W ocenie występowania suszy, oprócz wartości klimatycznego bilansu wodnego, są brane pod uwagę właściwości retencyjne gleb, ustalone według kategorii agronomicznych, wydzielonych na podstawie map glebowo-rolniczych. Przestrzenne zróżnicowanie zdolności retencyjnych gleb jest, obok klimatycznego bilansu wodnego, czynnikiem decydującym o spełnieniu kryterium suszy na danym obszarze.
Wartości krytyczne klimatycznego bilansu wodnego oznaczające wystąpienie suszy zróżnicowano dla gatunków roślin (kukurydza, rzepak, rzepik, ziemniak, burak cukrowy, chmiel, tytoń oraz truskawki) lub grup roślin uprawnych (zboża ozime i jare, warzywa gruntowe, drzewa i krzewy owocowe oraz rośliny strączkowe), kategorii gleb i okresów rozwojowych.
Przyjęty w określaniu obszarów, na których może wystąpić zjawisko suszy, wskaźnik klimatycznego bilansu wodnego, jest pod względem metodologicznym wskaźnikiem obiektywnym. Okres sześciodekadowy do określenia suszy rolniczej został wybrany z powodu najlepszej oceny tego zjawiska opisującego spadek polonów względem średnich wieloletnich plonów. Przedstawione przez IUNG PIB wartości klimatycznego bilansu wodnego dotyczą tylko i wyłącznie strat z powodu suszy. Tymczasem na plon wpływają również inne czynniki jak m.in. agrotechnika, gleba czy inne elementy pogodowe np. przymrozki, złe przezimowanie roślin.
Równocześnie pragnę poinformować, że dotychczasowe wartości KBW były wyznaczone z dokładnością do 2 mm. Od 2017 roku postanowiono dokonać zwiększenia dokładności klimatycznego bilansu wodnego do 1 mm. Taka zmiana spowodowała, że przebieg funkcji określającej wartości progowe KBW uległ również zmianie. Nowo wyznaczone wartości KBW zdecydowanie precyzyjniej określają wpływ niedoboru wody na plonowanie roślin.
Ze względu na to, że reakcją roślin na stres wodny są procesy fizjologiczne, które zachodzą w sposób ciągły, postanowiono zatem bardziej szczegółowo uwzględnić ciągłość tych funkcji, obrazujących przebieg zachodzących procesów związanych z potrzebami wodnymi roślin. Dotychczasowe przedstawiane zmiany wartości KBW powodowały, z uwagi na dokładność co 2 mm, że przebieg funkcji obrazującej wpływ deficytu wody nie był wyrównany. Dokonano zatem zmian wielkości KBW na bardziej precyzyjne wartości, zwiększając dokładność wpływu deficytu wody na plonowanie roślin.
Dokonana zmiana spowodowała, że nowe wartości KBW uwzględniają w sposób bardziej dokładny uzależnienie zapotrzebowania roślin na wodę, które zmienia się w zależności od zachodzących faz rozwojowych roślin. Zmiany te zachodzą w ontogenezie roślin w sposób łagodny, dlatego wartości KBW są obecnie bardziej związane z potrzebami wodnymi roślin zmieniającymi się w okresie wegetacyjnym.
Czytaj dalej na następnej stronie...