Izba zwraca też uwagę na opóźnienia przy wykorzystywaniu unijnych funduszy przeznaczonych na lata 2014–2020 wynoszące ok. ośmiu miesięcy w porównaniu do wdrażania RPO na lata 2007–2013. Jeżeli nie zostaną wdrożone działania przyspieszające wydatkowanie środków z UE, to w ocenie NIK, część środków przewidzianych dla poszczególnych programów operacyjnych może zostać niewykorzystanych.
W latach 2014-2020 samorządy województw mają zarządzać ok. 40 proc. funduszy unijnych, co stanowi ok. 32,3 mld euro. Wybór projektów do dofinansowania w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych powinien zostać przeprowadzony w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny, a wnioskodawcy powinni mieć zapewniony równy dostęp do informacji o warunkach i sposobie ich wyboru. Celem kontroli NIK była właśnie ocena, czy proces wyboru projektów w konkursach jest zgodny z ww. zasadami. Jest to bowiem jeden z warunków uznania wydatków poniesionych na wybrane projekty, za kwalifikujące się do refundacji z funduszy Unii Europejskiej.
NIK skontrolowała dziewięć konkursów, w których wybierano projekty do dofinansowania z funduszy UE w ramach dziewięciu Regionalnych Programów Operacyjnych. Izba uznała, że sześć konkursów przeprowadzono właściwie, a w trzech stwierdzono nieprawidłowości, które miały wpływ na wybór projektów. Wynikały one głównie z błędnego stosowania reguł dotyczących przebiegu konkursu przez osoby uczestniczące w procesie oceny projektów. Na przykład kontrola konkursu przeprowadzonego w Województwie Świętokrzyskim wykazała, że w jego regulaminie wprowadzono wymóg wniesienia przez wnioskodawców wkładu własnego w wysokości równej dokładnie 15 proc. wydatków. Było to niezgodne zasadami wyboru projektów określonymi dla badanego konkursu w tym RPO mówiącymi o minimalnym wkładzie własnym beneficjenta na poziomie 15 proc. wartości projektu. Konsekwencją tego było odrzucenie sześciu wniosków o dofinansowanie, wyłącznie z uwagi na przekroczenie 15 proc. poziomu wkładu własnego. W ocenie NIK, opisany proces oceny wniosków o dofinansowanie został przeprowadzony z naruszeniem zasady rzetelności, a także równego traktowania wnioskodawców rozumianej jako zakaz stosowania regulaminu konkursu, w sposób faworyzujący jednych wnioskodawców kosztem pozostałych.
Czytaj dalej na następnej stronie...