Wielkopolskie rzeki wymagają konserwacji

Podobne problemy dotyczą nie tylko wymienionych wyżej rejonów ale całej Wielkopolski np. rzeki Noteć, szczególnie odcinka tzw. "Noteci Leniwej".

Odpowiadając na wniosek, działając z upoważnienia Marszałka, Krzysztof Grabowski - Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego - wystosował pismo, którego treść przytaczamy poniżej.

Odpowiadając na pismo znak: WIR.BW.MC.1090/.2011, z 23 maja 2011 r. uprzejmie informuję, że zakres realizacji robót konserwacyjnych na każdy rok, wykonywanych na śródlądowych wodach powierzchniowych, w stosunku do których zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, póz. 2019 ze zm.) prawa właścicielskie wykonuje Marszałek Województwa Wielkopolskiego, uzależniony jest od dotacji otrzymywanych z budżetu Państwa, na utrzymanie rzek i kanałów oraz urządzeń melioracji podstawowych.

Nakłady finansowe na realizację powyższych celów pokrywają w ostatnich latach zaledwie 6-10 % potrzeb, ustalanych w wyniku przeprowadzanych corocznie przeglądów technicznych, wykonywanych przez pracowników Wielkopolskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu. Otrzymywane środki pozwalają na wykonanie jedynie doraźnej konserwacji niektórych cieków, na najbardziej newralgicznych odcinkach. Pomimo tak niskich nakładów finansowych, mając na uwadze trudną sytuację w dolinach cieków wodnych, Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu stara się ujmować potrzeby rolników posiadających grunty w sąsiedztwie rzek i kanałów, w corocznych planach robót konserwacyjnych.

Uruchomiona w maju 2011 r. rezerwa celowa Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapewnia środki finansowe na objęcie konserwacją 22,6% stanu ewidencyjnego urządzeń melioracyjnych na terenie województwa wielkopolskiego, co uniemożliwia wykonanie prac na wszystkich wnioskowanych ciekach. W tej sytuacji otrzymane środki skierowane zostały w pierwszej kolejności na zabezpieczenie przeciwpowodziowe (wały, zbiorniki wodne, pompownie) oraz prace związane z usuwaniem szkód powodziowych na odcinkach cieków, stanowiących głównie odbiorniki wód.

Informuję, że w planie robót konserwacyjnych na rok 2011 dla województwa wielkopolskiego zostały ujęte następujące działania:

• rzeka Moskawa:
• odmulenie warstwą 20 cm oraz wykoszenie skarp cieku na odcinku dł. 8 km (koszt planowanych robót: 138245,51 zł);
• naprawa szkód powodziowych na odcinku 0,600 km wałów przeciwpowodziowych rzeki Moskawy (koszt planowanych robót: 103490,92 zł) oraz konserwacja wałów przeciwpowodziowych rzeki Moskawy na odcinku 13,150 km (koszt planowanych robót: 49266,22 zł);
• Kanał Miłosławski odmulenie warstwą 30 cm oraz wykoszenie skarp cieku na odcinku dł. 9 km (koszt planowanych robót: 144700,93 zł);
• Rów "B": odmulenie warstwą 40 cm na odcinku dł. 2,770 km oraz wykoszenie skarp cieku na odcinku dł. 2,800 km (koszt planowanych robót: 42072,77 zł).

Odnosząc się do tematu dotyczącego rzeki Noteć, w tym odcinka tzw. "Noteci Leniwej" informuję uprzejmie, że ciek ten stanowi własność Skarbu Państwa, dla którego zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo wodne prawa właścicielskie wykonuje Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, poprzez Regionalny Zarząd Gospodarki wodnej w Poznaniu - Zarząd Zlewni Noteci w Bydgoszczy. Od roku 2004 nasila się zjawisko zarastania i zamulania rzeki Noteć, a utrzymujące się w ostatnich latach wysokie stany wód ograniczają możliwości prowadzenia prac konserwacyjnych zarówno w obrębie koryta cieku, jak i na odcinkach ujściowych dopływów. Wpływ na zwiększone zarastanie koryta ma również zaprzestanie uprawiania regularnej żeglugi komercyjnej.

Nadmieniam, że rzeka Noteć stanowi element Międzynarodowej Drogi Wodnej E 70, która stanowi połączenie relacji Odra - Wisła i biegnie począwszy od Antwerpii przez Holandię, Niemcy, Polskę, Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej, aż do Kłajpedy na Litwie. Dostrzegając rosnącą świadomość korzyści wynikających z wykorzystania i rozwoju śródlądowych dróg wodnych obejmujących rozwój zarówno gospodarki jak i turystyki kraju, marszałkowie województw przez które przebiega szlak MDW E-70 (tj. Kujawsko-Pomorskie, Lubuskie, Pomorskie, Warmińsko-Mazurskie, Wielkopolskie oraz Zachodniopomorskie), podjęli wspólną inicjatywę zmierzającą do jego rewitalizacji oraz aktywizacji zarówno gospodarczej jak i turystycznej. Podejmowane działania mają na celu dostosowanie parametrów rzek i infrastruktury do warunków umożliwiających żeglugę. W przypadku polskiego odcinka omawianej drogi, zgodnie z podjętym projektem, oznacza to przywrócenie mu II klasy technicznej, gwarantującej przez minimum 240 dni w roku bezpieczną, całodobową żeglugę, nadającej jej statut drogi wodnej o znaczeniu regionalnym. Powyższe działania obejmujące poprawę drożności przyczynią się z pewnością do poprawy warunków wodnych w dolinie Noteci.

Informuję również, że w wyniku uruchomienia w maju rezerwy celowej Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do planu konserwacji na 2011 rok wprowadzone zostały prace na następujących ciekach: rzeka Łobzonka, Kanał Rzadkowski, Kanał Byszewicki, Kanał Białośliwka, Kanał Prawomyśl, Kanał Graniczny, Kanał Żuławka, Kanał Bąkowski, rzeka Bolemka, rzeka Margoninka, Kanał Szkolny, Kanał Strzelecki, Młynówka Borowska oraz Wał Antoniny.