Wspólnoty gruntowe - zmiany w ustawie

Wspólnoty gruntowe

Wspólnoty gruntowe stanowią relikt stosunków własnościowych powstałych w XIX wieku na terenach byłego zaboru rosyjskiego i austriackiego w wyniku likwidacji pańszczyzny. Projekt ustawy określa zasady uregulowania stanu prawnego nieruchomości wykazanych w ewidencji gruntów jako wspólnoty gruntowe, które nie mają wydanych odpowiednich decyzji administracyjnych określających osoby uprawnione do korzystania ze wspólnoty oraz przysługujących tym osobom (fizycznym lub prawnym) wielkości udziałów.

Problem związany z regulacją stanu prawnego nieruchomości wspólnot gruntowych jest bardzo doniosły, ponieważ aktualnie w Polsce jest około 107 tys. ha gruntów, które wpisane zostały do ewidencji gruntów i budynków jako 5100 wspólnot gruntowych. Jednak prawie 3500 z nich nie ma uregulowanego stanu prawnego, tzn. nie ustalono w drodze decyzji administracyjnych: wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej, wielkości przysługujących im udziałów oraz wykazu nieruchomości wchodzących w skład danej wspólnoty gruntowej. W myśl aktualnie obowiązujących przepisów ustalenia takie dotyczą stanu faktycznego i prawnego istniejącego na dzień 5 lipca 1963 r., co obecnie, z uwagi na to, iż od dnia wejścia w życie ustawy upłynęło już prawie 50 lat, nie jest praktycznie możliwe. Ponadto udziałowcy tylko 1 080 wspólnot utworzyli spółki do zarządzania tymi wspólnotami, w tym jedynie w 1.073 spółkach powołano właściwe organy, które powalają na funkcjonowanie w obrocie prawnym. Taka sytuacja stwarza poważne trudności w zagospodarowaniu nieruchomości zaliczonych do wspólnot gruntowych.

Projekt ustawy stanowi zatem szansę na ostateczne uregulowanie stosunków własnościowych wspólnot gruntowych. Przepisy znowelizowanej ustawy nie przewidują zniesienia wspólnot. Istniejące obecnie wspólnoty gruntowe będą funkcjonować nadal w dotychczasowej formie organizacyjnej i gospodarować na dotychczasowych zasadach, jeżeli taka będzie wola samych uprawnionych.

W pierwszej kolejności – ze względu na ochronę praw nabytych – przewiduje się ustalenie uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej według obecnych zasad tj. według stanu z 1963 r. – „stara” grupa uprawnionych funkcjonująca na podstawie aktualnych przepisów ustawy. Będzie to następowało na wniosek zainteresowanych złożony do dnia 30 czerwca 2016 r.

Czytaj dalej na następnej stronie...