W spotkaniu uczestniczyli: p.o. prezesa Agencji Rynku Rolnego Lucjan Zwolak, prezes Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich Waldemar Broś, członek zarządu Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych i przewodniczący Komisji Zarządzającej Funduszem Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych Piotr Doligalski, dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anita Szczykutowicz, dr inż. Ewa Sicińska z Katedry Żywienia Człowieka SGGW, Marek Gąsiorowski z organizacji Slow Food Polska.
Prezes Lucjan Zwolak powiedział zebranym dziennikarzom iż, Polska oferuje coraz więcej wyjątkowych i niepowtarzalnych produktów zbożowych. Aby zachować konkurencyjność na światowych rynkach, polskie produkty zbożowe spełniają także szereg norm jakościowych i posiadają certyfikaty wymagane przez rynki docelowe oraz są dostosowywane do lokalnych wymogów i preferencji konsumenckich.
Poruszył także tematykę wpływu Funduszy Promocji, którymi od momentu powstania w 2009 r. administruje ARR, na kształtowanie konsumpcji w Polsce. Prezes podkreślił, iż w bieżącym roku realizowanych jest osiem kampanii informacyjno-promocyjnych współfinansowanych z Funduszy Promocji, m.in. w sektorze mleczarskim, mięsnych czy owocowo-warzywnym. Jedną z nich jest akcja „Makarony Europy” prowadzona przez Polską Izbę Makaronu, na którą przeznaczono ponad 2 mln zł z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.
W krajach rozwiniętych gospodarczo spożycie produktów zbożowych maleje. Takie same tendencje występują również w Polsce, jednak spożycie produktów zbożowych w naszym kraju jest wciąż większe niż w innych krajach UE. Maleje zwłaszcza spożycie pieczywa i mąki. Mniejsze są zmiany spożycia innych produktów zbożowych. W przeliczeniu na 1 mieszkańca stabilne jest spożycie makaronów, a spożycie wyrobów ciastkarskich wzrosło. Aktualnie spożycie produktów zbożowych wynosi 6,5 kg miesięcznie na osobę (w wadze produktu).
Rośnie eksport produktów zbożowych, gdyż walory smakowe i dietetyczne polskich przetworów zbożowych są doceniane na rynkach zagranicznych. W 2011 r. eksport produktów wysokoprzetworzonych był 2,5 razy większy niż w 2004 r. i wyniósł blisko 386 tys. ton. Rósł zwłaszcza wywóz pieczywa i wyrobów cukierniczych. W 2011 r. wyeksportowano 267 tys. ton tych produktów, 2-krotnie więcej niż w 2004 r. Eksport ziarna preparowanego (otrzymywanego przez spęcznienie lub prażenie) był 4-krotnie większy niż w 2004 r. i wyniósł 91 tys. ton. W tym czasie makaronów wywieziono blisko 28 tys. ton, tj. ponad 3-krotnie więcej. Polski przemysł piekarski zaopatruje przede wszystkim rynek UE. Największym odbiorcą pieczywa są Niemcy, Czechy i Węgry, a płatków zbożowych i ziarna preparowanego Wielka Brytania, Niemcy, Turcja oraz Rosja. Makarony sprzedaje się głównie do Wielkiej Brytanii i Czech.
Zwiększa się także eksport produktów do dalszego przetwórstwa. W 2011 r. wywieziono blisko 312 tys. ton tych produktów, 4-krotnie więcej niż w 2004 r. Najwięcej wywozi się mąki. W 2011 r. eksport tego produktu wyniósł prawie 90 tys. ton, 12-krotnie więcej niż w roku akcesji Polski do UE. Głównym odbiorcą mąki są Niemcy i Litwa. Zwiększa się także sprzedaż kasz i grysików. W 2011 r. wyeksportowano 24 tys. ton tych produktów, 10-krotnie więcej niż w 2004 r. Są one eksportowane przede wszystkim do Niemiec i na Białoruś, z uwagi na podobne upodobania konsumentów. Doskonała jakość zbóż pozwala na uzyskanie słodu o znakomitych właściwościach, cenionych na świecie. W 2011 r. eksport słodu wyniósł 57 tys. ton wobec 35 tys. ton w pierwszych latach członkostwa Polski w UE. Tradycyjnie słód sprzedaje się do Niemiec i Wielkiej Brytanii, a w ostatnich latach do Malezji i Kambodży.
Prezes Zwolak znany jest jako miłośnik domowego wypieku chleba. Podczas ubiegłorocznej konferencji podzielił się z gośćmi swoim przepisem na tradycyjny chleb razowy, który sam piecze. Na tegorocznych uczestników konferencji czekała szczególna niespodzianka – Panowie - Lucjan Zwolak i Waldemar Broś, zaserwowali smaczne i zdrowe przekąski – chleb pełnoziarnisty z masłem, twarożkiem i dżemem z babcinej spiżarni.
Jedzenie było od zawsze ważnym elementem kultury i tradycji człowieka. Spożywanie posiłków to nie tylko zaspokojenie głodu, ale przede wszystkim możliwość spotkania z bliskimi, wspólnego biesiadowania i delektowania się smakiem. „Produktem, który pierwszy przychodzi na myśl gdy mówimy o produktach zbożowych jest „chleb”. Dopiero po nim przypominamy sobie pozostałe rodzaje pieczywa. Chleb jest od wieków podstawą pożywienia i symbolem dobrobytu” – powiedział Marek Gąsiorowski ze Slow Food Polska. Dodał jednocześnie, że my, konsumenci powinniśmy oceniać jakość pieczywa i produktów zbożowych kierując się podejściem organizacji Slow Food do rolnictwa i produkcji żywności. „To podejście określone jest przez trzy zasady – good – czyli świeża i smaczna sezonowa dieta, clean – produkcja żywności nie szkodząca środowisku, dobrostanowi zwierząt i naszemu zdrowiu, fair – etyczne podejście do konsumenta, pracownika i konkurenta”
Polski Związek Producentów Roślin Zbożowych prowadzi liczne działania, mające na celu przeciwdziałanie spadkowi spożycia pieczywa w Polsce. W 2011 r. statystyczny Polak zjadł 53,9 kg – to o 4% mniej niż w roku poprzednim i aż o 43 kg mniej niż w roku 1993. Co gorsze, Polacy spożywają również niewielkie ilości zdrowego pieczywa z pełnego przemiału, na przykład chleba razowego czy graham. Produkcja tych wyrobów w naszym kraju nie przekracza 4% - dla porównania w Niemczech stanowi około 20% ogólnej produkcji, w Szwecji i Norwegii – 15%.
Piotr Doligalski z PZPRZ podkreślił, iż od 2009 r. Związek przeprowadził liczne akcje popularyzując produkty z pełnego ziarna. Do działań należy zaliczyć: uczestnictwo w targach i spotkaniach branżowych, współpracę z mediami, szkolenia dla piekarzy, specjalne wydawnictwa tematyczne.
Już 3 porcje produktów pełnoziarnistych dziennie wpływają na poprawę zdrowia i samopoczucia - poinformowała podczas spotkania dr inż. Ewa Sicińska z Katedry Żywienia Człowieka Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Produkty pełnoziarniste zawierają o 80% więcej błonnika i o ok. 75% więcej innych prozdrowotnych składników (m.in. witamin i minerałów) w porównaniu do zwykłego pieczywa. Spożywanie pełnych ziaren zmniejsza ryzyko wielu chorób, w tym chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2, nowotworów, schorzeń przewodu pokarmowego. Co ważne stała i świadoma konsumpcja produktów z mąki pełnego przemiału pomaga zwalczać otyłość – jedną z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych.
Dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anita Szczykutowicz przybliżyła dziennikarzom na czym polegają i czemu służą działania informacyjno-promocyjne resortu prowadzone w kraju i na świecie. Podkreśliła również, iż najbardziej rozpoznawalnym znakiem jakości żywności w Polsce jest symbol ministerialnego Programu Poznaj Dobrą Żywność.
Konferencja Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych to już trzecie spotkanie z cyklu, finansowane ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych.