Liczba palaczy spada

– Spożycie papierosów spada od 20 lat. Dzieje się tak z wielu powodów. Po pierwsze, po wejściu do Unii Europejskiej wzrosła akcyza na tytoń i papierosy, a w konsekwencji wzrosły też ceny i papierosy stały się towarem luksusowym. Po drugie, wzrasta świadomość społeczna i potrzeba zdrowego stylu życia, a więc ludzie palą mniej – ocenia w rozmowie z agencją Newseria Biznes Magdalena Bodył, analityk z Zakładu Badań Rynkowych Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
 

GUS informuje, że wpływy z akcyzy do budżetu państwa spadają, ponieważ Polacy wybierają głównie najtańsze marki papierosów. Natomiast średnie spożycie wyrobów tytoniowych z banderolą zwyżkowało po raz pierwszy od pięciu lat. Dla porównania w ubiegłym roku statystyczny Polak wypalił średnio 1466 papierosów, czyli to o 151 sztuk, a zatem 11,5% więcej, niż rok wcześniej.
 

Aczkolwiek zdaniem Magdaleny Bodył na dłuższy okres widać znaczący spadek spożycia wyrobów tytoniowych. Od 1989 roku średnio rocznie wynosił on 2,3%. Ponadto zmniejsza się także liczba palaczy, a zaostrzenie przepisów tytoniowych wpłynie na dalsze zniżki konsumpcji.
 

– Codziennie pali 27% Polaków i ten wskaźnik jest o wiele lepszy niż w roku 1980, kiedy paliło blisko 43% społeczeństwa. Tendencja palenia wśród Polaków jest malejąca, dzieje się tak głównie ze względu na obostrzenia i zakazy wprowadzane przez Unię Europejską. Wprowadzona w ostatnim miesiącu dyrektywa tytoniowa prawdopodobnie wpłynie na dalsze obniżenie konsumpcji papierosów w Polsce i w Europie – prognozuje Bodył.
 

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wyszła w życie 8 września. Nowe przepisy nakładają szereg restrykcji na producentów, importerów i dystrybutorów papierosów elektronicznych. Zakazują sprzedaży papierosów elektronicznych i pojemników z płynem nikotynowym osobom poniżej 18 roku życia. Co więcej wprowadzają także bezwzględny zakaz ich reklamowania oraz sprzedaży na odległość i przez internet. Jednocześnie za złamanie większości regulacji przedsiębiorcom będzie grozić kara do 200 tys. zł lub pozbawienia wolności. 
 

Od momentu wejścia w życie nowych przepisów zakazane jest również używanie papierosów elektronicznych, które zawierają nikotynę w miejscach publicznych, w takim samym zakresie jak papierosów tradycyjnych. Nowelizacja ustawy wdrożyła w kraju regulacje przyjętej w 2014 roku europejskiej dyrektywy tytoniowej. Na mocy wypracowanego kompromisu do 2020 roku zniknąć mają ponadto papierosy mentolowe, kosztem pozostawienia tzw. slimów, które stanowią około 20% krajowego rynku. Światowa Organizacja Zdrowia i Komisja Europejska pracują nad nowymi regulacjami, które mają doprowadzić do wyeliminowania z rynku także papierosów typu slim.
 

Jednak Krajowy Związek Plantatorów Tytoniu, w oficjalnym stanowisku, przestrzega, że stracą na tym polscy rolnicy i budżet państwa. Polska to drugi największy w Europie kraj pod względem uprawy tytoniu i największy w UE producent gotowych wyrobów tytoniowych. Natomiast zatrudnienie w sektorze wynosi ponad 500 tys. osób, z czego ponad 60 tys. pracuje przy uprawie tytoniu w 14,5 tys. gospodarstw rolnych. Z kolei roczna produkcja sięga 35 tys. ton, a sektor tytoniowy co roku zasila budżet kwotą ok. 18 mld zł. Polska jest również dużym eksporterem papierosów i przetworzonego tytoniu. Zeszłoroczna wartość sprzedaży papierosów wyniosła blisko 2 mld euro, a zatem to ok. 9%. udział w ogólnej wartości eksportu produktów rolno-spożywczych.
 

– Produkcja opiera się na importowanym tytoniu, sprowadzanym z krajów afrykańskich i Ameryki Południowej. Najwięcej tytoniu sprowadzamy z Brazylii, a gotowe wyroby w postaci papierosów sprzedajemy głównie do Holandii, Niemiec, Francji i Czech – mówi Magdalena Bodył.