Unia Europejska i umowy handlowe

Rodzaje umów

Unia Europejska zawiera różnego rodzaju umowy z państwami i organizacjami międzynarodowymi - jedne dotyczą redukcji albo barier celnych, a inne ustanowienia unii celnej poprzez zniesienie ceł i wprowadzenie wspólnego cła na import zagraniczny.

Umowy nie dotyczą jedynie ceł, ale także inwestycji i sposobów rozwiązywania sporów, czy barier pozataryfowych, czyli związanych np. z standardami jakości produktów.

CETA

Negocjacje ws. CETA zakończyły się we wrześniu 2014 roku, a podpisanie umowy przez państwa członkowskie. Zanim umowa wejdzie w życie, swoją zgodę musi wyrazić Parlament Europejski. Głosowanie w Komisji Handlu Zagranicznego (INTA) odbędzie się we wtorek, 24 stycznia. Potem w sprawie umowy Parlament Europejski będzie głosował na sesji plenarnej. Jeśli posłowie wyrażą zgodę na ratyfikację, CETA będzie mogła wejść w życie w tym roku.

Inne umowy handlowe

W sprawie szeregu innych umów, podobnie jak CETA, negocjacje się zakończyły, ale porozumienia jeszcze nie weszły w życie. Chodzi o umowy:

• ze Wspólnotą Wschodnioafrykańską;
• z Ekwadorem;
• z Singapurem;
• z Wietnamem;
• z Afryką Zachodnią.

W sprawie szeregu umów negocjace są w toku:

• Transatlantyckie Partnerstwo w dziedzinie Handlu i Inwestycji (TTIP) to umowa budząca szereg kontrowersji dotyczących między innymi standardow produktów i metod rozwiązywania sporów. Od lipca 2013 roku odbyło się 15 rund negocjacji (ostatnia w październiku).
• W Azji negocjacje toczą się z: Malezją (rokowania na półmetku), Indonezją (następna runda negocjacji odbędzie się w 24-27 stycznia 2017 roku), Tajlandią (do tej pory odbyły się 4 rundy negocjacji), Filipinami (kolejna runda odbędzie się w połowie lutego), Japonią (możliwe, że negocjacje zakończą się na początku tego roku), Myanamarem (do tej pory odbyły się 4 rundy negocjacji), Indiami.
• W Ameryce Łacińskiej negocjacje toczą się z Mercosurem (kolejna runda rokowań odbędzie się w marcu) i z Meksykiem (druga runda negocjacji odbędzie się w kwietniu).
• W Afryce Południowej i na Bliskim Wschodzie toczy się szereg negocjacji - osiem dotyczy umów stowarzyszeniowych ze szczególnym uwzględnieniem pobudzenia handlu.

Poza tym toczą się inne rokowania, np. ws. umowy inwestycyjnej z Chinami. Rozmowy rozpoczęły się w 2013 roku, a kolejna runda odbyła się we wrześniu.

Innym porozumieniem jest umowa o handlu usługami (TiSA), w sprawie której negocjacje toczy 23 członków WTO, w tym UE. Rozmowy trwają od kwietnia 2013 roku, mają na celu wzmocnienie międzynarodowych przepisów w sektorze usług finansowych, cyfrowych, czy transportowych. Do tej pory odbyło się 14 rund negocjacyjnych.

Rola Parlamentu Europejskiego

To Komisja Europejska reprezentuje państwa członkowskie w negocjacjach handlowych na podstawie mandatu, który od nich otrzymuje. Parlament Europejski nie uczestniczy w negocjacjach, ale jest regularnie informowany o postępach. Porozumienia w ostatecznym kształcie muszą zostać zaakceptowane przez posłów, by mogły wejść w życie. Parlament Europejski może przyjąć albo odrzucić umowę, ale nie może wprowadzić do niej poprawek. Parlament pokazał już, że w przypadku poważnych wątpliwości umowy odrzuca - stało się tak w przypadku porozumienia ACTA w 2012 roku.