Monitoring suszy rolniczej

W drugim okresie raportowania tj. od 11 kwietnia do 10 czerwca 2012 roku, IUNG-PIB stwierdza zagrożenie wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, są na większości obszarów Polski ujemne. Zagrożenie suszą występuje na powierzchni 1,6% gruntów ornych Polski w 176 gminach (5,7% gmin) skupionych w 3 województwach: wielkopolskim – 127 gmin , kujawsko-pomorskim – 48 gmin oraz łódzkim – 1 gmina.

Monitoring suszy rolniczej
Susza występuje wśród krzewów owocowych, zbóż ozimych i jarych oraz truskawek uprawianych tylko na glebach I kategorii (bardzo lekkich; grupa granulometryczna: piasek luźny, piasek luźny pylasty, piasek słabo gliniasty, piasek słabo gliniasty pylasty). Gleby tej kategorii wykazują największą podatność na suszę.

Największe zagrożenie suszą występuje dla krzewów owocowych i obejmuje 1,6% gruntów ornych Polski, potencjalnie przeznaczonych pod uprawę tych roślin. Mniejsze zagrożenie suszą dotyczy zbóż ozimych i jarych oraz truskawek, które występuje tylko na obszarze woj. wielkopolskiego. Obejmuje ono 14 gmin (4,4% gmin oraz 0,1% powierzchni gruntów ornych tego województwa).

Względem poprzedniego okresu raportowania zagrożenie suszą na terenie Polski uległo zmniejszeniu o 38 gmin, a powierzchnia zagrożonych gruntów ornych o 1,1 punktu procentowego.

Najniższe wartości KBW od -140 do -159 mm występują w południowo-wschodniej części woj. wielkopolskiego oraz w południowo-zachodniej części w woj. kujawsko-pomorskiego, od -140 do -149 mm. Natomiast najwyższe wartości KBW (dodatnie) odnotowano w południowej części woj. podkarpackiego.

Kwiecień w tym roku był ciepły. Najwyższa temperatura powietrza wystąpiła w Polsce środkowej i południowej, osiągając 9-10oC, a w Kotlinie Sandomierskiej oraz na Wyżynie Śląskiej ponad 10oC. Na pozostałym obszarze kraju temperatura powietrza również była wysoka, od 7 do 9oC. Niższa była temperatura na północy kraju i wynosiła 6-7oC. Na przeważającym obszarze Polski temperatura powietrza była wyższa od średniej wieloletniej (z trzydziestolecia 1971-2000) o 1-2oC, a w Kotlinie Sandomierskiej oraz na Wyżynie Śląskiej o ponad 2oC.
 
Duże zróżnicowanie na obszarze Polski pod względem opadów atmosferycznych wystąpiło w kwietniu. Bardzo niskie opady, poniżej 20 mm wystąpiły w Wielkopolsce, stanowiły one poniżej 50% normy wieloletniej. Niskie opady wynoszące 20-30 mm miały miejsce w zachodniej części kraju oraz w Kotlinie Sandomierskiej, co stanowiło w tych rejonach 50-80% normy. Natomiast na północnym wschodzie opady były wysokie, wynosiły 70-80 mm (ok. 150-180% normy).
 
W maju najwyższą temperaturę powietrza odnotowano na Nizinie Śląskiej oraz na Nizinie Południowowielkopolskiej (15-16oC), a najniższą na Pobrzeżu Gdańskim (11,5-13oC).
 
W maju najniższe opady atmosferyczne wystąpiły na Wybrzeżu (10-20 mm), nieco większe w szerokim pasie na zachód od Wisły (20-30 mm). Najwyższe opady (ponad 100 mm) wystąpiły na Podkarpaciu oraz w zachodniej Polsce (od 40 do 100 mm).
 
Podobnie jak w maju również w pierwszej dekadzie czerwca w dalszym ciągu najniższe opady były w północno-zachodniej Polsce (5-20 mm) a najwyższe na Podkarpaciu (ponad 100 mm).
Natomiast niską temperaturę, od 11,9 do 13,5oC odnotowano w pierwszej dekadzie czerwca na północy kraju, zaś najwyższą na południu Polski (15-16oC).

Względem poprzedniego okresu raportowania zagrożenie suszą w skali kraju jest obecnie mniejsze. Średnia wartość KBW wzrosła w ciągu ostatnich 10 dni o 6 mm. W południowej części Polski wartości KBW wzrosły średnio o 16 mm i na tym obszarze kraju zagrożenie suszą uległo zmniejszeniu. Natomiast w północnej Polsce wartości KBW zmalały średnio o 10 mm, co spowodowało, że w tym regionie kraju zagrożenie suszą uległo zwiększeniu.
 
Na północy kraju opady atmosferyczne jak i ewapotranspiracja potencjalna były najmniejsze, co sprawiło że wartości KBW są stosunkowo wysokie. Natomiast w Wielkopolsce opady są tylko nieznacznie wyższe niż na północy kraju, jednakże wskutek wyższej temperatury powietrza i usłonecznienia – ewapotranspiracja jest wysoka. Warunki te spowodowały, że w tej części kraju zagrożenie suszą jest największe.
 
Źródło: IUNG-PIB


Tagi:
źródło: