Wyszukaj termin związany z rolnictwem

---

Szczaw zwyczajny

Dodano: 2011-02-09

---

Szczaw zwyczajny (Rumex acetosa L.) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje w całej Europie i na większości obszaru Azji, w Afryce Północnej (Maroko) i w Australii[2]. Rozprzestrzenił się wraz z europejskim osadnictwem w Ameryce Południowej i Afryce. W Polsce gatunek pospolity na całym obszarze (w górach po regiel dolny).

Morfologia

Pokrój

Roślina wieloletnia, 30-100 cm wysokości.

Liście

Odziomkowe na długich ogonkach jajowato-podługowate, górne liście siedzące.

Kwiaty

Roślina dwupienna. Kwiaty małe, jednopłciowe w luźnych, wąskich wiechach, czerwonawe. Okwiat składa się z 6 działek w dwóch okółkach. Kwiaty męskie mają 6 pręcików, których długie nitki zwisają na zewnątrz okwiatu, kwiaty żeńskie pojedynczy słupek z trójgraniastą zalążnią i trójdzielnym, pędzelkowatym znamieniem.

Owoc

Trójgraniasty orzeszek z czarnym, błyszczącym nasieniem[3], otoczony trzema skrzydełkami, które pełnią funkcję aparatu lotnego.

Część podziemna

Posiada zimujące kłącze i mięsisty, głęboki korzeń palowy.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do czerwca. Nasiona rozsiewane są przez wiatr. Rośnie na glebach żyznych, bogatych w azot (roślina azotolubna). W Polsce pospolity na polanach, łąkach i przydrożach, spotykany jako chwast ruderalny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Molinio-Arrhenatheretea i gatunek wyróżniający dla związku (All.) Aperion spicae-venti[4]. Liczba chromosomów 2n = 14[5].

Zmienność

Tworzy mieszańce z szczawiem rozpierzchłym[5].

Zastosowanie

• Sztuka kulinarna: liście zawierające kwas szczawiowy są jadalne i używane w kuchni do przyrządzania zup, sosów i sałatek.

• Roślina lecznicza. Surowcem zielarskim są liście. Herbatka ze szczawiu pomaga przy dolegliwościach wątroby i nerek. Naparem płucze się owrzodzoną jamę ustną, przemywa czyraki i trudno gojące zranienia.

Ciekawostki

• Zawiera szkodliwy dla zdrowia szczawian potasu jednowodny, który wiąże się z wapniem, tworząc nierozpuszczalny związek nieprzyswajalny przez organizm. Nie powinny go jeść osoby cierpiące na kamienie nerkowe, reumatyzm czy artretyzm.

• Liściem wywabia się plamy z rdzy, pleśni i atramentu, usuwa zabrudzenia z pościeli, wikliny i srebra.

• Bydło nie zjada go, jest również niepożądany w sianie, gdyż obniża jego wartość i powoduje pleśnienie.

• Jest rośliną żywicielską gąsienicy motyla czerwończyk żarek.

Przypisy

1. ↑ Stevens P.F.: Caryophyllales (ang.). Angiosperm Phylogeny Website, 2001–. [dostęp 2009-10-07].

2. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

3. ↑ F. Činčura, V. Feráková, J. Májovský, L. Šomšak, J. Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990, s. 138. ISBN 83-09-01473-2.

4. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

5. ↑ 5,0 5,1 Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Źródło Wikipedia

---

Tagi powiązane z tym hasłem:
encyklopedia rolnicza, warzywa wieloletnie, warzywa