Lato minęło bezpowrotnie, za oknami coraz ciemniej, a nastrój zadumy zagościł w większości naszych domów. Na stołach zamiast polnych kwiatów stoją dyniowe lampiony... trochę groźne, trochę zabawne, ale a pewno pełne witamin. Po dłuższej przerwie zapraszamy do zapoznania się z kolejną częścią naszych kulinarnych opowieści, tym razem przybliżymy Wam dynie. Materiał dostaliśmy od jednej z naszych Czytelniczek - dziękujemy!
Systematyka i morfologia
Dynia (Cucurbita L.) to roślina jednoroczna z rodziny dyniowatych. Rodzina ta obejmuje ok. 760 gatunków, rosnących w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Dyniowate to przeważnie rośliny jednoroczne, szybko rosnące, do których należą np. ogórek, kabaczek, melon i arbuz. Pięć gatunków dyni pochodzi z Ameryki Środkowej. W Polsce najczęściej uprawia się trzy z nich: Dynię olbrzymią (Cucurbita maxima Duch.), piżmową (Cucurbita moschata Duch.) i zwyczajną (Cucurbita pepo L.). Roślina ta charakteryzuje się płożącą łodygą z wąsami czepnymi i dużymi, jadalnymi owocami. Owoce (jagody) mają kolor żółtopomarańczowy i osiągają wielkość nawet do 200 kg!
Historia
Najwcześniej na dyni poznali się Meksykanie, którzy już w czasach prehistorycznych uprawiali i jadali tę roślinę. W Europie zyskała miano smakołyku w starożytności, na ucztach Lukullusa, gdzie podawano ją smażoną w miodzie. Starożytni Grecy stosowali świeża, utartą dynię z winem jako środek przeciwdziałający zaparciom. Natomiast Arabowie stosowali sok z dyni jako środek nasenny. W XV wieku dynię do Europy sprowadził z Ameryki Środkowej Krzysztof Kolumb. Na początku dynia traktowana była jako botaniczny okaz, jednak wiek później zaczęto ją hodować w większości krajów europejskich. W Polsce dynia zyskała popularność nie tylko ze względu na jej właściwości smakowe, ale także ze względu na właściwości wspomagające potencję.
W okresie międzywojennym inżynier Jerzy Hejbowicz pracował w Argentynie, gdzie Indianie stosowali wyciąg z dyni argentyńskiej na niemal wszystkie choroby. Po powrocie do Polski skrzyżował nasiona dyni argentyńskiej z innym gatunkiem dyni i pracował nad jej udoskonaleniem przez pół wieku. Nowy gatunek otrzymał nazwę artroki i do dziś służy nie tylko ludziom ale także zwierzętom. Pasza z artroki podnosi ilość tłuszczu w krowim mleku, jest także stosowana w żywieniu trzody chlewnej.
Właściwości
Jedzenie brzuchatej dyni nie spowoduje wzrostu objętości w pasie, bo jest to warzywo niskokaloryczne. Ze względu na dużą zawartość wody, w 100 gramach dyni jest tylko 15-28 kcal. Dynia jest bogata w witaminy i składniki mineralne. Zawiera szczególnie dużo witaminy A – 100 gramów dyni pokrywa w 100 % dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Im dynia jest bardziej pomarańczowa tym więcej zawiera karotenu. Beta karoten ma działanie antyutleniające, dzięki czemu przeciwdziała nowotworom i chorobom układu krążenia. Ponadto wzmacnia wzrok i zapobiega krzywicy u dzieci.
Czytaj dalej na następnej stronie...
źródło: Gospodarz.pl, foto:
sxc.hu