suchej masy w 1 partii wyrobów ciastkarskich,

• zawyżona o 13 p.p. zawartość polewy w 1 partii wyrobów ciastkarskich. 
  

Nieprawidłowości w poszczególnych rodzajach wyrobów ciastkarskich:

• 4 partie herbatników z nadzieniem (tj. 50 % skontrolowanych partii herbatników z nadzieniem) - stwierdzono zawyżoną i zaniżoną zawartość kremu oraz zawyżoną zawartość polewy,

• 4 partie wafli suchych (tj. 13,8 % skontrolowanych partii wafli suchych) - stwierdzono zaniżoną zawartość netto produktu w opakowaniu jednostkowym i zawyżoną zawartość cukrów ogółem jako cukier inwertowany w suchej masie,

• 1 partia herbatników dekorowanych (tj. 6,3 % skontrolowanych partii herbatników dekorowanych) - stwierdzono zawyżoną zawartość cukrów ogółem jako cukier inwertowany w suchej masie,

• 1 partia herbatników bez nadzienia (tj. 5,9 % skontrolowanych partii herbatników bez nadzienia) - stwierdzono zaniżoną zawartość suchej masy.
  

W przypadku 1 partii herbatników z nadzieniem, o masie 0,03 t, stwierdzono jednocześnie nieprawidłowości dotyczące zaniżonej zawartości kremu oraz zawyżonej zawartości polewy.

W skontrolowanych 6 partiach rogala świętomarcińskiego, o łącznej masie 0,6 t, nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie procesu produkcji tego produktu ze specyfikacją oraz w zakresie wymagań jakości handlowej.

znakowanie

Nieprawidłowe znakowanie stwierdzono w przypadku 54 partii (29,3 % skontrolowanych partii wyrobów).

Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości:

• brak pełnych danych identyfikacyjnych producenta lub podanie nieprawidłowych danych dotyczących producenta, np. brak formy prawnej, nieprawidłowy adres firmy,

• podanie nieprawidłowych informacji dotyczących składu środka spożywczego, np. brak lub podanie nieprawidłowej nazwy lub numeru oraz zasadniczej funkcji technologicznej stosowanej substancji dodatkowej, nie podanie wykazu składników w kolejności malejącej, brak podania składu zastosowanych składników złożonych, brak w wykazie wszystkich składników użytych podczas produkcji wyrobu,

• brak podania procentowej zawartości składnika występującego w nazwie środka spożywczego lub podkreślonego na opakowaniu w formie graficznej, np. marmolady, polewy kakaowej,

• brak informacji o zawartości w produkcie składnika alergennego lub podanie niepełnej jego nazwy, np. w wykazie podano „mąka" bez wskazania rodzaju zboża, z którego pochodzi, tj. „mąka pszenna",
  

• wprowadzanie konsumenta w błąd, co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego składu, poprzez: podanie nazwy, np. „wafle śmietankowe" lub „wafle przekładane masą śmietankowo - kokosową" zamiast „wafle o smaku śmietankowym", w związku z użyciem do produkcji wyłącznie aromatu śmietankowego, a nie śmietany,

• użycie w nazwie określenia „wafle w czekoladzie" sugerującego, iż do produkcji polewy użyto czekolady, podczas gdy do produkcji została użyta „polewa kakaowa".
  

Nieprawidłowości w zakresie znakowania wyrobów ciastkarskich stwierdzono w przypadku herbatników - 41,8 % skontrolowanych w tym zakresie partii herbatników, ciastek kruchych - 32,3 % skontrolowanych w tym zakresie partii ciastek kruchych oraz wafli - 28,0 % skontrolowanych w tym zakresie partii wafli.

IV. SANKCJE

W związku ze stwierdzonymi w trakcie kontroli nieprawidłowościami, wojewódzkie inspektoraty JHARS zastosowały następujące sankcje:

wydały 20 decyzji administracyjnych, w tym:

- 16 decyzji na podstawie art. 29 ustawy o ijhars, w tym:

• 14 nakazujących poddanie artykułów rolno-spożywczych odpowiednim zabiegom, w tym zabiegom prawidłowego znakowania;

• 2 zakazujące wprowadzania do obrotu artykułów rolno-spożywczych niespełniających wymagań jakości handlowej
  w zakresie parametrów fizykochemicznych;

 - 4 decyzje na podstawie art. 40a ust. 1 ustawy o ijhars, w celu wymierzenia kary pieniężnej, w łącznej kwocie 2 000 zł, za wprowadzanie do obrotu artykułów o nieodpowiedniej jakości handlowej; na osoby odpowiedzialne nałożyły 20 mandatów karnych, na łączną kwotę 3 700 zł, w tym 18 na łączną kwotę 3 400 zł, za brak zgłoszenie przez producenta prowadzenia działalności gospodarczej do właściwego miejscowo Wojewódzkiego Inspektora JHARS;

Ponadto wojewódzkie inspektoraty JHARS wydały 29 zaleceń pokontrolnych.

V. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

Wyniki bieżącej kontroli wykazały najwięcej nieprawidłowości w zakresie znakowania opakowań. Stwierdzono, że nieprawidłowo oznakowanych było 29,3% skontrolowanych partii. Mniejszy udział nieprawidłowości stwierdzono w zakresie parametrów fizykochemicznych, które dotyczyły 7,8% skontrolowanych w tym zakresie partii. Najmniej nieprawidłowości stwierdzono w zakresie oceny organoleptycznej - 0,7% wszystkich skontrolowanych w tym zakresie partii.

Stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości w zakresie znakowania opakowań mogą być wynikiem nieznajomości przepisów prawnych w tym zakresie, nieprawidłowej ich interpretacji, bądź mogą być wynikiem celowego wprowadzania konsumenta w błąd. Natomiast nieprawidłowości stwierdzone w zakresie cech organoleptycznych oraz parametrów fizykochemicznych mogą świadczyć o błędach popełnianych podczas procesu technologicznego, nieprawidłowo opracowanej recepturze, ale także są często wynikiem świadomego działania producenta.

Przeprowadzona kontrola wyrobów ciastkarskich jest pierwszą oddzielną, pełną kontrolą planową przeprowadzoną przez IJHARS, skierowaną na tego typu produkty. Jakość wyrobów ciastkarskich, tj. prawidłowość znakowania, była kontrolowana w IV kwartale 2009 roku, przy okazji kontroli jakości handlowej wyrobów cukierniczych, w wyniku której poziom nieprawidłowości w zakresie znakowania wyniósł 33,3% skontrolowanych partii wyrobów ciastkarskich.