W ocenie analityków Banku BGŻ BNP Paribas, spora nadpodaż surowca na rynku unijnym sprawia, że sprzedaż produktów mleczarskich na rynek Wspólnoty jest utrudniona.
Jak wynika z danych MF (za MRiRW) w I kw. 2016 r., w porównaniu z tym samym okresem przed rokiem, z wyjątkiem serów i twarogów, sprzedaż wszystkich głównych kategorii produktów mleczarskich na rynek Wspólnoty była niższa. Wywóz mleka w proszku na rynek UE był o połowę mniejszy niż w I kw. 2015 r. i wyniósł 10,9 tys. t. Zapotrzebowanie na polskie mleko w proszku ograniczyły głównie Niemcy i Holandia, a więc kraje, gdzie w pierwszych jedenastu miesiącach po zniesieniu kwot, przyrost kontyngentu skupu mleka był największy.
Poza tym, sprzedaż serwatki na rynek UE zmalała o 18,2 proc. do 29,1 tys. t, a jogurtów i napojów fermentowanych o 16,9 proc. do 23,6 tys. t. W I kw. 2016 r., wysyłka mleka płynnego i śmietany była o 8,3 proc. niższa niż w I kw. 2015 r. i wyniosła 96,2 tys. t, a masła o 8,2 proc. do 10,6 tys. t. Jedyną kategorią produktów, których dostawa na rynek Wspólnoty zwiększyła się o 1,2 proc. do 53,3 tys. t były sery i twarogi.
Odwrotne trendy odnotowano w wywozie przetworów mleczarskich na rynki pozaunijne. W I kw. 2016 r. eksport mleka pitnego i śmietany do krajów pozawspólnotowych wzrósł o 259 proc. do 34,8 tys. t, co wynikało głównie z ponad 12-krotego zwiększenia do 25,8 tys. t, sprzedaży tych produktów na rynek białoruski.
Wywóz masła poza UE wzrosła o 95 proc. do 1,0 tys. t, a serów i twarogów o 14,6 proc. do 12,2 tys. t. Sprzedaż masła zwiększyła się m.in. do takich państw jak Izrael, Serbia czy Gruzja, a serów i twarogów do Armenii, Arabii Saudyjskiej, na Ukrainę, do Izraela, Libii czy Australii. Wyższy był również eksport mleka w proszku – o 7,5 proc. do 16,8 tys. t, na co wpływ miały głównie ponad dwukrotnie większe zakupy ze strony Algierii. Prawie 4-krotnie do 2,6 tys. t zwiększył się też wywóz na Kubę.
W wyniku czego, w I kw. 2016 r. całkowity kontyngent wysyłki serów oraz mleka płynnego i śmietany był większy niż w I kw. 2015 r. – odpowiednio o 14,3 i 4 proc. Pozostałe kategorie odnotowały zniżkę, tj. mleko w proszku o 26,2 proc., jogurty i napoje fermentowane o 16,8 proc., serwatka o 5,3 proc. a masło o 4 proc. Co ciekawe, kierunki zmian wolumenu poszczególnych produktów, z wykluczeniem masła były takie same jak w 2015 r.
Całkowita wartość sprzedanych z Polski produktów mleczarskich wyniosła 335,7 mln EUR i była o 12,6 proc. mniejsza niż w porównywalnym czasie 2015 r., a w porównaniu z I kw. 2014 r. zmalała o 29,8 proc.
Poza tym, w przypadku wszystkich produktów zaobserwowano zwyżkę udziału rynków krajów pozaunijnych w wolumenie handlu zagranicznego produktami mleczarskim, a polski eksport na rynki trzecie rozwija się lepiej od sprzedaży z UE.