| Autor: redakcja1

Pożyteczne rośliny oczyszczają środowisko

W wyniku działalności człowieka zanieczyszczeniu uległo środowisko, które jest można powiedzieć chore.

Pożyteczne rośliny oczyszczają środowisko
Naukowcy zaczęli więc poszukiwać możliwości jego oczyszczania. Z uwagą zaczęli się więc przyglądać różnym roślinom, zwłaszcza tym, które dobrze sobie radziły na terenach zdegradowanych w wyniku różnych działań i jeszcze w środowisku znajdowało się dużo różnych substancji ogólnie nazywanych szkodliwymi. Jak się okazało rośliny te pobierały z gleby, czy też powietrza szkodliwe substancje i wbudowywały je w swoje struktury. Tak powstała nowa nauka nazwana fitoremediacją, która z pomocą roślin oczyszcza środowisko. Jest to stosunkowo młoda nauka, jednak już może się pochwalić wieloma udokumentowanymi badaniami. Sadzenie czy uprawa s odpowiednich roślin na skażonym terenie oczyszcza środowisko. Ludzie raczej kojarzą sadzenie większej ilości rośli z produkcją tlenu a tym samym redukcją dwutlenku węgla – takie rozumowanie jest słuszne. Jednak niektóre gatunki roślin i również mikroorganizmów mają właściwości m.in. neutralizujące i zatrzymujące metale ciężkie czy ksenobiotyki (substancje chemiczne, które nie występują naturalnie w przyrodzie i stworzone zostały w laboratoriach przez ludzi). Po spełnieniu swojej roli rośliny takie są zbierane i utylizowane w specjalnych piecach. Dzięki takiej metodzie możliwe jest oczyszczenie gleby, powietrza oraz wód gruntowych i powierzchniowych.
 
Za najgroźniejsze zanieczyszczenie o charakterze globalnym obecnie uważa się emisję dwutlenku węgla, prowadzącą do efektu cieplarnianego, emisję dwutlenku siarki i azotu, ropę naftową jej pochodne oraz promieniowanie. Oprócz przemysłu, odpowiedzialnego w głównej mierze za degradację środowiska, negatywny wpływ na poziom zanieczyszczeń ma również intensywna produkcja rolnicza. Chodzi o głównie o nadmierne stosowanie nawozów sztucznych i stosowanie środków ochrony roślin. Należą do nich głównie pestycydy, azotany, arsen, cyjanki, metale ciężkie (rtęć i ołów). Za emisję metali ciężkich w dużej mierze odpowiada również transport samochodowy. Za odpowiedzialne za zanieczyszczenie powietrza pyłami i toksycznymi gazami, które przy dużej wilgotności powietrza i bezwietrznej pogodzie prowadzą do powstawania zjawiska smogu uważa się przemysł oraz transport. Metale ciężkie niestety nie są biodegradowalne i gromadzą się w wodach i glebie. Mogą pozostawać tam pozostawać bardzo długo. Dużą koncentracja powoduje zubożenie gleby, blokuje i uniemożliwia życie mikroorganizmów.
 
Do tego naturalnego procesu oczyszczania powietrza z pyłów posłużyć mogą także różne gatunki drzew. Do ich pochłaniania ze środowiska najlepiej nadają się gatunki iglaste, w tym sosna czarna i zwyczajna, a także jodła szlachetna i olbrzymia oraz świerk pospolity. Jednak te drzewa są jednak wrażliwe na tzw. kwaśne deszcze. W pochłanianiu ozonu i tlenków azotu lepiej sprawdzają się drzewa liściaste, głównie ze względu na większą powierzchnię ich liści. Dobrze sprawdzają się tu gatunki takie, jak klon jawor i klon zwyczajny, miłorząb japoński, brzoza brodawkowata oraz bożodrzew gruczołkowaty.
 
Do oczyszczania gleby z metali ciężkich nadają się rośliny nazywane hiperakumulatorami. Są one zdolne pobrać z gleby bardzo duże ilości metali ciężkich i wbudować je w swoje tkanki. Stężenie może być nawet 1000 razy wyższe w porównaniu z innymi roślinami.
 
Poniżej kilka przykładów roślin akumulujących w swoich tkankach metale ciężkie.
  • Smagliczka, pochłania nikiel, kobalt i magnez.
  • Berkheya purpurowa (przedstawicielka astrowatych) – akumuluje nikiel, kadm, ołów i cynk.
  • Pałka szerokolistna – pochłania arsen, kadm, chrom, kobalt, nikiel i mangan.
  • Słonecznik zwyczajny – pochłania arsen, kadm i nikiel.
  • Orliczka – pochłania arsen.
  • Rdest ptasi – pochłania rtęć.
  • Babka lancetowata – skutecznie oczyszcza glebę z ropy naftowej.
 
W pochwianiu metali ciężkich sprawdzają się niektóre gatunki traw np. kostrzewa czerwona, śmiałek darniowy, a także łubin biały, kapusta ozdobna, tasznik pospolity, gorczyca sarepska. Obecnie bardzo popularne tzw. kwietne łąki tworzone dla zapylaczy. Jednocześnie mogą one być także dobrymi oczyszczaczami dla środowiska.
 
Rośliny gromadzące metale ciężkie w swoich korzeniach.
  • Złotokap pospolity – pochłania i stabilizuje ołów.
  • Wierzbica wiciowa – efektywnie usuwa i akumuluje w biomasie: rtęć, kadm, ołów. chrom, miedź, nikiel, cynk.
  • Gorczyca sarepska – pochłania chrom.
Są też rośliny, które stosuje w usuwaniu niektórych rozpuszczalników np. nitrobenzenu, atrazyny, a także do eliminacji z gleb selenu i rtęci oraz ich lotnych połączeń. Rośliny te mają zdolności polegające na odparowaniu zanieczyszczeń do atmosfery. Przykładem takiej rośliny jest krzew ozdobny traganek, pochodzący ze stepów.
 
Zebraną biomasę z terenów zanieczyszczonych nadmierną ilością metali ciężkich spala się np. w postaci peletu, który jest dobrym surowcem energetycznym, a metale mające dużą wartość rynkową można odzyskać.
 
Oczyszczanie środowiska za pomocą organizmów roślinnych i zwierzęcych jest skuteczne, ale niestety bardzo długotrwałe. Ponadto zebrane rośliny z zanieczyszczonego terenu są trujące i należy je traktować z dużą ostrożnością.


Tagi:
źródło: