Unijny rynek mleczarski w perspektywie nadwyżek spowodowanych przez embargo

Unijny rynek mleczarski

Jest to o tyle ważne, że Rosja jest drugim, zaraz po Chinach importerem mleka na świecie, mając 5-procentowy udział w globalnym handlu międzynarodowym artykułami mleczarskimi. Co więcej, należy do nielicznych regionów o wzrastającym popycie na sery. Z tego też powodu jest jednym z czołowych partnerów handlowych Unii Europejskiej. Wprawdzie jej udział we wspólnotowej produkcji mleka wynosi 1,4 proc., to już w eksporcie przetworów mlecznych łącznie sięga 13 proc., a w odniesieniu do masła i serów odpowiednio 24 proc. i 32 proc.

Tym samym zeszłoroczne embargo wprowadziło sporo zawirowań przede wszystkim w sektorze serów. W związku z tym, od sierpnia 2014 roku zaczęła się maleć dynamika wzrostu ich produkcji w UE-28. W okresie styczeń-lipiec 2014 r. unijne mleczarnie wytworzyły o 2,6% więcej serów niż w tym samym czasie 2013 r., podczas gdy w sierpniu-grudniu już jedynie o 0,5 proc. więcej. Istotnie wzrosło przetwórstwo mleka na mleko w proszku. Łącznie, w całym 2014 r. produkcja odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) była o ponad 22% większa w ujęciu rocznym, a pełnego (PMP) o 5 proc.

Wielkość produkcji mleka w proszku jest w dużym stopniu uwarunkowana od sytuacji panującej na rynku globalnym, gdyż jest ono w 50-procentach wysyłane poza UE, przy czym w przypadku serów udział sprzedaży zagranicznej w produkcji sięga 8 proc. W 2014 r. kontyngent wysyłki OMP na rynki trzecie ukształtował się w granicy 657,2 tys. t, a więc to o 62 proc. więcej niż rok wcześniej. Odpowiadał za to silny wzrost sprzedaży na rynek algierski o 147 proc., egipski o 103 proc. oraz do Pakistanu o 638 proc.

W opinii analityków Banku BGŻ, w tym samym czasie zmniejszył się wolumen wywozu serów. W sumie w 2014 r. kraje UE wyeksportowały 727,3 tys. t serów, czyli o 8% mniej niż rok wcześniej. O 48 proc. - 122,5 tys. t obniżyła się sprzedaż na rynek rosyjski. W pozostałych przypadkach zanotowano zwyżki, chociaż nie pozwoliły one w pełni zagospodarować nadwyżek serów. Z tego też powodu w 2014 r. zaczęły wzrastać zapasy artykułów mlecznych.

Jak wynika z informacji Komisji Europejskiej pod koniec minionego roku proces ten uległ odwróceniu. Szacuje się, że trend ten utrzymał się również w styczniu i lutym 2015 roku. Poza tym zdaniem KE, artykuły mleczne magazynowane w IV kwartale 2014 r. w ramach programu prywatnego przechowalnictwa z unijnymi dopłatami (PSA) w większości znalazły już nabywców i tym samym nie mają wpływu na kształtowanie się sytuacji rynkowej. Istnieją wiec przesłanki do wzrostu cen przetworów mlecznych. Z drugiej strony dane związane ze spożyciem, napływające z poszczególnych krajów członkowskich, na razie nie wskazują na poprawę koniunktury na rynku wewnętrznym.