W sprawie rolniczych spółdzielni produkcyjnych

Należy mieć też na uwadze, że obecnie, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 869, z późn. zm), dzierżawa nieruchomości Zasobu stała się głównym sposobem rozdysponowywania gruntów rolnych Skarbu Państwa. Zgodnie zaś z treścią art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, KOWR grunty rolne Zasobu o powierzchni 1 ha i większej rozdysponowuje w pierwszej kolejności na rzecz rolników indywidualnych (w rozumieniu art. 6 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego), w pierwszej kolejności w drodze przetargów ograniczonych na dzierżawę albo sprzedaż. Centrala KOWR odnosząc się bezpośrednio do postulowanej przez Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwróciła uwagę na jeszcze inne możliwe jej konsekwencje, zauważając, że stawianie na równi z rolnikiem indywidualnym takiego podmiotu jakim jest rolnicza spółdzielnia produkcyjna, która de facto w niewielkim stopniu różni się od spółki prawa handlowego, mogłoby pociągnąć za sobą sprzeciw ze strony spółek prawa handlowego, które zajmują się produkcją rolniczą, ale obecnie także nie mogą uczestniczyć w przetargach ograniczonych do rolników indywidualnych. Podmioty te mogłyby wystąpić z podobnym żądaniem, aby zyskać te same uprawnienia, co rolnicy indywidualni i rolnicze spółdzielnie produkcyjne. Dodatkowe wątpliwości KOWR wzbudziła sugestia Pana Prezesa co do umożliwienia rolniczym spółdzielniom produkcyjnym uczestniczenia w przetargach ograniczonych na prawach rolnika indywidualnego w przypadku kiedy na jednego członka ww. spółdzielni przypada mniej niż 300 ha. Centrala KOWR zwróciła uwagę na fakt, że wśród rolniczych spółdzielni produkcyjnych będących aktualnymi stronami umów zawartych z KOWR nierzadko występują takie, które posiadają kilkudziesięciu członków, a zatem stosowanie zaproponowanego w postulacie „przelicznika” byłoby z drugiej strony za daleko idącym uproszczeniem warunków dopuszczających do udziału w przetargu, stawianych w ramach dotychczasowej procedury wydzierżawiania nieruchomości Zasobu. W tej kwestii należy mieć też na uwadze, że w istocie nie każdy członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej posiada status rolnika indywidualnego, gdyż zgodnie z art. 139 § 1 pkt 1 i 2 oraz § 2 Prawa spółdzielczego członkami spółdzielni mogą być rolnicy będący właścicielami lub posiadaczami samoistnymi gruntów rolnych oraz dzierżawcami, użytkownikami lub innymi posiadaczami zależnymi gruntów rolnych, a także inne osoby mające kwalifikacje przydatne do pracy w spółdzielni. Zatem propozycja Pana Prezesa, co do umożliwienia rolniczym spółdzielniom produkcyjnym uczestniczenia w przetargach ograniczonych na prawach rolnika indywidualnego w przypadku kiedy na jednego członka ww. spółdzielni przypada mniej niż 300 ha wobec faktu, że nie każdy z członków rolniczej spółdzielni produkcyjnej sam musi być rolnikiem, a z kolei będąc nim nie musi spełniać przesłanek kwalifikujących go jako rolnika indywidualnego, nie może być pozytywnie oceniona ani tym bardziej uznawana za jedyny wymóg, jaki rolnicze spółdzielnie produkcyjne winny spełniać, aby brać udział w przetargach ograniczonych na prawach rolnika indywidualnego.

Z danych przekazanych przez Centralę KOWR wynika, że aktualnie 226 rolniczych spółdzielni produkcyjnych włada nieruchomościami Zasobu, na podstawie obowiązujących umów dzierżawy zawartych z KOWR, które obejmują grunty o łącznej powierzchni 14 tys. ha, z czego powierzchnia nieruchomości w skład których wchodzą zabudowane ośrodki gospodarcze to ponad 5 tys. ha.

W ciągu ostatnich 3 lat KOWR dokonał czterech sprzedaży nieruchomości Zasobu na rzecz rolniczych spółdzielni produkcyjnych w ramach przysługującego im pierwszeństwa w nabyciu stosownie do art. 29 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. W tym okresie także przedłużono okres obowiązywania 98 umów dzierżawy zawartych z rolniczymi spółdzielni produkcyjnymi i tylko co do 10 takich umów podjęto decyzję o nieprzedłużeniu okresu ich obowiązywania (jak wskazał KOWR okres obowiązywania dwóch umów nie mógł być przedłużony, ponieważ ww. spółdzielnie nie zgodziły się na wyłączenie z przedmiotu dzierżawy 30% powierzchni dzierżawionych użytków rolnych). Obecnie też kolejnych 8 wniosków o przedłużenie okresów obowiązywania umów dzierżawy, obejmujących łącznie obszar 350 ha, jest w trakcie analizowania przez KOWR. W tej kwestii, tj. dotyczącej ewentualnego przedłużania okresów obowiązywania umów dzierżawy, należy mieć też na uwadze, że zgodnie z przyjętymi przez KOWR regulacjami wewnętrznymi, w odniesieniu do umów, w których dzierżawcą nieruchomości nie jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, umowy takie, co do zasady, są przedłużane na okres od 5 do 8 lat. Z powyższych informacji i danych uzyskanych z KOWR nie wynika zatem, aby rolnicze spółdzielnie produkcyjne nie miały możliwości dzierżawienia bądź nabywania nieruchomości Zasobu.

Czytaj dalej na następnej stronie...