Dane do tej analizy zbierane są w głównych punktach sprzedaży w województwie, wśród największych - najistotniejszych, najbardziej liczących się dystrybutorów. Podajemy tych dystrybutorów, u których rzeczywiście zaopatrują się rolnicy terenu działania danego ośrodka doradztwa rolniczego. Interesuje nas ile płaci za nawozy większość rolników z regionu.
Od grudnia 2020 przyjmujemy do analizy następujące miesiące: marzec, kwiecień, maj, czerwiec, wrzesień i grudzień.
III, IV,V, VI - to miesiące, w których większość rolników kupuje nawozy do upraw ozimych i jarych,
IX - wtedy rolnicy robią zakupy nawozów do upraw ozimych,
XII - najmniejszy obrót nawozami, ale w tym miesiącu są największe rabaty dla rolników. Część rolników otrzymuje też w XI i XII płatności obszarowe i wtedy dokonuje zakupów.
W związku ze zmianami, które wniosła Ustawa z dnia 7 maja 2020 r. o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa z dnia 7 maja 2020r. (Art. 20 pkt b ustawy o nawozach i nawożeniu otrzymuje brzmienie „Zabrania się stosowania mocznika w formie granulowanej, z wyłączeniem stosowania mocznika w formie granulowanej zawierającego inhibitor ureazy albo powłokę biodegradowalną” i wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2021 r.) od 1 sierpnia 2021r. do analizy zostaje przyjęta cena mocznika w formie granulowanej zawierającego inhibitor ureazy albo powłokę biodegradowalną. Przez pewien czas mogą wystąpić w sklepach dwa moczniki - stary do wyczerpania zapasów i nowy.
Ceny mocznika są zbierane w kategoriach:
- mocznik bez dodatków (taki jeszcze będzie na składach)
- mocznik z inhibitorem ureazy (w uwagach podawany będzie rodzaj inhibitora)
- mocznik otoczkowany (w uwagach rodzaj powłoki biodegradowalnej)
- ewentualnie cena inhibitora w przeliczeniu na 1 tonę mocznika.
Zaopatrzenie w nawozy:.
Stan zaopatrzenia w nawozy został zbadany w głównych punktach sprzedaży i jest średnią dla wszystkich analizowanych punktów w całym województwie. Został określony w skali 1-5, gdzie 1 to stan zły a 5 bardzo dobry.
-
bardzo zły - czyli brak nawozu i brak zapowiedzi że będzie,
-
zły - okresowy brak lub rzadkie dostawy,
-
dostateczny - nawozy są w terminach gdy będą potrzebne, może nie być na składzie, czasami problemy,
-
dobry - nawozy dostępne, może chwilowo nie być na składzie,
-
bardzo dobry - nie ma żadnych problemów z nabyciem nawozu.
Stan zaopatrzenia w nawozy mineralne w głównych punktach dystrybucji wg województw we wrześniu 2021 roku przedstawia się następująco:
Na 272 badane pozycje 23 (8%) nie zostało w ogóle określonych, nazywamy je „brak”, na „5” oceniono 35 (13%) pozycji, na „4” 71 (26%), na „3” 81 (30%), na „2” 26 (10%) i na „1” 31 ( 12%) pozycji. Trzeba zauważyć, że wiele z pozycji „brak” lub 1 dotyczy mocznika z inhibitorem ureazy 46% lub samego inhibitora do mieszania z mocznikiem, które to nawozy spodziewamy się, że wchodzą dopiero do obrotu. Województwa lubuskie mazowieckie, a także wielkopolskie (bez dodatkowo wprowadzonych form mocznika) wykazują dobre i bardzo dobre zaopatrzenie we wszystkie analizowane nawozy.
Stan zaopatrzenia w nawozy wapniowe w głównych punktach dystrybucji wg województw we wrześniu 2021 roku przedstawia się następująco:
Na 96 badanych pozycji 32 (33%) nie zostało w ogóle określonych, nazywamy je „brak”, na „5” oceniono 3 (3%) pozycji, na „4” 25 (26%), na „3” oceniono 20 (21%), na „2” 10 ( 10%) i na „1” 4 (4 %). Województwa lubuskie, pomorskie, wielkopolskie wykazują dobre zaopatrzenie we wszystkie analizowane nawozy wapniowe.
Ceny nawozów:
U dystrybutorów zbierane są najniższe i najwyższe ceny każdego z analizowanych nawozów w zł za decytonę.
Ceny najniższe dla 16 województw wahały się w granicach:
nawozy azotowe:
- saletra amonowa 32% od 121,00 zł/dt do 209,00 zł/dt,
- saletra amonowa 34% od 130,00 zł/dt do 212,00 zł/dt,
- saletrzak od 108,00 zł/dt do 217,00 zł/dt,
- mocznik bez dodatków od 130,00 zł/dt do 272,00 zł/dt,
- mocznik z inhibitorem ureazy 46% od 180,00 zł/dt do 296,00 zł/dt,
- mocznik otoczkowany 46% od 200,00 zł/dt do 525,00 zł/dt,
- inhibitor do mieszania z mocznikiem cena w przeliczeniu na 1 tonę mocznika 46% od 167,00 zł/dt do 810,00 zł,
- RSM - wodny roztwór saletrzano-mocznikowy 32% od 95,00 zł/dt do 207,00 zł/dt.
nawozy fosforowe:
- superfosfat pojedynczy granulowany 19% od 85,00 zł/dt do 157,00 zł/dt,
- superfosfat wzbogacony 40% od 159,00 zł/dt do 216,00 zł/dt,
- fosforan amonu/Polidap 18/46% od 179,00 zł/dt do 300,00 zł/dt,
nawozy potasowe:
- sól potasowa 60% od 137,00 zł/dt do 216,00 zł/dt,
- siarczan potasu 50% od 170,00 zł/dt do 311,00 zł/dt,
nawozy wieloskładnikowe:
- polifoska 8:24:24 od 183,00 zł/dt do 238,00 zł/dt,
- polifoska 6:20:30 od 184,00 zł/dt do 237,00 zł/dt,
- Lubofoska, Tarnogran lub NPK jesienne z 4-6%N od 103,00 zł/dt do 243,00 zł/dt,
- amofoska 4:16:18 od 106,00 zł/dt do 186,00 zł/dt.
Ceny najwyższe dla 16 województw wahały się w granicach:
nawozy azotowe:
- saletra amonowa 32% od 145,00 zł/dt do 252,00 zł/dt,
- saletra amonowa 34% od 158,00 zł/dt do 250,00 zł/dt,
- saletrzak od 141,00 zł/dt do 228,00 zł/dt,
- mocznik bez dodatków od 210,00 zł/dt do 302,00 zł/dt,
- mocznik z inhibitorem ureazy 46% od 190,00 zł/dt do 328,00 zł/dt,
- mocznik otoczkowany 46% od 218,00 zł/dt do 545,00 zł/dt,
- inhibitor do mieszania z mocznikiem cena w przeliczeniu na 1 tonę mocznika 46% od 168,00 zł/dt do 826,00 zł/dt,
- RSM - wodny roztwór saletrzano-mocznikowy 32% od 133,00 zł/dt do 226,00 zł/dt,
nawozy fosforowe:
- superfosfat pojedynczy granulowany 19% od 99,00 zł/dt do 184,00 zł/dt,
- superfosfat wzbogacony 40% od 184,00 zł/dt do 236,00 zł/dt,
- fosforan amonu/Polidap 18/46% od 253,00 zł/dt do 376,00 zł/dt,
nawozy potasowe:
- sól potasowa 60% od 170,00 do 256,00 zł/dt,
- siarczan potasu 50% od 280,00 zł/dt do 394,00 zł/dt,
nawozy wieloskładnikowe:
- polifoska 8:24:24 od 215,00 zł/dt do 279,00 zł/dt,
- polifoska 6:20:30 od 218,00 zł/dt do 278,00 zł/dt,
- Lubofoska, Tarnogran lub NPK jesienne z 4-6%N od 144,00 zł/dt do 251,00 zł/dt,
- amofoska 4:16:18 od 137,00 zł/dt do 200,00 zł/dt.
Ceny czystego składnika
Cenę czystego składnika wyliczono odnosząc cenę całego nawozu do procentowej zawartości czystego składnika. Np. cena jednej decytony superfosfatu potrójnego granulowanego 46% wynosi 139zł. Zawartość fosforu w jednej decytonie tego nawozu wynosi 46 kg, więc cena tych 46 kg fosforu wynosi 139 zł. Cena 1 kg fosforu równa się 3,02 zł.
Wśród rozpatrywanych cen nawozów azotowych za wrzesień 2021r. dla cen maksymalnych, cena czystego składnika - azotu jest najniższa w- RSM - wodnym roztworze saletrzano-mocznikowym 32%, następnie w moczniku, na trzecim miejscu - w saletrze amonowej a najdrożej czysty składnik nadal kosztuje w saletrzaku. Prawidłowość ta dotyczy większości województw. Dla cen minimalnych czystego składnika utrzymuje się podobna tendencja.
Dla nawozów fosforowych na podstawie otrzymanych informacji widoczne jest, zarówno dla cen minimalnych jak i maksymalnych, że czysty składnik jest w większości województw tańszy w superfosfacie wzbogaconym 40% niż w pojedynczym granulowanym. Ceny fosforanu amonu plasują się pomiędzy nimi, ale bliżej cen superfosfatu pojedynczego granulowanego.
Dla nawozów potasowych nie ma wszystkich danych, gdyż w wielu województwach punkty skupu nie prowadzą sprzedaży siarczanu potasu. Z analizy posiadanych informacji wynika, że zarówno dla cen minimalnych jak i maksymalnych czysty składnik - potas, jest zdecydowanie tańszy w soli potasowej niż w siarczanie potasu.
Dla nawozów wieloskładnikowych jako czysty składnik potraktowano azot, potas oraz fosfor łącznie. Ceny maksymalne czystego składnika w Lubofosce Tarnogranie lub NPK jesiennych są zdecydowanie wyższe niż w pozostałych nawozach wieloskładnikowych przyjętych do analizy - polifoskach oraz amofosce.
Uwagi doradców raportujących rynek nawozów:
z województwa dolnośląskiego:
Rynek nawozów obecnie jest bardzo dynamiczny ze względu na szybkie i wysokie podwyżki cen. Dostawcy nie kupują nawozów na zapas, obawiając się pozostania z nawozami w wysokich cenach po spadku cen rynkowych. Część dostawców z terenu ma zablokowaną sprzedaż w oczekiwaniu na stabilizację cen. Ceny nawozów zmieniają się zbyt szybko, a nawóz równie szybko znika. Dostępność i ceny sprawdzane są indywidualnie przy zamówieniu przez klienta. Drastyczne podwyżki w ciągu tygodnia nawet o około 400 - 500 zł na tonie są przyczyną dużego niepokoju zarówno wśród rolników jak i dostawców.
z województwa świętokrzyskiego:
Wyraźny wzrost cen nawozów. Najwyższy azotowych i wieloskładnikowych. Zaobserwowano również wzrost cen nawozów fosforowych i potasowych. Występowały braki w asortymentach: saletra amonowa 32, mocznik z inhibitorem, superfosfat wzbogacony, siarczan potasu. Zaobserwowano zmniejszony popyt na nawozy ze strony rolników spowodowany wysoką ceną nawozów. Zmniejszone były również dostawy przez producentów.
z województwa małopolskiego:
Z porównania średnich cen podawanych przez doradców obecnie i rok temu wynika, że ceny wzrosły przeciętnie około 20-30%. Rolnicy twierdzili, że podwyżki są większe sięgające 40-60%. Jak widać odczucie rolników jest inne. Zaopatrzenie w nawozy zależne jest od punktu sprzedaży, w niektórych brakuje nawozów fosforowych (polidap i superfosfaty), w innych nawozów konkretnych firm (Yara). Braki w nawozach spowodowane są zmniejszającymi się zamówieniami przez punkty sprzedaży. Rolnicy z powodu wyższych cen zmniejszają ilość wysiewanych nawozów. Również sprzedawcy obawiają się zastoju w obrocie nawozami w okresie zimowym. Ceny są za kwartał, czyli brane są zarówno ceny z lipca jak i z końca września, co przy szybkich wzrostach cen powoduje duże różnice między cenami minimalnymi a maksymalnymi.
z województwa podlaskiego:
Nawozy drożeją z dnia na dzień, nastąpiła duża różnica pomiędzy cenami z początku i końca miesiąca. Zarówno sprzedający jak i kupujący wskazują wiele możliwych przyczyn podwyżek: inflacja, wzrost kosztów surowców do produkcji nawozów, brak surowców do produkcji nawozów, możliwa spekulacja cen surowców do produkcji nawozów jak i samych nawozów. Rolnicy deklarują mniejsze zakupy, nie akceptują wysokich cen.
z województwa pomorskiego:
Ceny nawozów w woj. pomorskim są wysokie i ciągle rosną. Najwięcej podrożał mocznik. Rolnicy w naszym województwie nie mają kłopotów z zakupem nawozów, jednak część rolników wstrzymuje się z zakupem. Niektórzy rolnicy deklarują, że ze względu na ceny będą stosować mniejsze ilości nawozów.
z województwa opolskiego:
Po konsultacjach z doradcami z zespołów powiatowych na temat rosnących cen i braku dostępności wielu nawozów wniosek jest taki, że wzrost cen zależy od firm produkujących i pośredników, a brak dostępu do nawozów wynika z braku towaru u dealerów zaopatrujących firmy w nawozy.