Zobacz również tu

Poznaj produkty

| Autor: redakcja1

Opinia KRIR w sprawie nowych zasad wyznaczania ONW

Samorząd rolniczy rozumiejąc konieczność dostosowania polskiego prawa do przepisów UE i zaleceń Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, dostrzega jednak wątpliwości dotyczące nowych zasad wyznaczania obszarów ONW.

Opinia KRIR w sprawie nowych zasad wyznaczania ONW
Wątpliwości budzi kwalifikowanie poszczególnych obrębów do nowej Płatności ONW, brak jest informacji według jakich konkretnych kryteriów dany obręb został zakwalifikowany, a kolejny sąsiadujący z nim obręb na którym występuje taka sama niekorzystna struktura gleby, terenu i klimatu nie został zakwalifikowany.
Zdecydowany sprzeciw budzi nowa zasada Fine tuning tj. wyłączenie ze wsparcia tych jednostek administracyjnych, na których znaczące ograniczenia naturalne zostały udokumentowane, ale przez inwestycje lub działalność gospodarczą dzięki normalnej produktywności gruntów, lub jeśli metody produkcji lub systemy rolnicze rekompensują utracone dochody lub dodatkowe koszty – obszary te wyłącza się z ONW. Fakt, iż rolnicy ze względu na „głód” ziemi, dzięki wielkiej determinacji i ogromowi pracy są w stanie nierzadko włączyć do produkcji grunty nie użytkowane rolniczo lub znacznie poprawić wydajność produkcji, ma teraz skutkować odmową przyznania płatności ONW do tych terenów – jest bardzo krzywdzący. Jednym z etapów wyznaczania nowych obrębów jest też ocena, czy pomimo naturalnych utrudnień obszary zdołały je pokonać np. poprzez intensyfikację produkcji. Nie należy wykluczać z płatności rolników, tylko dlatego, że wzmacniają swoją produkcję. W wielu województwach są słabe gleby więc, żeby być konkurencyjnym, rolnicy ponoszą duże nakłady. W kontekście obowiązywania programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczeń wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczaniu, wielu rolników będzie musiało ograniczyć obsadę zwierząt czy ilość stosowanych nawozów, co spowoduje, iż produkcja nie będzie już taka intensywna. Ograniczenie środków finansowych w ramach tego działania dla tak dużego grona rolników przyniesie odwrotny skutek od zamierzonego. W ostatnich latach coraz częściej widać z jak trudnymi warunkami muszą zmagać się rolnicy, susza w 2015 roku, podtopienia w 2017 roku i wreszcie susza, która dotknęła rolników w bieżącym roku.
Zdaniem samorządu rolniczego, warunki gospodarowania są coraz trudniejsze, niska opłacalność produkcji i wysokie koszty coraz bardziej zniechęcają rolników do prowadzenia gospodarstw rolnych, a potencjalni następcy opuszczają obszary wiejskie. Nie jest to właściwa polityka wobec rolników. Zdaniem samorządu rolniczego powyższych zmian nie zrekompensuje przejściowe wsparcie wypłacane do roku 2020 dla beneficjentów, którzy utracili status ONW typu nizinnego.
Według informacji o nowej delimitacji ONW zamieszczonej na stronie MRiRW dnia 27.11.2018 r., powierzchnia obszarów ONW od roku 2019 będzie większa o 461 tys. ha w skali kraju. Wyliczenia te nie mają zastosowania np. jeżeli chodzi o województwo warmińsko-mazurskie, w którym po 2019 roku 394 obręby będą pozbawione dopłaty ONW, (jest to bardzo duża powierzchnia w skali województwa). Z kolei np. w województwie podlaskim aż 592 obręby ewidencyjne po 2020r. zostaną pozbawione płatności z tytułu gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach naturalnych.
Odnośnie ONW typu górskiego - zbyt mała waga została przypisana kątowi nachylenia gruntów w stosunku do innych utrudnień. Są miejscowości w których 70-90% gruntów jest o dużym nachyleniu uniemożliwiającym stosowanie uniwersalnych maszyn, mimo tego są zaliczone do tej samej kategorii, w której inne obręby są „niemal płaskie” w stosunku do ww. terenów. Należy wydzielić kategorię „specyficzny obszar górski”, czyli tereny górskie powyżej 500 m n.p.m., na których utrzymywana jest produkcja zwierzęca, szczególnie trawożernych.
Uwagi szczegółowe:
Podkarpackie: Ze wsparcia z tytułu położenia w obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) w strefie o specyficznych utrudnieniach (podgórskie) korzystali rolnicy z 40 obrębów ewidencyjnych z terenu powiatu strzyżowskiego (Rozporządzenie RM z 14 kwietnia 2004 r. Dziennik Ustaw Nr 73 poz. 657). Na mocy Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 kwietnia 2007 r. Dz .U. 2007 nr 68 poz.448, dodatkowo do wsparcia zostały zaliczone 4 obręby z gminy Strzyżów. Wykaz 44 obrębów (wsi) z powiatu strzyżowskiego został utrzymany w załączniku do Rozporządzenia MRiRW z dnia 11 marca 2009 r. (Dz.U. z 2009 r. nr 40 poz.329 z późn. zmianami) i obowiązuje. Upublicznione przez MRiRW podsumowanie prac w zakresie nowej delimitacji ONW wskazuje, że wsparciem w strefie ze specyficznymi utrudnieniami w latach 2004-2018 podlegało 512,8 tys. ha użytków rolnych w kraju, a po zmianach i wejściu w życie projektowanego Rozporządzenia wsparciem objęte będzie 1 768,0 tys. ha użytków rolnych. Powstaje zasadnicza wątpliwość, dlaczego w załączniku do projektu Rozporządzenia znalazło się z powiatu strzyżowskiego tylko 12 obrębów wobec 44 obrębów ujętych w obecnych przepisach. Z uzasadnienia do projektowanego rozporządzenia nie wynika, aby wyznaczone wcześniej obręby ONW typ specyficzny miały utracić swój status.
Działalność rolnicza prowadzona na terenach o specyficznych naturalnych utrudnieniach, oprócz swojej podstawowej funkcji jaką jest wytwarzanie żywności, spełnia niezwykle istotną ze środowiskowego oraz społecznego punktu widzenia rolę pozaprodukcyjną. Kontynuacja rolnictwa na ONW o ekstensywnym charakterze ma ogromne znaczenie dla utrzymania wielu charakterystycznych dla regionu podkarpackiego parametrów związanych ze środowiskiem naturalnym tj. bioróżnorodnością, dostępnością zasobów wodnych, krajobrazem obszarów wiejskich, a także walnie przyczynia się do ograniczenia występowania negatywnych często nieodwracalnych zjawisk takich jak erozja, pożary, sukcesja naturalna czy mineralizacja gleb. Płatności ONW przyczyniają się do utrzymania aktywności społeczności wiejskiej na terenach nimi objętych.
Czytaj dalej na następnej stronie...
Tagi:
nawozy + ONW + płatności +
Monitoruj tagi
źródło: