| Autor: redakcja1

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
W czwartym okresie raportowania tj. od 21 kwietnia do 20 czerwca 2023 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -137 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 27 mmw stosunku do poprzedniego okresu (11 IV-10 VI).

Deficyt wody dla roślin uprawnych zwiększył się powodując, że niedobór wody występował w całym kraju. Największy deficyt wody notowano na terenie Pojezierza i Pobrzeża Kaszubskiego, Równiny Słupskiej, Wysoczyzny Damnickiej, Żuław od -230 do -249 mm. Bardzo duży niedobór wody notowano również na Pojezierzu Pomorskim, Mazurskim, Wielkopolskim oraz na Nizinie Wielkopolskiej i w zachodniej części Niziny Mazowieckiej od -160 do -229 mm. Tylko nieco mniejszy deficyt wody notowano na południe od tego obszaru od -120 do -159 mm. Na pozostałym obszarze kraju niedobór wody wynosił od 0 do -119 mm.

W wyniku występujących warunków wilgotnościowych w czwartym okresie raportowania, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski.

Poniżej przedstawiamy występowanie suszy rolniczej na terenie kraju powodującej obniżenie plonów przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Susza rolnicza występowała na terenie województw:
  • Kujawsko-pomorskiego,
  • Lubuskiego,
  • Łódzkiego,
  • Warmińsko-mazurskiego,
  • Wielkopolskiego,
  • Zachodniopomorskiego,
  • Pomorskiego,
  • Podlaskiego,
  • Mazowieckiego,
  • Dolnośląskiego,
  • Opolskiego,
  • Śląskiego,
  • Świętokrzyskiego,
  • Lubelskiego,
  • Małopolskiego.

Susza występowała we wszystkich monitorowanych uprawach:
  • Zbóż jarych,
  • Zbóż ozimych,
  • Krzewów owocowych,
  • Truskawek,
  • Rzepaku i rzepiku,
  • Roślin strączkowych,
  • Kukurydzy na ziarno,
  • Kukurydzy na kiszonkę,
  • Drzew owocowych,
  • Tytoniu,
  • Warzyw gruntowych,
  • Chmielu,
  • Ziemniaka,
  • Buraka cukrowego.

W czwartym okresie raportowania od 21 kwietnia do 20 czerwca 2023 r. największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach notowano w 1623 gminach (65,52% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 6,25 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 52,01% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 7,76 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania).
 
Zasięg suszy w uprawach zbóż jarych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 98,75
2. lubuskie 82 82 100,00 89,93
3. łódzkie 177 177 100,00 86,32
4. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 84,66
5. wielkopolskie 226 226 100,00 98,80
6. zachodniopomorskie 113 113 100,00 97,52
7. pomorskie 123 122 99,19 90,24
8. podlaskie 118 102 86,44 32,24
9. mazowieckie 314 269 85,67 44,49
10. dolnośląskie 169 134 79,29 33,35
11. opolskie 71 43 60,56 13,52
12. śląskie 167 56 33,53 5,89
13. świętokrzyskie 102 25 24,51 4,46
14. lubelskie 213 11 5,16 0,30
15. małopolskie 182 3 1,65 0,01
 

Suszę notowano również w uprawach zbóż ozimych. Notowano ją w 1471 gminach (59,39% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 4,36 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 44,14% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 7,8 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). .
 
Zasięg suszy w uprawach zbóż ozimych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 90,14
2. lubuskie 82 82 100,00 78,82
3. łódzkie 177 177 100,00 74,80
4. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 63,13
5. wielkopolskie 226 226 100,00 93,99
6. zachodniopomorskie 113 113 100,00 87,71
7. pomorskie 123 122 99,19 76,27
8. podlaskie 118 89 75,42 23,80
9. dolnośląskie 169 122 72,19 24,20
10. mazowieckie 314 207 65,92 33,79
11. opolskie 71 33 46,48 7,47
12. świętokrzyskie 102 17 16,67 2,14
13. śląskie 167 20 11,98 2,71
14. małopolskie 182 2 1,10 0,01
15. lubelskie 213 1 0,47 0,05
 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych. W tych uprawach notowano ją w 1443 gminach (58,26% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 8,81 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 46,36% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 14,25 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania).
 
Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 94,87
2. lubuskie 82 82 100,00 81,64
3. łódzkie 177 177 100,00 78,14
4. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 72,04
5. wielkopolskie 226 226 100,00 96,41
6. zachodniopomorskie 113 113 100,00 93,00
7. pomorskie 123 122 99,19 82,44
8. dolnośląskie 169 117 69,23 26,17
9. podlaskie 118 81 68,64 22,80
10. mazowieckie 314 197 62,74 34,37
11. opolskie 71 33 46,48 7,80
12. śląskie 167 20 11,98 2,11
13. świętokrzyskie 102 12 11,76 1,69
14. małopolskie 182 2 1,10 0,00
15. lubelskie 213 1 0,47 0,04
 

Suszę rolniczą w tym okresie sześciodekadowym odnotowano również w uprawach truskawek. Notowano ją w 1366 gminach (55,15% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 3,11 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 43,58% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 8,23 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania).
 
Zasięg suszy w uprawach truskawek
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 91,30
2. lubuskie 82 82 100,00 78,75
3. łódzkie 177 177 100,00 73,60
4. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 65,74
5. wielkopolskie 226 226 100,00 94,74
6. zachodniopomorskie 113 113 100,00 88,71
7. pomorskie 123 122 99,19 78,82
8. dolnośląskie 169 106 62,72 24,18
9. mazowieckie 314 169 53,82 30,53
10. podlaskie 118 62 52,54 17,17
11. opolskie 71 26 36,62 5,75
12. świętokrzyskie 102 9 8,82 0,81
13. śląskie 167 14 8,38 0,86
 

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach rzepaku i rzepiku. W tych uprawach notowano ją w 1321 gminach (53,33% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 18,89 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 37,26% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 27,76 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania).
 
Zasięg suszy w uprawach rzepaku i rzepiku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 73,85
2. lubuskie 82 82 100,00 74,38
3. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 48,09
4. wielkopolskie 226 226 100,00 86,75
5. zachodniopomorskie 113 113 100,00 75,54
6. pomorskie 123 122 99,19 69,85
7. łódzkie 177 175 98,87 63,33
8. dolnośląskie 169 97 57,40 21,02
9. mazowieckie 314 156 49,68 26,56
10. podlaskie 118 51 43,22 12,05
11. opolskie 71 24 33,80 4,49
12. świętokrzyskie 102 7 6,86 0,53
13. śląskie 167 8 4,79 0,20
 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach roślin strączkowych, notowano ją w 1267 gminach (51,15% gmin Polski) na obszarze 37,45% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach roślin strączkowych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 83,57
2. lubuskie 82 82 100,00 71,38
3. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 50,19
4. wielkopolskie 226 226 100,00 88,88
5. zachodniopomorskie 113 113 100,00 79,66
6. pomorskie 123 122 99,19 70,80
7. łódzkie 177 172 97,18 61,03
8. dolnośląskie 169 90 53,25 19,42
9. mazowieckie 314 143 45,54 23,03
10. podlaskie 118 38 32,20 8,81
11. opolskie 71 18 25,35 3,19
12. świętokrzyskie 102 3 2,94 0,25
 

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach kukurydzy na ziarno, notowano ją w 1222 gminach (49,33% gmin Polski) na obszarze 27,82% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na ziarno
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 62,93
2. lubuskie 82 82 100,00 44,48
3. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 32,51
4. wielkopolskie 226 226 100,00 73,50
5. zachodniopomorskie 113 113 100,00 63,92
6. pomorskie 123 122 99,19 54,87
7. łódzkie 177 165 93,22 47,13
8. dolnośląskie 169 83 49,11 11,81
9. mazowieckie 314 129 41,08 13,18
10. podlaskie 118 26 22,03 6,28
11. opolskie 71 14 19,72 0,84
12. świętokrzyskie 102 2 1,96 0,10
 

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach kukurydzy na kiszonkę, notowano ją w 1222 gminach (49,33% gmin Polski) na obszarze 27,82% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach kukurydzy na kiszonkę
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 62,93
2. lubuskie 82 82 100,00 44,48
3. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 32,51
4. wielkopolskie 226 226 100,00 73,50
5. zachodniopomorskie 113 113 100,00 63,92
6. pomorskie 123 122 99,19 54,87
7. łódzkie 177 165 93,22 47,13
8. dolnośląskie 169 83 49,11 11,81
9. mazowieckie 314 129 41,08 13,18
10. podlaskie 118 26 22,03 6,28
11. opolskie 71 14 19,72 0,84
12. świętokrzyskie 102 2 1,96 0,10

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach drzew owocowych, notowano ją w 1130 gminach (45,62% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 16,15 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 24,97% gruntów ornych kraju, nastąpiło zwiększenie o 18,37 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania.
 
Zasięg suszy w uprawach drzew owocowych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 69,74
2. zachodniopomorskie 113 113 100,00 60,56
3. kujawsko-pomorskie 144 143 99,31 61,47
4. pomorskie 123 122 99,19 51,18
5. warmińsko-mazurskie 116 115 99,14 28,18
6. lubuskie 82 78 95,12 38,03
7. łódzkie 177 149 84,18 40,47
8. dolnośląskie 169 64 37,87 9,66
9. mazowieckie 314 101 32,17 8,88
10. podlaskie 118 12 10,17 0,98
11. opolskie 71 7 9,86 0,40

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach tytoniu, notowano ją w 1038 gminach (41,91% gmin Polski) na obszarze 24,10% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach tytoniu
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 70,15
2. zachodniopomorskie 113 113 100,00 61,16
3. kujawsko-pomorskie 144 143 99,31 62,38
4. pomorskie 123 120 97,56 51,91
5. warmińsko-mazurskie 116 111 95,69 26,99
6. lubuskie 82 71 86,59 30,08
7. łódzkie 177 128 72,32 38,42
8. dolnośląskie 169 48 28,40 8,04
9. mazowieckie 314 70 22,29 5,74
10. opolskie 71 5 7,04 0,20
11. podlaskie 118 3 2,54 0,21

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach warzyw gruntowych, notowano ją w 1038 gminach (41,91% gmin Polski) na obszarze 20,25% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach warzyw gruntowych
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 58,94
2. zachodniopomorskie 113 113 100,00 50,61
3. kujawsko-pomorskie 144 143 99,31 56,13
4. pomorskie 123 120 97,56 43,92
5. warmińsko-mazurskie 116 111 95,69 21,06
6. lubuskie 82 71 86,59 26,12
7. łódzkie 177 128 72,32 30,87
8. dolnośląskie 169 48 28,40 6,36
9. mazowieckie 314 70 22,29 4,87
10. opolskie 71 5 7,04 0,20
11. podlaskie 118 3 2,54 0,21
 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach chmielu, notowano ją w 31 gminach (1,25% gmin Polski) na obszarze 0,09% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach chmielu
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. pomorskie 123 24 19,51 1,92
2. zachodniopomorskie 113 3 2,65 0,01
3. kujawsko-pomorskie 144 2 1,39 0,02
4. wielkopolskie 226 2 0,88 0,00
 

Suszę rolniczą odnotowano także w uprawach ziemniaka, notowano ją w 21 gminach (0,85% gmin Polski) na obszarze 0,06% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach ziemniaka
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. pomorskie 123 18 14,63 1,30
2. zachodniopomorskie 113 2 1,77 0,00
3. kujawsko-pomorskie 144 1 0,69 0,00
 

Suszę rolniczą odnotowano w uprawach buraka cukrowego, notowano ją w 5 gminach (0,20% gmin Polski) na obszarze 0,03% gruntów ornych kraju.
 
Zasięg suszy w uprawach buraka cukrowego
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. pomorskie 123 5 4,07 0,61
 

W tegorocznym okresie wegetacyjnym od 21 marca do 20 czerwca opracowano cztery raporty dotyczące monitoringu suszy rolniczej. W tym okresie stwierdzono niedobory wody powodujące obniżenie plonów przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w średnich warunkach pogodowych dla upraw:
  • Zbóż jarych,
  • Zbóż ozimych,
  • Krzewów owocowych,
  • Truskawek,
  • Rzepaku i rzepiku,
  • Roślin strączkowych,
  • Kukurydzy na ziarno,
  • Kukurydzy na kiszonkę,
  • Drzew owocowych,
  • Tytoniu,
  • Warzyw gruntowych,
  • Chmielu,
  • Ziemniaka,
  • Buraka cukrowego.
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach zbóż jarych 21 marzec- 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 98,88
2. wielkopolskie 226 226 100,00 98,80
3. zachodniopomorskie 113 113 100,00 97,91
4. lubuskie 82 82 100,00 89,93
5. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 88,29
6. łódzkie 177 177 100,00 86,58
7. pomorskie 123 122 99,19 90,60
8. podlaskie 118 117 99,15 56,86
9. mazowieckie 314 294 93,63 49,97
10. dolnośląskie 169 134 79,29 33,35
11. opolskie 71 43 60,56 13,52
12. śląskie 167 56 33,53 5,89
13. lubelskie 213 56 26,29 3,17
14. świętokrzyskie 102 25 24,51 4,46
15. małopolskie 182 3 1,65 0,01
 
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach zbóż ozimych 21 marzec- 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 93,99
2. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 90,28
3. zachodniopomorskie 113 113 100,00 88,00
4. lubuskie 82 82 100,00 78,82
5. łódzkie 177 177 100,00 75,04
6. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 68,20
7. pomorskie 123 122 99,19 77,03
8. podlaskie 118 116 98,31 43,67
9. mazowieckie 314 245 78,03 39,26
10. dolnośląskie 169 122 72,19 24,20
11. opolskie 71 33 46,48 7,47
12. śląskie 167 20 11,98 2,71
13. świętokrzyskie 102 17 16,67 2,14
14. lubelskie 213 29 13,62 1,22
15. małopolskie 182 2 1,10 0,01
 
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach krzewów owocowych 21 marzec - 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 96,41
2. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 94,97
3. zachodniopomorskie 113 113 100,00 93,15
4. lubuskie 82 82 100,00 81,64
5. łódzkie 177 177 100,00 78,24
6. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 73,77
7. pomorskie 123 122 99,19 82,96
8. mazowieckie 314 210 66,88 36,84
9. podlaskie 118 111 94,07 35,71
10. dolnośląskie 169 117 69,23 26,17
11. opolskie 71 33 46,48 7,80
12. śląskie 167 20 11,98 2,11
13. świętokrzyskie 102 12 11,76 1,69
14. lubelskie 213 14 6,57 0,21
15. małopolskie 182 2 1,10 0,00
 
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach truskawek 21 marzec- 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 94,75
2. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 91,51
3. zachodniopomorskie 113 113 100,00 89,15
4. lubuskie 82 82 100,00 78,75
5. łódzkie 177 177 100,00 73,83
6. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 72,66
7. pomorskie 123 122 99,19 79,84
8. podlaskie 118 115 97,46 39,19
9. mazowieckie 314 204 64,97 36,12
10. dolnośląskie 169 106 62,72 24,18
11. opolskie 71 26 36,62 5,75
12. śląskie 167 14 8,38 0,86
13. świętokrzyskie 102 9 8,82 0,81
14. lubelskie 213 21 9,86 0,55
 
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach rzepaku i rzepiku 21 marzec - 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 86,75
2. zachodniopomorskie 113 113 100,00 75,54
3. lubuskie 82 82 100,00 74,38
4. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 73,90
5. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 48,18
6. pomorskie 123 122 99,19 69,95
7. łódzkie 177 175 98,87 63,33
8. mazowieckie 314 156 49,68 26,58
9. dolnośląskie 169 97 57,40 21,02
10. podlaskie 118 53 44,92 13,00
11. opolskie 71 24 33,80 4,49
12. świętokrzyskie 102 7 6,86 0,53
13. śląskie 167 8 4,79 0,20
 
 
Maksymalny zasięg suszy rolniczej w uprawach drzew owocowych21 marzec - 20 czerwiec 2023 roku
Lp. Województwo Liczba gmin ogółem Liczba gmin z suszą Udział gmin z suszą [%] Udział powierzchni z suszą [%]
1. wielkopolskie 226 226 100,00 69,75
2. kujawsko-pomorskie 144 144 100,00 61,73
3. zachodniopomorskie 113 113 100,00 60,74
4. warmińsko-mazurskie 116 116 100,00 30,42
5. pomorskie 123 122 99,19 52,12
6. łódzkie 177 149 84,18 40,50
7. lubuskie 82 78 95,12 38,03
8. dolnośląskie 169 64 37,87 9,66
9. mazowieckie 314 102 32,48 9,56
10. podlaskie 118 19 16,10 1,92
11. opolskie 71 7 9,86 0,40
 

 
Susza rolnicza w Polsce w okresie 21.03 - 20.06.2023 r.
Lp. Uprawa Liczba gmin z suszą % gmin z suszą % gruntów z suszą
1. Zboża jare 1708 68,95 54,80
2. Zboża ozime 1564 63,14 46,61
4. Krzewy owocowe 1499 60,52 47,65
3. Truskawki 1475 59,55 46,28
5. Rzepak i rzepik 1323 53,41 37,33
6. Rośliny strączkowe 1267 51,15 37,45
7. Kukurydza na ziarno 1222 49,33 27,82
8. Kukurydza na kiszonkę 1222 49,33 27,82
9. Drzewa owocowe 1140 46,02 25,34
10. Tytoń 1038 41,91 24,10
11. Warzywa gruntowe 1038 41,91 20,25
12. Chmiel 31 1,25 0,09
13. Ziemniak 21 0,85 0,06
14. Burak Cukrowy 5 0,20 0,03
 

Tegoroczny kwiecień pod względem temperatury powietrza był przeciętny. Najniższą średnią temperaturę na terenie kraju notowano w północnej części Pojezierza Pomorskiego od 6 do 7°C. Natomiast w południowej części tego Pojezierza oraz na Pojezierzu Mazurskim, na Nizinie Śląskiej, Wielkopolskiej, na Roztoczu, na Pogórzu Karpackimi Przedgórzu Sudeckim, temperatura był wyższa i wynosiła 7-8°C. Na pozostałym obszarze Polski notowano od 8 do 10°C.

Temperatura tegorocznego maja w całym kraju była stosunkowo niska. Na przeważającym obszarze kraju notowano od 12 do 13°C, natomiast w północneji południowej części Polski wynosiła od 10 do 12°C (na tym obszarze było zimniej od warunków wieloletnich od 0,5 do 1,0°C).

W pierwszej i drugiej dekadzie czerwca najwyższą temperaturę powietrza notowano na Pojezierzu i Nizinie Wielkopolskiej, na Kujawach, na Nizinie Śląskiej od 16 do ponad 17°C (w pierwszej dekadzie) oraz od 20 do 22°C (w drugiej dekadzie). Najchłodniej było w północnych i południowych obszarach kraju od 13 do 15°C (w pierwszej dekadzie) oraz od 14 do 16°C (w drugiej dekadzie). Na pozostałym terytorium Polski temperatura wynosiła od 15 do 16°C (w pierwszej dekadzie) oraz od 16 do 20°C w drugiej dekadzie tego miesiąca.

Trzecią dekadę maja charakteryzowało bardzo duże usłonecznienie. W całej Polsce notowano ponad 100 godz. ze Słońcem, przy czym we wschodniej części Pobrzeża Słowińskiego oraz na Polesiu Lubelskim było tych godzin aż 150.

W pierwszej i drugiej dekadzie czerwca usłonecznienie było już nieco mniejsze. Najniższe notowano w południowej Polsce od 80 do 100 godzin (w pierwszej dekadzie) oraz na wschodnich i zachodnich obszarach od 40 do 70 godz. (w drugiej dekadzie). Natomiast w północnej części kraju liczba godzin ze Słońcem wynosiła od 100 do 140 godz. (w pierwszej dekadzie) oraz do 100 do 125 godz. w drugiej dekadzie tego miesiąca.

Kwiecień pod względem opadowym na terenie kraju był bardzo zróżnicowany. Na północy Polski notowano opady od poniżej 10 do 20 mm, stanowiące poniżej 70 do 80% normy wieloletniej (1991-2020). Na południu kraju wynosiły od 30 do 50 mm, a przy granicy Polski od 60 do 80 mm, tj. od 100 do 170% normy. Natomiast na pozostałym terytorium kraju notowano opady od 20 do 30 mm (ok. 100% normy).

W północno zachodniej Polsce opady atmosferyczne w maju były małe od poniżej 5 do 50 mm. Natomiast południowo-wschodniej części kraju były już większe od 50 do 110 mm. Na przeważającym obszarze Polski były niższe od normy od 30 do 100% w stosunku do wielolecia a na północy kraju nawet od poniżej 20 do 30%.

Szczególnie niskie opady notowano w trzeciej dekadzie maja, w pierwszej oraz drugiej dekadzie czerwca. Na przeważającym obszarze Polski opady nie wystąpiły lub nie przekraczały 5 mm. Tylko lokalnie na zachodzie kraju notowano ich wystąpienie od 5 do 10 mm (w trzeciej dekadzie maja), od 5 do 100 mm na południu Polski (w pierwszej dekadzie czerwca) oraz we wschodnich krańcach w trzeciej dekadzie czerwca.

W pierwszym jak i drugim raporcie notowano stosunkowo niskie wartości ewapotraspiracji wynoszące 2,5 mm/dzień. Natomiast w trzecim raporcie ewapotranspiracja wzrosła do 3,1 mm/dzień a w czwartym do 3,5 mm/dzień co spowodowało, że nastąpił dalszy wzrost deficytu wody zwłaszcza w północnej Polsce. Brak opadów, zwłaszcza w trzeciej dekadzie maja oraz w pierwszej czerwca spowodował, że deficyt wody jest wyższy niż notowany w trzecim raporcie. Niedobory wody dla roślin uprawnych zwiększają się. Stwierdzamy, że największe niedobory wody w tym okresie sześciodekadowym dla roślin uprawnych w północnej i centralnej Polsce wynosiły od -200 do -249 mm.

Informujemy, że zgodnie z definicją określoną w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 150, poz. 1249, z późn. zm.) „suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb”. A zatem w obojętnie którym okresie sześciodekadowym zostanie stwierdzona susza, to plony ostateczne dla upraw objętych suszą będą niższe przynajmniej o 20% w skali gminy w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych.

Natomiast szczegółowe informacje przedstawiające straty plonów w poszczególnych województwach za pomocą map oraz tabel zamieszczone są na stronie Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej www.susza.iung.pulawy.pl, na której znajduje się zakładka:

Mapy zagrożenia suszą\Wybierz uprawę\Wybierz okres – należy wybrać Zasięg maksymalny, z którego jednoznacznie wynika informacja o suszy:
  • liczba gmin z suszą,
  • udział gmin z suszą,
  • udział powierzchni z suszą

dla danego województwa. Przedstawione dane są sumą wszystkich gmin i powierzchni objętych suszą od początku jej monitorowania (od 21 marca) w danym roku aż po raport bieżący. Podkreślamy, że tylko zasięg maksymalny jest najbardziej miarodajnyw monitorowanym okresie wegetacyjnym w oznaczeniu wystąpienia suszy rolniczej w: kraju, województwie, gminie oraz na działce ewidencyjnej.

Tegoroczne warunki pogodowe obecnej wiosny z uwagi na wysokie usłonecznienie, dużą prędkość wiatru oraz małe opady atmosferyczne sprawiły, że wystąpił na terenie kraju duży deficyt wody dla roślin uprawnych powodujący straty plonów wynoszące przynajmniej 20% w stosunku do plonów uzyskiwanych w latach o przeciętnych warunkach pogodowych w 15 województwach. Nie notowano tych strat w województwie podkarpackim.

Poniżej przedstawiamy średnie straty w powiatach, w których obniżenie plonów roślin uprawnych wynosi przynajmniej 20% dla poszczególnych kategorii gleb w zależności od ich podatności na suszę rolniczą.

Od 21 marca do 20 czerwca 2023 starty w plonach powyżej 20% dla powiatów odnotowano w uprawach:
  • zbóż jarych I kategoria glebowa
  • zbóż jarych II kategoria glebowa
  • zbóż jarych III kategoria glebowa
  • zbóż jarych IV kategoria glebowa
  • zbóż ozimych I kategoria glebowa
  • zbóż ozimych II kategoria glebowa
  • zbóż ozimych III kategoria glebowa
  • kukurydzy na ziarno I kategoria glebowa
  • kukurydzy na ziarno II kategoria glebowa
  • kukurydzy na kiszonkę I kategoria glebowa
  • kukurydzy na kiszonkę II kategoria glebowa
  • rzepaku i rzepiku I kategoria glebowa
  • rzepaku i rzepiku II kategoria glebowa
  • rzepaku i rzepiku III kategoria glebowa
  • truskawek I kategoria glebowa
  • truskawek II kategoria glebowa
  • truskawek III kategoria glebowa
  • krzewów owocowych I kategoria glebowa
  • krzewów owocowych II kategoria glebowa
  • krzewów owocowych III kategoria glebowa
  • krzewów owocowych IV kategoria glebowa
  • drzew owocowych I kategoria glebowa
  • drzew owocowych II kategoria glebowa
  • roślin strączkowych I kategoria glebowa
  • roślin strączkowych II kategoria glebowa
  • roślin strączkowych III kategoria glebowa
  • tytoniu I kategoria glebowa
  • tytoniu II kategoria glebowa
  • warzyw gruntowych I kategoria glebowa
  • warzyw gruntowych II kategoria glebowa.


Tagi:
źródło: