Wystąpienie Zarządu KRIR w sprawie planów ograniczenia stosowania środków ochrony roślin - stanowisko MRiRW

Zaproponowane w projekcie rozwiÄ…zania mogÅ‚yby mieć negatywny wpÅ‚yw na bezpieczeÅ„stwo żywnoÅ›ciowe i konkurencyjność unijnego i polskiego rolnictwa, a także prowadzić do zwiÄ™kszenia uzależnienia unijnego systemu żywnoÅ›ciowego od importu żywnoÅ›ci. Projekt nie uwzglÄ™dniaÅ‚ przy tym wyzwaÅ„ dla rolnictwa zwiÄ…zanych ze zmianami klimatycznymi, zwiÄ™kszajÄ…cymi ryzyko rozprzestrzenia siÄ™ nowych szkodników i chorób roÅ›lin, czy zdarzeÅ„ zakÅ‚ócajÄ…cych Å‚aÅ„cuchy dostaw, jak np. jak pandemia COVID-19 i wojna na Ukrainie.

PamiÄ™tać przy tym należy, że w Polsce stosuje siÄ™ mniej substancji czynnych Å›rodków ochrony roÅ›lin na jednostkÄ™ powierzchni, niż wynosi wartość Å›rednia dla Unii Europejskiej (w Polsce w roku 2021 Å›rednie zużycie Å›rodków ochrony roÅ›lin na powierzchniÄ™ użytków rolnych wynosiÅ‚o 1,86 kg/ha, podczas gdy Å›rednia dla Unii Europejskiej – 2,21 kg/ha).

Proponowane przez Komisję Europejską rozwiązania nie zostały przy tym uzasadnione naukowo, a sporządzona dla projektu ocena wpływu budzi szereg zastrzeżeń co do jej rzetelności.

Powyższe zastrzeżenia Polska prezentuje konsekwentnie w trakcie prac nad projektowanym rozporzÄ…dzeniem. Polska wspóÅ‚pracuje przy tym Å›ciÅ›le z grupÄ… 16 paÅ„stw czÅ‚onkowskich, które podzielajÄ… podobne zastrzeżenia wobec projektu.

DziÄ™ki wspóÅ‚pracy z innymi paÅ„stwami czÅ‚onkowskimi udaÅ‚o siÄ™ zablokować przyjÄ™cie porozumienia wobec zaproponowanej przez PrezydencjÄ™ HiszpaÅ„skÄ… wersji projektu, nadal zawierajÄ…cej niekorzystne z punktu widzenia Polski zapisy w zakresie prawnie wiążących celów redukcyjnych dotyczÄ…cych stosowania Å›rodków ochrony roÅ›lin oraz ograniczenia stosowania Å›rodków ochrony roÅ›lin na tzw. „obszarach wrażliwych”.

Stanowisko Polski pozostaje również krytyczne wobec propozycji tekstu kompromisowego przedstawionego przez PrezydencjÄ™ BelgijskÄ…. Polska nie zgadza siÄ™ na uregulowanie na poziomie prawa Unii Europejskiej arbitralnych celów redukcyjnych dotyczÄ…cych stosowania Å›rodków ochrony roÅ›lin tak obecnie, jak i w przyszÅ‚oÅ›ci. Polska opowiada siÄ™ też za przyjmowaniem rozwiÄ…zaÅ„ dotyczÄ…cych tzw. „obszarów wrażliwych” na poziomie krajowym, w oparciu o analizÄ™ ryzyka i z uwzglÄ™dnieniem uwarunkowaÅ„ lokalnych.

W ocenie wiceministra MichaÅ‚a KoÅ‚odziejczaka, zgodnie ze stanowiskiem Parlamentu Europejskiego, projekt rozporzÄ…dzenia powinien zostać wycofany przez komisjÄ™ EuropejskÄ…. JednoczeÅ›nie, optymalnÄ… formÄ… prawnÄ… regulowania stosowania Å›rodków ochrony roÅ›lin jest dyrektywa, dajÄ…ca paÅ„stwom czÅ‚onkowskim odpowiedni poziom elastycznoÅ›ci, pozwalajÄ…cy dostosować wprowadzane rozwiÄ…zania do lokalnych uwarunkowaÅ„ produkcji rolnej. Stanowisko takie prezentowane jest podczas posiedzeÅ„ grupy roboczej Rady, na której omawiany jest projekt.

Nie negujÄ…c zatem niezaprzeczalnej potrzeby dbaÅ‚oÅ›ci o Å›rodowisko naturalne i transformacji w kierunku zrównoważonych metod gospodarowania, należy poszukiwać racjonalnego i uzasadnionego naukowo kompromisu pomiÄ™dzy potrzebami ochrony Å›rodowiska, a potrzebami rolnictwa.

W ramach dalszych prac nad projektem RzÄ…d Polski bÄ™dzie zatem konsekwentnie sprzeciwiać siÄ™ rozwiÄ…zaniom, które skutkowaÅ‚yby ograniczeniem produktywnoÅ›ci rolnictwa i stwarzaÅ‚yby zagrożenie dla bezpieczeÅ„stwa żywnoÅ›ciowego.