Pomoc z ARiMR i MRiRW dla rolników poszkodowanych przez klęski żywiołowe

Do 29 sierpnia ARiMR przyjmuje wnioski o wsparcie z PROW 2007 - 2013 na odbudowę gospodarstw zniszczonych przez klęski żywiołowe

Oferowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wsparcie na odbudowę produkcji rolniczej w jednym gospodarstwie może wynieść do 300 tysięcy złotych. Poszkodowani rolnicy mogą się ubiegać o pomoc do 29 sierpnia 2011 r. Wsparcie będzie finansowane z działania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013  noszącego nazwę "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" i można starać się o jego uzyskanie w wypadku wystąpienia szkody spowodowanej przez co najmniej jedno z wymienionych zdarzeń losowych: przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, suszę, powódź, deszcz nawalny, huragan, grad, obsunięcie się ziemi, lawinę i piorun (art. 3 ust. 2 pkt. 2-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich - Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.).

Rolnicy którzy ponieśli straty w uprawach i majątku trwałym w wyniku działania niekorzystnych zjawisk atmosferycznych np. huraganów, przymrozków czy powodzi, mogą otrzymać z ARiMR do 300 tys. zł wsparcia. Wnioski o taką pomoc przyjmuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do 29 sierpnia 2011 r. Program 1 Polskiego Radia, 22 lipca 2011 r.

Wniosek o przyznanie pomocy należy złożyć w Oddziale Regionalnym ARiMR, właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji. Wniosek można złożyć osobiście albo przez upoważnioną osobę, lub wysłać przesyłką rejestrowaną, nadaną w placówce pocztowej operatora publicznego. W przypadku Lubuskiego OR oraz Podlaskiego OR wnioski przyjmowane będą w siedzibach Biur Wsparcia Inwestycyjnego OR ARiMR, tj. odpowiednio w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Walczaka 106 i w Białymstoku, ul. Lipowa 32A. Wniosek o przyznanie pomocy można będzie również złożyć,  osobiście albo przez upoważnioną osobę, za pośrednictwem biura powiatowego ARiMR (BP ARiMR) należącego do właściwego, ze względu na miejsce realizacji operacji, OR ARiMR.  Wniosek o przyznanie pomocy, złożony za pośrednictwem BP ARiMR, zostanie przekazany niezwłocznie do właściwego OR ARiMR.

Z chwilą złożenia wniosku o przyznanie pomocy osobiście albo przez upoważnioną osobę bezpośrednio w Oddziale Regionalnym  ARiMR albo za pośrednictwem Biura Powiatowego ARiMR, Agencja wydaje potwierdzenie jego złożenia zawierające datę wpływu, opatrzone pieczęcią ARiMR oraz podpisane przez osobę przyjmującą wniosek. W przypadku złożenia wniosku o przyznanie pomocy poprzez nadanie przesyłką rejestrowaną, za dzień złożenia wniosku uznaje się dzień, w którym nadano przesyłkę.

W czasie trwania naboru można złożyć tylko jeden wniosek o przyznanie pomocy dotyczący danego gospodarstwa.

To już czwarty nabór wniosków o przyznanie wsparcia w ramach działania 126, poprzednie trzy zostały przeprowadzone w ubiegłym roku i na początku tego roku.

W dniu 1 lipca br. Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Tomasz Kołodziej poinformował za pośrednictwem strony internetowej ARiMR oraz dziennika o zasięgu ogólnopolskim, o terminie przyjmowania wniosków o przyznanie pomocy z działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych".

Zasady przyznawania wsparcia 

Z działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" mogą skorzystać osoby fizyczne lub prawne, spółki osobowe w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych oraz wspólnycy spółki cywilnej, którzy m.in.:

• są posiadaczami samoistnymi lub zależnymi gospodarstwa rolnego w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o KRUS, w którym wystąpiła szkoda spowodowana przez co najmniej przez jedno z wymienionych zdarzeń losowych: powódź, obsunięcie ziemi, przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, grad, huragan, suszę, lawinę, deszcz nawalny oraz  piorun (art. 3 ust. 2 pkt 2-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich - Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.);

• prowadzą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produkcję roślinną lub zwierzęcą, z wyłączeniem chowu i hodowli ryb;

oraz spełniają wszystkie pozostałe obowiązujące w ramach tego działania kryteria dostępu i wymogi formalne, określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 września 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. Nr 169, poz. 1141, z późn. zm.).

Pomoc będzie mogła być przyznana, jeżeli wysokość szkód oszacowanych przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkody, będzie wynosić:

• w uprawach rolnych, zwierzętach gospodarskich lub rybach średnio powyżej 30% wielkości średniej rocznej produkcji rolnej z trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiła szkoda, albo z trzech lat w okresie pięcioletnim poprzedzającym rok, w którym wystąpiła szkoda, z pominięciem roku o najwyższej i najniższej wielkości produkcji w gospodarstwie rolnym

oraz

• w budynkach, budowlach, maszynach lub urządzeniach służących do produkcji rolnej, sadach lub plantacjach wieloletnich, lub stadach podstawowych zwierząt gospodarskich, nie mniej niż 10 tys. zł.

 Te dwa warunki muszą być spełnione łącznie.

Pomoc będzie przyznawana i wypłacana:

1. do wysokości nieprzekraczającej 130% wartości szkód  spowodowanych w  gospodarstwie w budynkach, budowlach, maszynach lub urządzeniach służących do produkcji rolnej, sadach lub plantacjach wieloletnich, lub stadach podstawowych zwierząt gospodarskich, oszacowanych przez komisję, lecz nie większej niż wysokość 144% wartości tych szkód pomniejszonej o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu ubezpieczenia budynków, budowli, maszyn lub urządzeń służących do produkcji rolnej, sadów lub plantacji wieloletnich, lub stad podstawowych zwierząt gospodarskich, uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku wystąpienia przymrozków wiosennych, ujemnych skutków przezimowania, suszy, powodzi,  deszczu nawalnego, huraganu, gradu, obsunięcia się ziemi, lawiny, uderzeń pioruna - od ryzyka wystąpienia takich okoliczności;
2. do wysokości limitu, który w  okresie realizacji Programu ma wynosi maksymalnie 300 tys. zł na jedno gospodarstwo;
3. w formie refundacji części poniesionych kosztów kwalifikowalnych, przy czym refundacji ma podlegać nie więcej niż 90% kosztów kwalifikowalnych.

Wsparcie będzie można otrzymać na inwestycje, w których koszty kwalifikowalne przekroczają 10 tys. zł.

Pomoc w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" przyznawana będzie w formie refundacji części kosztów kwalifikowalnych poniesionych od dnia zawarcia umowy, a w przypadku kosztów stanowiących koszty ogólne - poniesionych nie wcześniej niż 1 stycznia 2007 r. W przypadku przyznania pomocy, do kosztów kwalifikowalnych zalicza się również koszty związane z realizacją operacji poniesione przez wnioskodawcę przed dniem zawarcia umowy, lecz nie wcześniej niż od dnia, w którym ustąpiły okoliczności związane z powodzią, obsunięciem się ziemi, przymrozkami wiosennymi, ujemnymi skutkami przezimowania, gradobiciem, huraganem, suszą, lawiną, deszczem nawalnym oraz uderzeniem pioruna, które spowodowały szkody w gospodarstwie.     

Pomoc może być przyznawana na operacje: 

• obejmujące wyłącznie inwestycje związane z prowadzeniem działalności rolniczej;

• spełniające wymagania określone w Programie, w szczególności uzasadnione ekonomicznie, w tym pod względem kosztów, oraz zapewniające osiągnięcie i zachowanie celów działania;

• których realizacja w gospodarstwie będzie uzasadniona potrzebą przywrócenia potencjału produkcji rolnej;

• które nie będą finansowane z udziałem innych środków publicznych;

• które nie spowodują wzrostu produkcji, dla której brak jest rynku zbytu;

jeżeli:

• wniosek o przyznanie pomocy zostanie złożony w roku, w którym wystąpiła szkoda w gospodarstwie spowodowana przez klęskę żywiołową lub w roku następującym po roku, w którym wystąpiła ta szkoda;

• w związku z wystąpieniem tej samej szkody rolnikowi, jego domownikowi w rozumieniu przepisów o KRUS lub małżonkowi tego rolnika, nie przyznano pomocy finansowej w ramach działania "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" - w przypadku gdy o pomoc ubiega się osoba fizyczna.

Jednocześnie, pomoc może być przyznana, jeżeli zostały spełnione warunki określone w ww. rozporządzeniu MRiRW, a w przypadku gdy inne przepisy prawa określają warunki, jakie powinny być spełnione przy realizacji inwestycji objętej operacją - również warunki określone w tych przepisach.

Zakres rzeczowy kosztów kwalifikowalnych w działaniu "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" jest bardzo zbliżony do tych obowiązujących w działaniu "Modernizacja gospodarstw rolnych", z wyłączeniem zakupu rzeczy używanych (tj. maszyn i urządzeń) oraz sprzętu komputerowego. Możliwy jest natomiast zakup stada podstawowego zwierząt hodowlanych w rozumieniu ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt, należących do gatunków zwierząt gospodarskich.

Ważne jest, że pomoc z działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" nie ma charakteru odtworzeniowego. Oznacza to, że jeżeli rolnik w wyniku klęski żywiołowej, która nawiedziła jego gospodarstwo stracił budynek inwentarski, nie musi go odbudowywać, może np. kupić nową maszynę rolniczą.

O przyznaniu pomocy nie będzie decydowała kolejność składania wniosków. Wsparcie będzie przysługiwało według liczby punktów przyznanych na podstawie kryterium wnioskowanej przez rolnika wysokości pomocy oraz wielkości szkód poniesionych w jego gospodarstwie. Kryteria wyboru operacji są zawarte w załączniku do rozporządzenia MRiRW dotyczącego wsparcia w ramach działania "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych".

W przypadku operacji o takiej samej liczbie punktów, w pierwszej kolejności pomoc przysługuje wnioskodawcy, który ubiega się o niższą kwotę pomocy.

Kolejność przysługiwania pomocy jest ustalana na podstawie danych zawartych we wniosku  na dzień jego złożenia. W przypadku, gdy wniosek nie zawiera danych niezbędnych do ustalenia kolejności, nie przyznaje mu się punktów.

Kryteria wyboru operacji:

I. Wysokość wnioskowanej pomocy

Wysokość wnioskowanej pomocy (w zł)	Punkty
do 50 000	10
powyżej 50  000 do 100 000	8
powyżej 100 000 do 150 000	6
powyżej  150 000 do 200 000	4
powyżej 200 000 do 250 000	2
powyżej 250 000	0

II. Wysokość szkód

Wysokość szkody w procentach	Punkty
powyżej 30% do 40%	1
powyżej 40% do 50%	3
powyżej 50% do 60%	5
powyżej 60% do 70%	7
powyżej 70% do 80%	9
powyżej 80%	10

Prezes ARiMR - nie później niż w terminie 40 dni od dnia upływu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy - na stronie internetowej administrowanej przez ARiMR, poda do publicznej wiadomości informację o kolejności przysługiwania pomocy.

Wniosek o przyznanie pomocy będzie rozpatrywany w terminie 2 miesięcy od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o kolejności przysługiwania pomocy.

ARiMR będzie wymagała przedstawienie dokumentów potwierdzających objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem, o którym mowa w przepisach o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych lub przepisach o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, zrealizowanej inwestycji od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez zdarzenie losowe wymienione w art. 3 ust. 2 pkt 2-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, które było przyczyną udzielenia pomocy, przez 5 lat, liczonych od dnia przyznania pomocy.

W zależności od rodzaju operacji obowiązek ubezpieczenia należy odczytywać w następujący sposób:

• w odniesieniu do operacji obejmujących zakup i posadzenie materiału roślinnego w celu odtworzenia sadu lub plantacji wieloletniej, beneficjent działania 126, który pobierał płatności bezpośrednie, musi ubezpieczyć cały obszar sadu czy plantacji wieloletniej będący przedmiotem zrealizowanej inwestycji. Przy czym wśród ryzyk związanych z obowiązkowym ubezpieczeniem przepisy ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych nie wskazują, np. obsunięcia się ziemi, gradu, deszczu nawalnego. W ww. przepisach wskazano natomiast, iż rolnik zobowiązany jest zawrzeć umowę ubezpieczenia od co najmniej jednego z poniższych ryzyk, powodujących szkody w gospodarstwie, tj: powodzi, suszy, gradu, ujemnych skutków przezimowania lub przymrozków wiosennych;

• na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich inwentarz żywy nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu. W związku z tym obowiązek ubezpieczenia, o którym mowa w przepisach rozporządzenia MRiRW dotyczącego działania 126, nie odnosi się do operacji polegających na zakupie zwierząt gospodarskich;

• w odniesieniu do budynków rolniczych, zbudowanych, wyremontowanych, zmodernizowanych w wyniku zrealizowanej przez rolnika inwestycji sfinansowanej z działania 126, na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych konieczne jest zawarcie umowy ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i innych zdarzeń losowych. W związku z tym beneficjent działania 126 "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych", który zrealizował inwestycję budowlaną, zobowiązany jest wypełnić warunki umowy zawartej z ARiMR w zakresie ubezpieczenia takiej inwestycji.

• w odniesieniu do maszyn i urządzeń rolniczych beneficjenci działania 126 nabywający tego rodzaju sprzęt nie są zobowiązani umową przyznania pomocy zawieraną z ARiMR do ubezpieczenia tego mienia, gdyż na podstawie przepisów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych obowiązkowym ubezpieczeniem w zakresie szkód powstałych w związku z ruchem pojazdu objęte są jedynie pojazdy mechaniczne (OC posiadaczy pojazdów mechanicznych), a ubezpieczenie to nie stanowi ochrony ubezpieczeniowej od ryzyka wystąpienia szkód spowodowanych przez zdarzenia losowe.

Treść rozporządzenia, dotycząca tego działania, dostępna jest na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl. Na stronach MRiRW i ARiMR znajduje się też Komunikat Prezesa o uruchomieniu naboru wniosków o udzielenie wsparcia.

Formularz wniosku o przyznanie pomocy oraz formularze niektórych załączników do wniosku wraz z instrukcjami ich wypełniania (wersja PROW_126/10/01) są udostępnione na stronach internetowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa www.arimr.gov.pl (otwórz) oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi www.minrol.gov.pl. Można je będzie również otrzymać w oddziałach regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (OR ARiMR).

Wniosek o przyznanie pomocy należy wypełnić zgodnie z Instrukcją, zwracając szczególną uwagę na wszystkie wymagane pozycje i załączniki, których niewypełnienie lub niedołączenie do wniosku będzie skutkowało, zgodnie z § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, nieprzyznaniem pomocy.

Wniosek o płatność rozpatrywany będzie w terminie 2 miesięcy, a ARiMR dokona wypłaty środków finansowych niezwłocznie po pozytywnym jego rozpatrzeniu.

Uruchomienie naboru wniosków o przyznanie pomocy na "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych" stało się możliwe po uzyskaniu przez Ministra Rolnictwa Marka Sawickiego zgody Unii Europejskiej po zeszłorocznych powodziach w Polsce na uruchomienie w ramach PROW 2007-2013 tego nowego działania pomocowego i wygospodarowaniu na ten cel specjalnych środków finansowych. Budżet na udzielenie pomocy w ramach tego działania wynosi 100 milionów euro, czyli ok. 400 milionów złotych. Dotychczas, w ramach dwóch zeszłorocznych i jednego tegorocznego  naboru w ARiMR zarejestrowano ponad 3 tys. wniosków, w których rolnicy ubiegają się o przyznanie wsparcia w łącznej wysokości ponad 221 milionów złotych. Kwota ta wykorzystuje limitu przyznanej pomocy w 56,5%.

 

(WAŻNE!) Komunikat dla beneficjentów działania 126 dotyczący obowiązku ubezpieczenia zrealizowanych inwestycji:

W oparciu o obowiązujące przepisy prawa Beneficjenci działania 126 "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych", którzy zrealizowali inwestycje dotyczące zakupu i posadzenia materiału roślinnego w celu odtworzenia sadu/plantacji wieloletniej, zobowiązani są do jego/jej corocznego ubezpieczenia w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy i przedstawiania do wglądu ARiMR dowodów tego ubezpieczenia. W tym celu rolnicy mogą zawrzeć umowę ubezpieczenia upraw:

1. z wybranym zakładem ubezpieczeń, który zawarł z MRiRW umowę w sprawie dopłat do składek z tytułu zawarcia umów ubezpieczenia od ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych. Umowy w sprawie dopłat z tytułu zawarcia w 2011 r. umów ubezpieczenia MRiRW zawarł z czterema zakładami ubezpieczeń, tj: z:

• Powszechnym Zakładem Ubezpieczeń S.A. z siedzibą w Warszawie,

• Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych "TUW"z siedzibą w Warszawie,

• Concordia Polska Towarzystwem Ubezpieczeń Wzajemnych z siedzibą w Poznaniu,

• HDI Asekuracja Towarzystwem Ubezpieczeń S.A. w Warszawie;
  

2. z innym zakładem, wykonującym działalność ubezpieczeniową w tym zakresie.

Istnieje jednak możliwość odstąpienia od wymogu przedkładania przez Beneficjentów działania 126 polis ubezpieczenia odtwarzanych upraw (tj. sadów i plantacji wieloletnich) w danym roku w sytuacji przedstawienia przez rolnika pisemnej odmowy zawarcia umowy ubezpieczenia przez co najmniej dwa z ww. zakładów ubezpieczeń, które zawarły z MRiRW umowy w sprawie dopłat, w szczególności z powodu zaoferowania takich warunków ubezpieczenia (stawka taryfowa przekraczająca 6% sumy ubezpieczenia), które nie pozwalają na skorzystanie przez rolnika z dopłat do składek z budżetu państwa.

W sytuacji, gdy w danym roku, z powodu zaistnienia wskazanych powyżej okoliczności, rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia inwestycji współfinansowanej z działania 126 "Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych", nie zwalnia go to z konieczności dopełnienia obowiązku ubezpieczeniowego w następnych latach ww. 5-letniego okresu, chyba, że zaistnieją ponownie okoliczności dające podstawę do zwolnienia z wypełnienia tego obowiązku.